Σοφά λόγια του Ιωάννου της Κλίμακος (μέρος 3ο-τελευταίο)

Είδα κάποιον που ευχαριστούσε τον Θεό με το στόμα του, ενώ υπερηφανευόταν με τη σκέψη του. Αυτό το επιβεβαιώνει καθαρά ο Φαρισαίος, που έλεγε: "Σ' ευχαριστώ, Θεέ μου"! (Λουκά 18:11). Όπου συνέβη πτώση σε κάποια αμαρτία, εκεί προηγήθηκε η υπερηφάνεια. Γιατί η υπερηφάνεια είναι το προμήνυμα κάθε πτώσεως. Όποιος αποκρούει τον έλεγχο για τα σφάλματα του, φανερώνει το πάθος της υπερηφάνειας που κρύβει μέσα του. Ενώ αυτός που τον δέχεται ευχάριστα, λύνεται από τα δεσμά της.

Κάποιος γέροντας νουθετούσε πνευματικά έναν υπερήφανο. Και αυτός, τυφλωμένος από το πάθος, του απάντησε: -Συγχώρησέ με, πάτερ, δεν είμαι υπερήφανος.
Τότε ο σοφός γέροντας του είπε: - Και ποια άλλη καλύτερη απόδειξη μας χρειάζεται ότι είσαι υπερήφανος, από το να λες πως δεν είσαι;

Όταν ο δαίμονας της υπερηφάνειας κυριαρχήσει στους δούλους του, τότε τους παρουσιάζεται είτε στον ύπνο είτε και όταν είναι ξύπνιοι ακόμα, με τη μορφή δήθεν κάποιου Αγίου ή ενός αγγέλου. Και τους απατά, με το να τους προσφέρει αποκάλυψη δήθεν μυστηρίων ή άλλα χαρίσματα. Έτσι οι δυστυχισμένοι αυτοί, αφού εξαπατηθούν από τον διάβολο, χάνουν τελείως τα λογικά τους.

Η υπερηφάνεια κάνει να ξεχνάμε τις αμαρτίες μας, γιατί η θύμησή τους δημιουργεί την ταπεινοφροσύνη. Ο υπερήφανος άνθρωπος μοιάζει με το ρόδι, που, ενώ από μέσα είναι σάπιο, εξωτερικά είναι γυαλιστερό. Στον υπερήφανο δεν χρειάζεται διάβολος, για να τον πολεμάει. Γιατί ο ίδιος έχει γίνει διάβολος και εχθρός του εαυτού του.

Όποιος ενώθηκε αδιάσπαστα με την ταπείνωση, γίνεται περισσότερο απ' όλους ήπιος, προσηνής, ευσπλαχνικός και ευκατάνυκτος. Γίνεται ειρηνικός, χαρούμενος, ευάγωγος, άγρυπνος και ακούραστος. Αλλά τι χρειάζεται ν' απαριθμώ πολλά άλλα; ο ταπεινός φτάνει στην απάθεια, γιατί, όπως λέει ο ψαλμωδός, "στην ταπείνωσή μας μάς θυμήθηκε ο Κύριος και μας λύτρωσε απ' τους εχθρούς μας" (Ψαλμός 135:23, 24), από τα πάθη και από τους μολυσμούς.

Όλα τα ορατά τα φωτίζει ο ήλιος. Και όλα όσα γίνονται με επίγνωση, τα στερεώνει η ταπείνωση. Όταν λείπει το φως, όλα είναι ζοφερά. Και όταν απουσιάζει η ταπείνωση, όλα τα έργα μας είναι μάταια και ανώφελα. Είναι αδύνατο να βγει φλόγα από το χιόνι. Πολύ πιο αδύνατο όμως είναι να υπάρξει ταπεινοφροσύνη στους ετερόδοξους και τους αιρετικούς. Γιατί μόνο οι πιστοί και ευσεβείς μπορούν να πετύχουν το κατόρθωμα αυτό, και μάλιστα αφού καθαριστούν από τα πάθη τους,

Οι πιο πολλοί από μας λέμε ότι είμαστε αμαρτωλοί. Ίσως και να το πιστεύουμε. Εκείνο όμως που δοκιμάζει την αληθινή ταπείνωση στην καρδιά, είναι η περιφρόνηση και ο εξευτελισμός απλό τους άλλους.
Ιερή συζυγία είναι η αγάπη μαζί με την ταπείνωση. Γιατί η ταπείνωση υψώνει, ενώ η αγάπη συγκρατεί αυτούς που υψώθηκαν και δεν τους αφήνει να πέσουν.

Οποίος καλλιεργεί την ταπείνωση, δεν ενδιαφέρεται για τα σχόλια και τις μομφές των ανθρώπων. Γιατί όταν ο Θεός είναι έτοιμος να μας ακούσει, τότε όλα μπορούμε να τα κατορθώσουμε.

Να προτιμάς να λυπήσεις τους ανθρώπους παρά τον Θεό. Ο Θεός χαίρεται όταν μας βλέπει να υπομένουμε και να επιδιώκουμε τον χλευασμό και την εξουθένωση των ανθρώπων, για να περιορίσουμε την κούφια υπεροψία.
Με τούτο θα μας καταλάβουν όλοι ότι είμαστε αληθινοί χριστιανοί, όχι επειδή έχουμε τη δύναμη να διώχνουμε τα δαιμόνια, αλλά επειδή τα ονόματά μας γράφτηκαν στον ουρανό της ταπεινώσεις (Λουκά 10:20).
Επειδή δεν θέλουμε εύκολα να ταπεινωθούμε, ο Κύριος οικονόμησε και τούτο: κανείς να μην μπορεί να δει ο ίδιος τα ψυχικά του τραύματα, όσο τα βλέπει ο πλησίον μας. 

Οπότε είμαστε αναγκασμένοι να χρωστάμε χάρη για την ψυχική μας διόρθωση και υγεία όχι στον εαυτό μας, αλλά στον πλησίον μας και στον Θεό. Έχω τη γνώμη ότι μόνο οι άγγελοι στον ουρανό μπορούν να μην αμαρτάνουν τελείως. Γιατί άκουσα τον επίγειο άγγελο, τον Απόστολο Παύλο, να λέει: "Είναι η αλήθεια πως η συνείδησή μου δεν με ελέγχει για τίποτε, αλλά αυτό δεν αποδεικνύει πως είμαι πραγματικά αθώος. Αυτός που μπορεί να με κρίνει είναι μόνο ο Κύριος" (Α' Κορ. 4:4). 

Άρα λοιπόν οφείλουμε να καταδικάζουμε συνεχώς τον εαυτό μας, ώστε με τον εκούσιο αυτό εξευτελισμό να σωθούμε από τις ακούσιες αμαρτίες μας. Διαφορετικά, την ώρα του θανάτου μας θα δώσουμε οπωσδήποτε φοβερό λόγο γι' αυτές,
Γνωρίζοντας ο Κύριός μας ότι η εσωτερική αρετή συνδυάζεται και με την εξωτερική εμφάνιση, φόρεσε την ποδιά του υπηρέτη και έπλυνε τα πόδια των μαθητών Του, δείχνοντας σ' εμάς τη μέθοδο που πρέπει να χρησιμοποιήσουμε, για να προχωρήσουμε στο δρόμο της ταπεινοφροσύνης. Γιατί η ψυχή μας επηρεάζεται από τις εξωτερικές μας ασχολίες, τυπώνει μέσα της όσα κάναμε και συμμορφώνεται μ' αυτά.

Αν η υπερηφάνεια έκανε δαίμονες κάποιους αγγέλους, οπωσδήποτε η ταπεινοφροσύνη μπορεί να κάνει αγγέλους τους δαίμονες. Γι' αυτό ας έχουν θάρρος όσοι έπεσαν. Ας αγωνιστούμε με όλες μας τις δυνάμεις για να ανέβουμε στην κεφαλή της ταπεινοφροσύνης. Αν δεν το μπορούμε αυτό, ας ανέβουμε τουλάχιστον στους ώμους της. Αν κι αυτό μας είναι δύσκολο, ας μη χάσουμε τουλάχιστον την αγκαλιά της. Γιατί όποιος τη χάσει κι αυτή, φοβάμαι πως δεν θα μπορέσει να κερδίσει τίποτα στην αιωνιότητα.

(Οσίου Ιωάννη της Κλίμακος, Κενοδοξία, Υπερηφάνεια και Ταπεινοφροσύνη, Ιερά Μονή Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 2017, έκδοση 24η)



Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα!  

Σοφά λόγια του Ιωάννου της Κλίμακος (μέρος 2ο)

Ο Θεός πολλές φορές κρύβει από τα μάτια μας και τα καλά που τυχόν έχουμε. Αυτός όμως που μας επαινεί, ή καλύτερα μας πλανά με τους επαίνους, ανοίγει τα μάτια μας. Και μόλις ανοίξουν τα μάτια, ο εσωτερικός μας πλούτος γίνεται άφαντος. 

Αυτός που μας κολακεύει γίνεται υπηρέτης των δαιμόνων και μας οδηγεί στην υπερηφάνεια, με αποτέλεσμα να χάνουμε τη μετάνοια που θα μας σώσει. Αφανίζει τα καλά που έχουμε, και μας βγάζει από τον σωστό δρόμο, όπως λέει ο προφήτης Ησαΐας: ''Όσοι σας μακαρίζουν, σας αποπλανούν από τον ίσιο δρόμο" (Ησ. 3: 12). 

Όσοι έχουν προοδεύσει στην πνευματική ζωή, έχουν τη δύναμη να υποφέρουν την περιφρόνηση με γενναιότητα και ευχαρίστηση. Αλλά τη δύναμη να ξεπεράσουν τους επαίνους χωρίς να βλαφτούν, την έχουν μόνο οι άγιοι. "Αλήθεια, ποιος από τους ανθρώπους ξέρει τα μυστικά του άλλου, εκτός από το πνεύμα του ίδιου του ανθρώπου, που βρίσκεται μέσα του;", γράφει ο Απόστολος Παύλος (Α΄ Κορ. 2:11). Ας ντραπούν λοιπόν κι ας κλείσουν το στόμα τους όσοι επιχειρούν να εγκωμιάζουν τους άλλους, ενώ εκείνοι είναι παρόντες. 

Όταν ακούσεις ότι ο συγγενής ή ο φίλος σου σε κατηγόρησε, δείξε την αγάπη σου με το να τον επαινέσεις. 
Είναι μεγάλο κατόρθωμα να αποτινάξεις από την ψυχή σου τον έπαινο των ανθρώπων. Μεγαλύτερο όμως είναι να αποκρούσεις τον έπαινο των δαιμόνων, που σε σπρώχνουν να καυχιέσαι και να υπερηφανεύεσαι εσωτερικά. 

Πραγματική ταπεινοφροσύνη δεν είναι το να εξευτελίζεται κανείς μόνος του. Γιατί ποιος δεν μπορεί να υπομείνει τον εαυτό του; Αληθινά ταπεινός είναι εκείνος που δεν λιγοστεύει η αγάπη του γι' αυτούς που τον ειρωνεύονται. 
Είναι πολλές και περίεργες οι εκδηλώσεις στις οποίες η κενοδοξία σπρώχνει τον δούλο της. Μέσα στην εκκλησία, τους οκνηρούς τους κάνει πρόθυμους, τους άφωνους τους κάνει καλλίφωνους, τους νυσταλέους άγρυπνους. Όταν τιμώνται οι κενόδοξοι, γίνονται υπερήφανοι. Κι όταν τους καταφρονούν, γίνονται μνησίκακοι. 

Όποιος υπερηφανεύεται για τα φυσικά του χαρίσματα, δηλαδή για την εξυπνάδα, την αντίληψη, την καλή ανάγνωση και προφορά και για όλα όσα έχει ο άνθρωπος χωρίς να κοπιάσει, αυτός ποτέ δεν θα κερδίσει τα υπερφυσικά χαρίσματα. Γιατί αυτός που δείχνεται αχάριστος στα μικρά, θα δειχθεί αχάριστος και κενόδοξος και στα μεγάλα. 

Υπάρχει η δόξα που χαρίζει ο Θεός, όπως ο ίδιος βεβαιώνει: "Αυτούς που με δοξάζουν θα τους δοξάσω κι εγώ" (Α' Βασ. 2:30). Υπάρχει και η δόξα που προέρχεται από τον διάβολο, με τους επαίνους των ανθρώπων. Γι' αυτό είπε ο Κύριος: ''Αλίμονο, όταν όλοι οι άνθρωποι σας επαινούν" (Λουκά 6:26). Θα αντιληφθείς και θα γνωρίσεις καλά τη δόξα που χαρίζει ο Θεός, όταν λογαριάζεις σαν ζημιά σου τη δόξα των ανθρώπων και την αποφεύγεις με κάθε τρόπο, και όταν, όπου κι αν βρίσκεσαι, κρύβεις τον τρόπο της ζωής σου. Θα γνωρίσεις όμως καλά και τη δόξα των ανθρώπων, όταν και το παραμικρό έργο σου το κάνεις "πρὸς τὸ θεαθῆναι τοῖς ἀνθρώποις". 

Όταν επιδιώκουμε τη δόξα ή όταν, χωρίς να τη ζητήσουμε, μας την προσφέρουν οι άλλοι, τότε ας θυμηθούμε τη λύπη που πρέπει να νιώθουμε για τις αμαρτίες μας, και την ευλάβεια που πρέπει να έχουμε μπροστά στον Θεό, στην ατομική μας προσευχή. Έτσι θα διώξουμε τον αναιδή δαίμονα της κενοδοξίας-αν βέβαια φροντίζουμε να κάνουμε αληθινή προσευχή. 

Αν δεν μας βοηθήσουν αυτά, ας φροντίσουμε γρήγορα να φέρουμε στη σκέψη μας τη φοβερή ώρα του θανάτου μας. Και αν κι αυτή δεν μας ξυπνήσει, ας φοβηθούμε τουλάχιστον την αιώνια καταισχύνη, που είναι αποτέλεσμα της προσωρινής επίγειας δόξας. 

Γιατί είπε ο Κύριος: ''Όποιος υψώνει τον εαυτό του, θα ταπεινωθεί" (Λουκ. 18;14) -όχι μόνο στην άλλη ζωή, αλλά και σ' αυτήν εδώ οπωσδήποτε. Όταν αρχίσουν να μας επαινούν, ή μάλλον να μας εξαπατούν, ας θυμηθούμε γρήγορα το πλήθος των αμαρτιών μας, και τότε οπωσδήποτε θα συναισθανθούμε ότι είμαστε ανάξιοι για αυτά που λένε για μας.

(Οσίου Ιωάννη της Κλίμακος, Κενοδοξία, Υπερηφάνεια και Ταπεινοφροσύνη, Ιερά Μονή Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 2017, έκδοση 24η)

συνεχίζεται....

Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα!  

Σοφά λόγια του Ιωάννου της Κλίμακος (μέρος 1ο)

Ο Όσιος Ιωάννης, ο ηγούμενος της μονής του Σινά, γνωστός περισσότερο ως "Ιωάννης της Κλίμακος", έζησε τον 6ο αιώνα. Έλαβε πλούσια εγκύκλια μόρφωση, και γι' αυτό απέκτησε τον τίτλο ''σχολαστικός''. Στα δεκαέξι του χρόνια πήγε στο Σινά κι έμεινε κοντά στον πρώτο γέροντά του, τον Μαρτύριο. Μετά το θάνατο του τελευταίου, περιόδευσε στα μοναστήρια και τ' ασκητήρια της Αιγύπτου. Ύστερα γύρισε στο Σινά κι εγκαταστάθηκε σ' ένα κελί της ερήμου, σε απόσταση δυο ωρών από τη μονή της Αγίας Αικατερίνης. 

Στο κελί αυτό έζησε και αγωνίστηκε τη σκληρότατη άσκηση της ερήμου σαράντα ολόκληρα χρόνια. Τότε η μεγάλη αγιότητά του και η πνευματική σοφία του έκαναν τους μοναχούς του Σινά να τον καλέσουν για ηγούμενό τους. Στη θέση αυτή έμεινε δέκα περίπου χρόνια. 

Τελικά αποσύρθηκε πάλι στην προσφιλή του έρημο, όπου και τελεύτηκε σε ηλικία εβδομήντα πέντε περίπου χρόνων. Η σπάνια μόρφωσή του, περισσότερο όμως η καταπληκτική ικανότητά του στην ψυχοδιαγνωστική και στην καθοδήγηση των ψυχών καταφαίνονται στο πολύτιμο έργο του "Κλῖμαξ", γνωστό και ως ''Σκάλα παραδείσου". Επί δεκατρείς αιώνες τώρα η "Κλῖμαξ" αποτελεί το συνεχές και προσφιλές εντρύφημα όχι μόνο των μοναχών, αλλά και 

όλων των χριστιανών, που δεν αρκούνται στην εξωτερική εκτέλεση ορισμένων εντολών του Θεού, αλλά διψούν για πραγματική κάθαρση της ψυχής, για γνήσια και σε βάθος πνευματική καλλιέργεια, για αναβάσεις όλο και σε ψηλότερες βαθμίδες της κλίμακας που οδηγεί στην άπειρη αγάπη του Θεού και στη θέωση. Το κείμενο αυτό είναι ένα μικρό απάνθισμα διδαχών του αγίου πατρός από τους λόγους του "Περί τῆς πολυμόρφου κενοδοξίας" (ΚΑ΄), "Περί τῆς ἀκεφάλου ὑπερηφανείας" (ΚΒ΄) και "Περί τῆς ὑψίστου ταπεινοφροσύνης" (ΚΓ΄).

Κενοδοξία, υπερηφάνεια και ταπεινοφροσύνη

Στον κατάλογο των αμαρτωλών παθών τοποθετούν, και πολύ σωστά, την κενοδοξία πλάι στην υπερηφάνεια. Γιατί ποιος κινδυνεύει να πέσει στην υπερηφάνεια, αν νίκησε την κενοδοξία; Η σχέση που έχουν μεταξύ τους οι δύο αυτές φοβερές κακίες, είναι η σχέση ανάμεσα στο παιδί και τον ώριμο άνθρωπο ή ανάμεσα στο σιτάρι και το ψωμί. Γιατί η κενοδοξία είναι η αρχή και η υπερηφάνεια η κατάληξη. 

Η κενοδοξία μεταβάλλει τη φύση του ανθρώπου, του διαστρέφει τον χαρακτήρα και τον οδηγεί να παρακολουθεί άγρυπνα κάθε μομφή που γίνεται σε βάρος του. Σκορπίζει τους κόπους και τους ιδρώτες του πνευματικού αγωνιστή και γίνεται θανάσιμος κίνδυνος για τον θησαυρό της ψυχής, πρόδρομος της υπερηφάνειας, ναυάγιο μέσα στο λιμάνι, μυρμήγκι στ' αλώνι. 

Το μυρμήγκι περιμένει να μαζευτεί το στάρι στο αλώνι, και η κενοδοξία περιμένει να αυξηθεί στην ψυχή ο πνευματικός πλούτος. Το μυρμήγκι χαίρεται γιατί θα κλέψει το σιτάρι, και η κενοδοξία γιατί θα σκορπίσει τον πνευματικό πλούτο. Ο δαίμονας της απελπισίας χαίρεται, όταν πληθαίνει η κακία.

Αντίθετα, ο δαίμονας της κενοδοξίας χαίρεται, όταν πληθαίνει η αρετή. Γιατί η πόρτα που μπαίνει ο πρώτος είναι το πλήθος των ψυχικών τραυμάτων, ενώ πόρτα για τον δεύτερο είναι ο πλούτος των κόπων. 

Πρόσεξε και θα δεις την ανίερη κενοδοξία να διατηρείται ζωντανή μέχρι τον τάφο: στα ρούχα, στ' αρώματα, στις επιδεικτικές εμφανίσεις και σε τόσα άλλα. Όπως ο ήλιος λάμπει σε όλα τα δημιουργήματα, έτσι και η κενοδοξία χαίρεται για κάθε κατόρθωμά μας. Νηστεύοντας κενοδοξώ. Και όταν καταλύω τη νηστεία, για να μη φανώ στους άλλους, πάλι κενοδοξώ. Φορώντας καλά ρούχα, κενοδοξώ. Και αλλάζοντάς τα με φτωχικά, πάλι κενοδοξώ. Με νικάει και όταν μιλάω και όταν σωπαίνω. Όπως κι αν το ρίξεις αυτό το τριβόλι, όρθιο θα σταθεί το κεντρί του. 

Ο κενόδοξος είναι ένας χριστιανός ειδωλολάτρης. Εξωτερικά δείχνει πως λατρεύει τον Θεό, στην πραγματικότητα όμως επιδιώκει ν' αρέσει στους ανθρώπους κι όχι στον Θεό. Κενόδοξος είναι καθένας που θέλει να δείχνεται. Του κενόδοξου και η νηστεία και η προσευχή μένουν χωρίς μισθό. Γιατί και τα δυο τα κάνει για να κερδίσει τον έπαινο των ανθρώπων. 

(Οσίου Ιωάννη της Κλίμακος, Κενοδοξία, Υπερηφάνεια και Ταπεινοφροσύνη, Ιερά Μονή Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 2017, έκδοση 24η)

συνεχίζεται....

Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα!  

Φράσεις για προβληματισμό 7ο μέρος

Προσέξτε! Τον διάβολο δεν τον συμφέρει να δεχθεί κανείς την ύπαρξή του, να σκέφτεται και να αισθάνεται ότι είναι κοντά στον άνθρωπο. Ένας κρυφός και άγνωστος εχθρός είναι πιο επικίνδυνος από έναν ορατό εχθρό ( Από τα τελευταία λόγια του Αγίου Λουκά του ιατρού).
Λυχνάρι στο σώμα μας είναι το μάτι. Όταν το μάτι είναι καθαρό, ολόκληρο το σώμα φωτίζεται. Κινείται με άνεση. Εργάζεται με χαρά. Και η ψυχή αν είναι καθαρή και αλώβητη, η ύπαρξη κυκλοφορεί στο φως και απολαμβάνει τη χάρη (Σπουδαία σκέψη). 

Αν ένα παιδί ζει στην κριτική, μαθαίνει να κατακρίνει. Αν ένα παιδί ζει στην έχθρα, μαθαίνει να καυγαδίζει. Αν ένα παιδί ζει στην ειρωνεία, μαθαίνει να είναι ντροπαλό. Αν ένα παιδί ζει στην ντροπή, μαθαίνει να αισθάνεται ένοχο. Αν ένα παιδί ζει στην κατανόηση, μαθαίνει να είναι υπομονετικό. 

Αν ένα παιδί ζει στην ενθάρρυνση, μαθαίνει να έχει εμπιστοσύνη. Αν ένα παιδί ζει στον έπαινο, μαθαίνει να εκτιμά. Αν ένα παιδί ζει στη δικαιοσύνη, μαθαίνει να είναι δίκαιο. Αν ένα παιδί ζει στην ασφάλεια, μαθαίνει να πιστεύει. Αν ένα παιδί ζει στην επιδοκιμασία, μαθαίνει να έχει αυτοεκτίμηση. Αν ένα παιδί είναι μέσα στην παραδοχή και τη φιλία, μαθαίνει να βρίσκει αγάπη μέσα στον κόσμο (Σπουδαίες σκέψεις).

Η καλοσύνη δεν κατακρίνει, δεν καταδικάζει, δεν περιφρονεί, δεν σκέφτεται κακό για τους άλλους. Δεν λέγει κακό για κανένα, δεν κάνει κακό σε κανένα (Ποιήματα Λεζάρ, μετάφραση Κώστα και Εριέττας Διαμαντοπούλου, εκδόσεις Πουρνάρα).

Ἀγωνιστεῖτε νὰ ἀποκτήσετε τὴν ταπείνωση. Εἶναι εὐωδία καὶ ἔνδυμα Χριστοῦ. Γιὰ χάρη της ὅλα θὰ τὰ συγχωρήσει ὁ Θεός. Δὲ θὰ ἐξετάσει τὶς ἐλλείψεις ποὺ ἔχει ὁ ἀγώνας μας. Ἐνῷ χωρὶς ταπείνωση, καμία ἄσκηση δὲ θὰ μᾶς βοηθήσει. Μὲ τὸ ταπεινὸ φρόνημα μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νὰ σωθεῖ. Χωρὶς αὐτὸ τὸ εἰσιτήριο, δὲ θὰ μᾶς ἐπιτρέψει νὰ μποῦμε στὸν παράδεισο ποὺ εἶναι γεμάτος ἀπὸ ταπεινούς (Ἅγιος Θεοφάνης ὁ Ἔγκλειστος).

Ἡ τέλεια ταπείνωση εἶναι τὸ νὰ ἀποδίδεις κάθε ἐπιτυχία σου καὶ κατόρθωμά σου στὴ Χάρη τοῦ Θεοῦ. Αὐτὴ ἦταν ἡ τέλεια ταπείνωση ποὺ εἶχαν οἱ ἅγιοι (Ἀββᾶς Δωρόθεος).

Προτιμῶ ἄνθρωπο ἁμαρτωλό, ποὺ ἀναγνωρίζει τὸ σφάλμα του καὶ ταπεινώνεται, παρὰ ἐνάρετο μὲ αὐταρέσκεια (Ἀββᾶς Σαρματίας).  

Όταν το μαξιλάρι το δικό μας ή κάποιου αγαπημένου μας προσώπου βρέχεται από το δάκρυ και ποτίζεται με την αγωνία, αφήνουμε χώρο για τον γιατρό και για τη φροντίδα του.  "Καὶ ἰατρῷ δὸς τόπον, καὶ γὰρ αὐτὸν ἔκτισε Κύριος (Σοφία Σειράχ, λη, 12)". Όμως είναι επιτακτικό να στρέφουμε ικετευτικά το βλέμμα μας στη γεμάτη αγάπη φροντίδα του Θεού. Η παρέμβασή του είναι σωτήρια· Ο Θεός έχει απέραντη δύναμη, εξουσιάζει τα σύμπαντα, κυβερνά τον κόσμο (Σπουδαίες σκέψεις). 

Εκείνος που λαχταράει την κοινωνία με τον Θεό κι είναι γεμάτος απ' τον Θείο πόθο, δεν σταματάει πουθενά. Αγωνίζεται μ' ενθουσιασμό. Και εκείνο που κατορθώνει το θεωρεί μικρό μπροστά στον μεγάλο του σκοπό, στο να φτάσει και να κοινωνήσει με το Θεϊκό πρόσωπο. Όποιος δεν ζει την αληθινή σχέση με τον Θεό, δεν είναι άξιος μαθητής Του (Νικόδημος, Μητροπολίτης Αττικής και Μεγαρίδος).

Δεν υπάρχουν προβλήματα της ανθρώπινης ψυχής για τα οποία δεν έχει δοθεί άμεση ή έμμεση απάντηση στην Αγία Γραφή· κι αν δεν βρεις απάντηση σε κάποιο σου πρόβλημα, σημαίνει ή ότι δεν μελέτησες σωστά ή ότι το πρόβλημά σου είναι ασήμαντο, δεν είναι πρόβλημα! (Όσιος Ιουστίνος Πόποβιτς, από το περιοδικό Προς τη Νίκη)

Κύριε, αξίωσέ με εσένα να ποθώ, κι αφού σε ποθώ να σε ζητώ, κι αφού σε ζητώ να σε βρω κι αφού σε βρω να σε αγαπήσω και αφού σε αγαπήσω να απαλλαγώ από τις κακίες μου κι αφού απαλλαγώ από τις κακίες μου ποτέ να μην ξαναεπιστρέψω σε αυτές (Κεκραγάριο Ι. Αυγουστίνου).

Εάν θέλετε να δείτε το 1ο μέρος δείτε εδώ
Εάν θέλετε να δείτε το 2ο μέρος δείτε εδώ
Εάν θέλετε να δείτε το 3ο μέρος δείτε εδώ
Εάν θέλετε να δείτε το 4ο μέρος δείτε εδώ
Εάν θέλετε να δείτε το 5ο μέρος δείτε εδώ
Εάν θέλετε να δείτε το 6ο μέρος δείτε εδώ

Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα! 

Ας είναι δημιουργικός και ευφρόσυνος ο μήνας Ιούλιος!  

Καλό καλοκαίρι!