Ο ουράνιος προβληματισμός του Αγίου Όρους (μέρος 5ο-τελευταίο)

Τον έστειλα σε έναν ασκητή. Του περιέγραψα τον τρόπο προσβάσεως και του έδωσα τις δέουσες οδηγίες. Κάναμε κι ένα σχεδιάγραμμα. Θα πας, του είπα, και θα ρωτήσεις το ίδιο πράγμα. Είμαι άθεος, θα του πεις, και θέλω να πιστεύσω. Θέλω μια απόδειξη περί υπάρξεως Θεού. Φοβάμαι, ντρέπομαι, μου άπαντα. Γιατί ντρέπεσαι και φοβάσαι τον άγιο και δεν ντρέπεσαι και φοβάσαι έμενα; ρωτώ. Πήγαινε απλά και ζήτα το ίδιο πράγμα.

Σε λίγες μέρες, πήγε και βρήκε τον ασκητή να συζητάει με κάποιον νέο στην αυλή του. Στην απέναντι μεριά περίμεναν άλλοι τέσσερις καθισμένοι σε κάτι κούτσουρα. Ανάμεσα σε αυτούς και ο Γαβριήλ βρήκε δειλά την θέση του. Δεν πέρασαν περισσότερα από δέκα λεπτά και η συνομιλία του Γέροντα με τον νεαρό τελείωσε.

"Τι γίνεστε, παιδιά;" ρωτάει." Έχετε πάρει κανένα λουκουμάκι; Έχετε πιει λίγο νεράκι;" "Ευχαριστούμε, Γέροντα", απήντησαν, με συμβατική κοσμική ευγένεια. "Έλα εδώ", λέει απευθυνόμενος στον Γαβριήλ, ξεχωρίζοντας τον από τους υπόλοιπους. "θα φέρω εγώ το νερό, πάρε εσύ το κουτί αυτό με τα λουκούμια. και έλα πιο κοντά να σού πω ένα μυστικό: Καλά να είναι κανείς άθεος, άλλα να έχει όνομα αγγέλου και να είναι άθεος; Αυτό πρώτη φορά μου συμβαίνει". Ο φίλος μας κόντεψε να πάθει έμφραγμα από τον αποκαλυπτικό αιφνιδιασμό. Πού εγνώρισε το όνομά του; Ποιος του αποκάλυψε το πρόβλημά του; Τι, τελικά, ήθελε να του πει ο γέροντας;

"Πάτερ, μπορώ να σας μιλήσω λίγο;",μόλις που μπόρεσε να ψελλίσει. "Κοίταξε, τώρα σουρουπώνει, πάρε το λουκούμι, πιες και λίγο νεράκι και πήγαινε στο πιο κοντινό μοναστήρι να διανυκτερεύσεις". "Πάτερ μου, θέλω να μιλήσουμε, δεν γίνεται;" "Τι να πούμε, ρε παλικάρι; Για ποιόν λόγο ήλθες;" Στο ερώτημα αυτό ένιωσα αμέσως να ανοίγει η αναπνοή μου, αφηγείται. Η καρδιά μου να πλημμυρίζει από πίστη. Ο μέσα μου κόσμος να θερμαίνεται. Οι απορίες να λύνονται χωρίς κανένα λογικό επιχείρημα, δίχως καμία συζήτηση, χωρίς την ύπαρξη μιας ξεκάθαρης απάντησης. Γκρεμίσθηκαν μέσα μου αυτομάτως όλα τα αν, τα γιατί, τα μήπως και έμεινε μόνον το πώς και το τι από δω κι εμπρός.

Ό,τι δεν του έδωσε η σκέψη των μορφωμένων, του το χάρισε ο ευγενικός υπαινιγμός ενός άγιου, αποφοίτου μόλις της τέταρτης τάξης του δημοτικού. Οι άγιοι είναι πολύ διακριτικοί. Σού κάνουν την εγχείρηση χωρίς αναισθησία και δεν πονάς. Σου κάνουν την μεταμόσχευση χωρίς να σού ανοίξουν την κοιλιά. Σε ανεβάζουν σε δυσπρόσιτες κορυφές δίχως τις σκάλες της κοσμικής λογικής. Σου φυτεύουν την πίστη στην καρδιά, χωρίς να σού κουράσουν το μυαλό.

Το Άγιον Όρος είναι το πανεπιστήμιο της καρδιάς, είναι το θεραπευτήριο του έσω ανθρώπου. Σε φιλοξενεί σε πνευματικές κορυφές που δεν τις προσεγγίζεις ούτε με το πιο σύγχρονο αερόστατο της κοσμικής συλλογιστικής. Η Χάρις εδώ δίνει ασυνήθεις εκφράσεις στην αλήθεια. Το βασικό ερώτημα στο Όρος δεν είναι αν υπάρ­χει Θεός. Αυτό φαίνεται σαν να έχει λάβει προ πολ­λού την οριστική απάντηση του. Ούτε το αν ο Θεός μας είναι καλύτερος από των άλλων. Αυτό το μάς δεν νοείται κτητικά - ο Θεός είναι δικός μου- αλλά διατυπώνεται υιϊκά, κενωτικά -εγώ αγωνίζομαι να γίνομαι δικός Του.

Το ζητούμενο είναι ο αγώνας μετοχής στην θεία φύση Του (Β' Πέτρ. 1, 4), η αξιοποίηση της συγγένειας μαζί Του, η απόκτηση της αίσθησης της παρουσίας Του, το πως και το υγιές της εμπειρίας Του. Η αξία του δεν έγκειται στους επιμέρους χαρισματικούς μοναχούς του, όσο πολλοί, όσο μεγάλοι κι αν είναι αυτοί. Το μεγαλείο του κρύβεται στο ότι αποτελεί τόπο αναπαύσεως του Θεού.

Όπως για άγνωστους σε μάς λόγους, σε μερικές εικόνες, που ιστορούν το ίδιο πρόσωπο με άλλες, συγκαταβαίνει διαφορετικά, και δίνει ειδική χάρη σε αυτές που δεν δίνει στις υπόλοιπες, όπως μεταξύ των δώδεκα αγαπημένων μαθητών Του είχε και τον ηγαπημένον, όπως ανάμεσα στους λαούς του επιλέγει και τον περιούσιον, όπως μόνον σε συγκεκριμένα σημεία, την κολυμβήθρα της Βηθεσδά ή του Σιλωάμ, επιτελεί τα θαύματα της φανερώσεώς Του, έτσι επιλέγει και τόπους μέσα στη δημιουργία Του που εκφράζει ιδιαίτερα την Χάρη Του. Το Άγιον Όρος είναι το Όρος του Θεού.

(Νικολάου, Μητροπολίτου Μεσογαίας και Λαυρεωτικής, Φωνή αύρας λεπτής, Όρος Άγιον και θεοβάδιστον, Εκδόσεις Εν Πλω, Β έκδοση, Ιούλιος 2019)

         Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα!