Φράσεις για προβληματισμό 99ο μέρος

Με τη γλυκιά αυγούλα χαρούμενο ξυπνώ και στέλνω προσευχούλα θερμή στον ουρανό. Βοήθησέ με, Θεέ μου να' μαι καλό παιδί και πάντα χάριζέ μου χαρά και προκοπή... (Μιχαήλ Στασινόπουλος, Το πρώτο κείμενο στο Αναγνωστικό Β τάξης, 1976)

-Τόση βιάση και σπουδή. Για πού πας, καλό παιδί; Κίνησες νωρίς νωρίς και τρεχάτο προχωρείς. Στάσου να διασκεδάσεις με τις ομορφιές της Πλάσης! Κόψε απ' τα περιβόλια πάλι του φθινόπωρου τα κάλλη! - Να σταθώ; Δεν ευκαιρώ γιατί πάω στο φτερό. Και πού πάω να σου το πω, στο σχολειό μου π' αγαπώ! (Τέλλος Άγρας, Αναγνωστικό Β τάξης, 1976). 

Τό ἑλληνικόν ἔθνος όφείλῃ νά ἐργασθῇ, πρῶτον ὅπως τελειωθῇ αὐτό ἐν τῇ σοφίᾳ καί τῇ ἀρετῇ... καί δεύτερον.... ὑπέρ τῶν άδελφῶν καί τῶν πλησίον αὐτοῦ. Ἡ πατρίς καί ἡ Έκκλησία ἔχει σήμερον ὑπέρ ποτε ἀνάγκην ἀνδρῶν ἀφοσιωμένων εἰς τάς ἀρχάς τοῦ σταυροῦ, ἀνδρῶν ἀκαταπονήτων ἀνδρών ζώντων οὐχί δι' ἑαυτούς, ἀλλά διά τό γένος καί τήν Ἐκκλησίαν (Άγιος Νεκτάριος). 

Όσο ζω και δεν πεθαίνω, τόσο πιο πολλά μαθαίνω (Λαϊκή παροιμία). 

Τῆς τέχνης ταύτης οὐκ ἐστιν ἄλλη μείζων. Τί γάρ ἴσον τοῦ ρυθμίσαι ψυχήν καί διαπλάσαι νέου διάνοιαν; Καί γάρ παντός ζωγράφου καί παντός ἀδριαντοποιοῦ τόν ταῦτα ἔχοντα τήν ἐπιστήμην ἀκριβέστερον διακεῖσθαι χρή: Από την τέχνη αυτή δεν υπάρχει άλλη μεγαλύτερη. Γιατί τι είναι ίσο με το να διαπαιδαγωγήσεις την ψυχή και να διαπλάσεις τη διάνοια του νέου; Γιατί, πράγματι, από κάθε ζωγράφο και κάθε αγαλματοποιό πρέπει να είναι προσεκτικότερος εκείνος που ασκεί αυτή την τέχνη, δηλ. την τέχνη της αγωγής (Ιωάννης Χρυσόστομος). 

Κατά τη συγκλονιστική στιγμή της κοιμήσεώς της, στρατιές αγγέλων την υποδέχονται θεοπρεπώς και σπεύδουν να την οδηγήσουν στα ύψη του ουρανού. Η Θεοτόκος τώρα πορεύεται προς τα άνω βασίλεια. Φθάνει μέχρι τον θρόνο τον βασιλικό, αντικρίζει τον μονάκριβο και ποθητό Υιό της, στέκεται δίπλα του με μητρική παρρησία. Τώρα η Θεομήτωρ εγκαθίσταται στην πρέπουσα δόξα της. Εκεί δέχεται και ακτινοβολεί από το φως της θεότητας. Μέσα στους αιώνες πλέον την μακαρίζουν όλες οι ανθρώπινες γενιές ως το πλέον ένδοξο πρόσωπο της ανθρώπινης ιστορίας μετά τον Υιό της (Σπουδαία σκέψη). 

Πρεσβύτατον τῶν ὄντων, θεός· ἀγέννητον γάρ. Κἀλλιστον, κόσμος· ποίημα γάρ Θεοῦ. Τάχιστον, νοῦς· διά παντός γάρ τρέχει. Ἰσχυρότατον, ἀνάγκη· κρατεῖ γάρ πάντων. Σοφώτατον, χρόνος· ἀνευρίσκει γάρ πάντα. Τί δύσκολον; Τό ἑαυτόν γνῶναι. Τί εὐκολον; Τό ἄλλῳ ὐποθέσθαι συμβουλεύειν (Θαλής ο Μιλήσιος). 

Μην βλάπτεις κανέναν. Βλάπτεις, όχι μόνο όταν κάνεις το κακό, αλλά και όταν αμελείς να κάνεις το καλό (Βενιαμίν Φραγκλίνος).

Η άνευ φραγμών ληστρική εκμετάλλευση των φυσικών πόρων ης δημιουργίας, αποτελούσα την κυρία αιτία καταστροφής του φυσικού περιβάλλοντος, είναι κατά τη μαρτυρία της Θεολογίας, της τέχνης και της λογοτεχνίας, αποτέλεσμα πτώσεως του ανθρώπου, παρακοής προς την εντολή του Κυρίου και μη συμμορφώσεως προς το θέλημα του Θεού (Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, "Άγιος Νικήτας", Περιοδικό Ι. Μ. Σερρών και Νιγρίτας). 

Οὕτως ἀταλαἰπωρος τοῖς πολλοῖς ἡ ζήτησις τῆς ἀληθείας καί ἐπί τά ἑτοῖμα μᾶλλον τρέπονται: τόσο επιπόλαια και χωρίς κόπο και ταλαιπωρία ασχολούνται πολλοί με την αναζήτηση της αλήθειας, με αποτέλεσμα να κατευθύνονται συνήθως πιο πολύ στα πρόχειρα (Θουκυδίδης), 

Ὁ ἐλαχίστοις ἀρκούμενος, πλουσιώτατος ἐστι: αυτός που αρκείται στα ελάχιστα είναι πλουσιότατος (Σωκράτης). 

"Ἀκούσας δέ ὁ νεανίσκος τόν λόγον ἀπῆλθε λυπούμενος (Ματθ. ιθ, 16-26)". Ήταν πράγματι καθαρός νέος, ειλικρινής και είχε αναζητήσεις πνευματικές. Δαγκώθηκε όμως η νεανική καρδιά, όταν του ζήτησε να πουλήσει όλη την περιουσία του, να δώσει στους πτωχούς και κατόπιν να ακολουθήσει τον Χριστό. Ό, τι άλλο, ναι. Όχι αυτό, πονάει. Πονάει αυτό. Σκυθρώπιασε, έφυγε από τον Χριστό. Δεν το άντεχε αυτό. Αν διακρίνεις αυτό το "ένα" μέσα σου, πάρε την απόφαση και άρχισε να αγωνίζεσαι. Η θυσία στο "ένα" δεν μένει χωρίς αντίκρισμα. Ζήτα το από τον Χριστό. "Τἀ ἀδύνατα παρά ἀνθρώποις δυνατά παρά τῷ Θεῷ ἐστιν". Παρά ένα τέλειος, για ένα... χαμένος (Αρχιμ. Αποστόλου Τσολάκη, Μίλησέ μου, Χριστέ, σελ. 60-61, εκδόσεις Σωτήρ). 

Λίθον ὅν ἀπεδοκίμασαν οἱ οἰκοδομοῦντες οὗτος ἐγενήθη εἰς κεφαλήν γωνίας: Αυτή τη μεγάλη αλήθεια μας φανερώνει η ευαγγελική περικοπή. Ας τον αποδοκίμασαν οι άνθρωποι της εποχής εκείνης τον Κύριο. Η ζημιά είναι εξ' ολοκλήρου δική τους και για όσους και σήμερα αρνούνται να τον ομολογήσουν Θεό τους και Κύριό τους. Να μένουμε πιστοί σ' Αυτόν, να μελετούμε τον άγιο Νόμο Του. Να εφαρμόζουμε τις θείες εντολές Του, για να έχουμε καρπούς ευσεβείας και αρετής κατά την ημέρα της κρίσεως (Κυριακοδρόμιο, εκδόσεις Σωτήρ). 

Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα!

Θαυμαστές διηγήσεις μέρος 54ο ( β μέρος-τελευταίο)

Ο Θεός είναι άγιος, "ὁ πάσης ἐπέκεινα καθαρότητος".Οι άγιοι Άγγελοι, ασύγκριτα μεγαλύτερης καθαρότητας από εμάς, ποτέ δεν συνηθίζουν το θείο μεγαλείο, αλλά αδιάλειπτα, νύχτα και ημέρα, δοξολογούν την Αγία Τριάδα με συνεχή και αδιάπτωτο ενθουσιασμό και με ευφρόσυνο τρόμο! Η αληθινή αυτογνωσία επομένως μας υποδεικνύει ένα πρώτο στοιχείο της θεάρεστης λατρείας, τη συντριβή, την ειλικρινή μετάνοια· τη βαθιά συναίσθηση ότι κανονικά δεν έχουμε δικαίωμα να μιλήσουμε στον Κύριο και να παραστούμε ενώπιόν Του, διότι στην καθημερινή μας ζωή δεν συμπεριφερόμαστε σαν παιδιά Του, είμαστε αμαρτωλοί, εμπαθείς, ακάθαρτοι.  

Το λέει τόσο ωραία ένα τροπάριο που διαβάζουμε στο Μέγα Απόδειπνο: "Κύριε, εἰ μή τούς ἁγίους σου εἴχομεν πρεσβευτάς καί τήν ἀγαθότητάν σου συμπαθοῦσαν ἡμῖν, πῶς ἐτολμῶμεν, Σῶτερ, ὑμνῆσαι σε, ὄν εὐλογοῦσιν ἀπαύστως ἄγγελοι, Καρδιογνῶστα, φεῖσαι τῶν ψυχῶν ἡμῶν". Κύριε, αν δεν είχαμε τους αγίους σου να πρεσβεύουν για εμάς και την αγαθότητά σου να μας συμπαθεί, πώς θα τολμούσαμε, Σωτήρα, να υμνήσουμε Εσένα, τον Οποίο ακατάπαυστα δοξολογούν οι Άγγελοι; Εσύ που γνωρίζεις τις καρδιές μας, λυπήσου τις ψυχές μας. Το να μιλάμε στον Θεό μας χωρίς ταπείνωση, χωρίς μετάνοια, δείχνει αναισθησία και μας απομακρύνει από τον Θεό. Ο Κύριος βδελύσσεται και αποστρέφεται τον υπερήφανο, ενώ ελεεί τον συντετριμμένο. Στο βιβλίο του προφήτη Ησαΐα, ο Κύριος ελέγχει τους Ιουδαίους για τις θυσίες τους, γιατί ναι μεν γίνονταν κατά το τυπικό που είχε ορίσει ο Θεός, η ζωή τους όμως δεν ήταν σύμφωνη με το θείο θέλημα. 

Τους έλεγε λοιπόν ο Κύριος: Τι να τις κάνω τις πολλές θυσίες που μου προσφέρετε; Αν μου προσφέρετε σιμιγδάλι, θα είναι αυτό μάταιο· το θυμίαμα που μου προσφέρετε είναι σιχαμερό για μένα. Μισώ τις γιορτές σας. Όταν απλώνετε τα χέρια σας σ' εμένα ικετευτικά, θα αποστρέφω τα μάτια μου από εσάς· κι αν δεν μακρύνετε τη δέησή σας, δεν θα σας ακούω. Γιατί; Διότι τα χέρια σας είναι γεμάτα αίματα.... Μετανοήστε για τις αδικίες που κάνετε σε βάρος των συνανθρώπων σας, σπλαχνισθείτε τους πονεμένους συνανθρώπους σας και τότε θα σας ακούσω... Ενώ ακόμη θα με επικαλείσθε, εγώ αμέσως θα έρχομαι κοντά σας, βοηθός και συμπαραστάτης σας (Ησ. α, 1-2, νη [58] 1-11). Είναι πολύ σημαντικό στοιχείο για τη θεάρεστη λατρεία επομένως η ειλικρινής μετάνοια, η συντριβή. 

(Περιοδικό Ο Σωτήρ, αριθμ. 2292)

Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα!

Θαυμαστές διηγήσεις μέρος 54ο ( α μέρος)

Η θεία λατρεία αποτελεί πολύ σημαντικό κεφάλαιο στην πνευματική μας ζωή. Λέγεται ότι, αν λατρεύουμε τον Θεό όπως πρέπει, δεν χρειάζεται τίποτε άλλο για την πνευματική μας πρόοδο. Ο ίδιος ο Κύριος είχε διδάξει στη Σαμαρείτιδα ότι πρέπει να λατρεύουμε τον Θεό ἐν πνεύματι καί ἀλήθείᾳ (Ιω. δ, 23), δηλαδή με τον εσωτερικό μας κόσμο, με το πνεύμα μας και με επίγνωση της λατρείας που Του αρμόζει. Τι σημαίνει όμως αυτό; 

Το ζήτημα είναι πολύ μεγάλο. Ο Άγιος Ιάκωβος ο Αδελφόθεος αναφερόμενος στην επιστολή του στα ολισθήματα  της γλώσσας, γράφει: "Ἐν αὐτῇ εὐλογοῦμεν τον Θεόν καί πατέρα, καί ἐν αὐτῇ καταρώμεθα τούς ἀνθρώπους τούς καθ’ ὀμοίωσιν Θεοῦ γεγονότας· ἐκ τοῦ αὐτοῦ στόματος ἐξέρχεται εὐλογία καί κατάρα. Οὐ χρή, ἀδελφοί μου, ταῦτα οὕτω γίνεσθαι, μήτι ἡ πηγή ἐκ τῆς αὐτῆς ὅπως βρύει τό γλυκύ καί το πικρόν, μή δύναται, ἀδελφοί μου, συκῆ ἐλαίας ποιῆσαι ἤ ἄμπελος σῦκα; Οὔτως οὐδεμία πηγή ἂλυκόν καί γλυκύ ποιῆσαι ὔδωρ (Ιάκ. Γ, 9-12)." 

Με λίγα λόγια, μας διδάσκει ο Άγιος ότι δεν είναι δυνατόν η ίδια πηγή να αναβλύζει γλυκό και πικρό νερό, δηλαδή από το ίδιο στόμα να βγαίνουν λόγια δοξολογίας προς τον Θεό, αλλά- έστω κι αν συμβαίνει σε άλλη περίσταση- λόγια κατάρας προς τους συνανθρώπους μας, οι οποίοι έχουν δημιουργηθεί για να μοιάσουν στον Θεό. Οφείλουμε δηλαδή να κρατούμε καθαρό το στόμα μας όχι μόνο από την κατάρα, αλλά από οποιονδήποτε ρυπαρό, εφάμαρτο λόγο. 

Η παραπάνω επισήμανση του Αγίου ισχύει πολύ περισσότερο για τον νου και την καρδιά μας στην περίπτωση της λατρείας του Θεού. Στη θεία λατρεία συμμετέχουμε κατεξοχήν με τον εσωτερικό μας κόσμο. Πώς όμως θα μιλήσουμε στον Κύριο με την καρδιά μας, η οποία ολόκληρη την εβδομάδα ενδεχομένως αδιαφόρησε για το θέλημα του Θεού, στράφηκε στα γήινα, επιθύμησε αμαρτωλά, θύμωσε, δεν ανέπεμψε καμιά δοξολογία στον Κύριο, ασχολήθηκε με εμπάθεια με το ελάττωμα του συνανθρώπου και γενικά έζησε χωρίς ιδιαίτερο φόβο Θεού και νήψη; 

Όποιος έχει το ελάχιστο φιλότιμο και στοιχειώδη γνώση της θείας λατρείας, θα νιώσει ντροπή να παραστεί ενώπιον του Θεού. Η "ἐν πνεύματι" λοιπόν καί ἀλήθείᾳ λατρεία του Θεού αρχικά σημαίνει συναίσθηση του ποιος είναι  Θεός στον Οποίο απευθυνόμαστε και ποιοι είμαστε εμείς που προσήλθαμε στον ναό, για να Τον λατρεύσουμε. 

συνεχίζεται...

(Περιοδικό Ο Σωτήρ, αριθμ. 2292)

Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα! 

Ευλογημένη σχολική χρονιά σε όλους μας! 

Θαυμαστές διηγήσεις μέρος 53ο

Αποτελεί ευλογημένη συνήθεια πολλών χριστιανών να ανάβουν καντήλι στο εικονοστάσι του σπιτιού, στον τάφο των νεκρών τους, κ.α. Γιατί υπάρχει όμως αυτή η συνήθεια; Τι νόημα έχει; Κατ' αρχάς το άναμμα του καντηλιού είναι μια προσφορά στον Θεό. Προσφέρουμε στον Κύριο από το λάδι που διαθέτουμε για βρώση. Το φως του καντηλιού είναι απαλό και πολύ διακριτικό - αυτό το αντιλαμβανόμαστε ιδιαιτέρως όταν σβήσουμε τα άλλα φώτα στον χώρο όπου καίει το καντήλι. Μας ηρεμεί, μας βοηθεί να αφήσουμε τους αγχώδεις ρυθμούς της καθημερινής ζωής και να στραφούμε στον Θεό. Δημιουργεί κλίμα ησυχίας, πνευματικής ανατάσεως, κατάνυξη, διάθεση αυτοκριτικής και προσευχής. 

Το καντήλι καίει μπροστά στις ιερές εικόνες. Φωτίζει τα πρόσωπα των εικονιζόμενων Αγίων, του Κυρίου, της Θεοτόκου... Όλα τα υπόλοιπα στον γύρω χώρο ατονούν. Τα ερεθίσματα των αισθήσεων περιορίζονται. Τότε αρχίζει να κινείται ο εσωτερικός κόσμος. Η ψυχή αισθάνεται δίψα για τα πνευματικά, τα ουράνια, τα ασάλευτα. Το βλέμμα συγκεντρώνεται στη φλόγα του καντηλιού ή μάλλον στα φωτιζόμενα ιερά πρόσωπα. Θέλουμε να τους μιλήσουμε, να τους πούμε τον πόνο μας, να ζητήσουμε τη βοήθειά τους, τη συμπαράστασή τους στον καθημερινό μας αγώνα.

Αισθανόμαστε την ανάγκη και να τους ευχαριστήσουμε, πρώτα τον παντευεργέτη Κύριό μας για γη θαυμαστή πρόνοιά του για μας· έπειτα την Παναγία Μητέρα του για τις θερμές πρεσβείες της, τη σκέπη της, τη βοήθειά της· τους Αγίους που ευλαβούμαστε κι έχουμε τις ιερές εικόνες τους, τους οποίους αισθανόμαστε ως συνοδοιπόρους και συμπαραστάτες μας στην καθημερινή τύρβη, στον αγώνα μας....Το καντήλι μας θυμίζει το φως του Χριστού. "Φῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσι", ακούμε κατά τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή! 

"Ἐγώ εἰμι τό φῶς τοῦ κὀσμου", είχε διακηρύξει ο ίδιος ο Κύριος (Ιω. η, 12). Αυτός είναι το φως το ιλαρό, το φως το αληθινό, που φωτίζει τις ψυχές των ανθρώπων με τη διδασκαλία του και την απαστράπτουσα πανάγια αναμάρτητη προσωπικότητά του. Επίσης, το καντήλι υπενθυμίζει την Εκκλησία, η οποία είναι η λυχνία που κρατεί αναμμένο το φως του Χριστού και φωτίζει όποιον προστρέχει στην αγκαλιά της.

"Λυχνία Χριστοῦ ἡ Ἐκκλησία", μας διδάσκει ο άγιος Συμεών Θεσσαλονίκης. και αλλού: "Θείου ἐλέους διά τοῦ ἐλαίου μετάδοσις, καί θείου φωτισμοῦ χορηγία διά τοῦ ἀναπτομένου φωτός". Το λάδι λοιπόν συμβολίζει το θείο έλεος που μας χορηγείται στο Μυστήριο του αγίου Ευχελαίου και στο Μυστήριο του αγίου Χρίσματος, στο οποίο ο ιερέας χρίει τον νεοφώτιστο με το άγιο μύρο (ένα από τα συστατικά του αγίου μύρου είναι και το λάδι). Το δε λάδι που τροφοδοτεί τη φλόγα στο καντήλι, συμβολίζει τη χορήγηση του θείου φωτισμού. Ανάβοντας λοιπόν το καντηλάκι μας, ας εκζητούμε από τον Κύριο να μας ελεήσει και να μας φωτίσει! 

Το δε καντήλι για τους νεκρούς είναι σαν αδιάλειπτη προσευχή υπέρ αναπαύσεως των κεκοιμημένων μας και προσφορά που θυμίζει τις νεκρικές αναίμακτες σπονδές ("χοές") των αρχαίων προγόνων μας και των Ιουδαίων στην εποχή της Παλαιάς Διαθήκης. Επιπλέον, όπως το καντήλι δεν μπορεί να ανάψει από μόνο του, έτσι και η καρδιά μας δεν μπορεί να φλογισθεί από την αγάπη του Θεού αν δεν έλθει η θεία Χάρις! Πόσοι λόγοι υπάρχουν, για να ανάβουμε καντήλι! Πόσες εμπειρίες μπορεί να μας χαρίσει! Ας αποκτήσουμε αυτή την καλή συνήθεια, που αν την ασκούμε συνειδητά και με επίγνωση του βαθύτερου νοήματός της, πολύ θα μας βοηθήσει στην πνευματική ζωή! 

(Περιοδικό Ο Σωτήρ, αριθμ. 2292)

Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα!