Η παιδεία είναι εκ φύσεως λιμάνι-καταφύγιο- για όλους τους ανθρώπους (Μένανδρος)--Το πιο σημαντικό είναι να μη σταματάς ποτέ να ρωτάς. Η περιέργεια έχει το δικό της λόγο ύπαρξης (Άλμπερτ Αϊνστάιν)--Μάθε να αγαπάς αυτούς που δεν πληγώνουν την αγάπη (Γ. Ρίτσος)--Τα εμπόδια δεν με πτοούν: καθένα από αυτά ενδυναμώνει τη θέληση για το ξεπέρασμά του (Λεονάρντο ντα Βίντσι)--Η πεμπτουσία της γνώσης είναι όταν την έχεις να την εφαρμόζεις κι όταν δεν την έχεις να ομολογείς την άγνοιά σου (Κομφούκιος) --Όλοι σκέπτονται να αλλάξουν τον κόσμο και κανείς τον εαυτό του (Λέων Τολστόι) --Ό, τι επαναλαμβάνουμε μας καθορίζει (Αριστοτέλης) --Δεν αγαπούν αυτοί που δεν δείχνουν την αγάπη τους (Σαίξπηρ) --Η αρετή είναι μια κατάσταση πολέμου και για να ζήσουμε μ' αυτήν πρέπει να πολεμάμε με τον εαυτό μας (Ζαν Ζακ Ρουσσώ) --Ό,τι είναι η γλυπτική για ένα κομμάτι μάρμαρο, είναι και η μόρφωση για την ψυχή (Τζότζεφ Άντισον) --Ο μέτριος δάσκαλος λέει. Ο καλός δάσκαλος εξηγεί. Ο ανώτερος δάσκαλος επιδεικνύει. Ο μεγάλος δάσκαλος εμπνέει (Γουίλιαμ Άρθουρ Γουόρντ)--Ο αληθινά σοφός δάσκαλος δεν σε προσκαλεί στον οίκο της σοφίας του, αλλά σε οδηγεί στο κατώφλι του δικού σου πνεύματος (Χαλίλ Γκιμπράν)



Δευτέρα 28 Νοεμβρίου 2016

Φράσεις για προβληματισμό

Για να αντέξουν στη συνεχή φθορά του χρόνου οι λαοί και να μην εξαφανίζονται, βοηθεί η Εθνική συνείδηση που μετατρέπει τους λαούς σε έθνη και τους οδηγεί στη συνέχεια στον σχηματισμό ανεξάρτητων κρατών. Όσο ισχυρότερες είναι οι ρίζες κάθε λαού, τόσο πιο ισχυρή είναι η έννοια της πατρίδας. Το έθνος αποτυπώνεται σε κράτος (Κων. Λούλης, Η υφήλιος επί χάρτου, Βόλος 2013).
Η Ευρώπη χρειάζεται τα αρχαία ελληνικά ασχέτως με το τι απαιτούν κάποιοι σύγχρονοι Έλληνες. Όποιος επιδιώκει ν' αποκτήσει επαρκή γνώση της γλώσσας του Καβάφη, έχει ανάγκη να καταλάβει τη δομή της γλώσσας του Ομήρου (Φρανκ Ένγκελ, Ευρωβουλευτής Λουξεμβούργου).
Όταν ο Μαρξ αντιμετώπιζε κάποιον χοντροκέφαλο ομιλητή, του έλεγε σαρκαστικά: "Άντε, παιδί μου, να μάθεις Αρχαία ελληνικά και έλα έπειτα να μιλάς" (σκέψη Σαράντου Καργάκου, από το περιοδικό Ενοριακή ευλογία).
Άνθρωπος σοβαρός και συνετός δεν θα παραβλέψει καμιά ξένη γνώμη. Ο ξένος όμως προς την ευσέβεια και ο υπερήφανος δεν θα αναχαιτισθεί από κανένα φόβο και όταν κάνει μόνος του - και χωρίς συμβουλή - ασύνετη πράξη, δεν θα μετανιώσει (Σοφία Σειράχ, λβ', 18).
Ἐξετράπησάν τινες εἰς ματαιολογίαν, θέλοντες εἶναι νομοδιδάσκαλοι, μή νοοῦντες μήτε ἅ λέγουσι μήτε περί τίνων διαβεβαιοῦνται: μερικοί παρεκτράπηκαν σε μάταια και ανώφελα λόγια και διδασκαλίες. Θέλουν να παρουσιάζονται ως διδάσκαλοι του νόμου, και δεν καταλαβαίνουν ούτε εκείνα που λένε, ούτε εκείνα για τα οποία δίνουν αυθεντικές διαβεβαιώσεις (Α΄ Τιμ. α΄, 6-7). 
"....μηδέ προσέχειν μύθοις καί γενεαλογίαις ἀπεράντοις, αἵτινες ζητήσεις παρέχουσιν": να μην ασχολείσθε με μύθους και ατελείωτες γενεαλογίες προγόνων ή μυθικών θεών. Αυτές περισσότερο προκαλούν ανώφελες συζητήσεις και φιλονικίες παρά ωφελούν και οικοδομούν (Α' Τιμ. α, 4). 
Δεν είναι τόσο λαμπρός ο βασιλιάς που κάθεται πάνω στον βασιλικό θρόνο και φοράει στέμμα, όσο ένας άνθρωπος που ανέβασε μέσα του την ορθή σκέψη πάνω στον θρόνο της εξουσίας των ταπεινών παθών και με την απόλυτη εξουσία επάνω τους, σαν με κάποιο λαμπρό στέμμα στεφάνωσε το κεφάλι του (Ιωάννης Χρυσόστομος). 
Ο πλεονέκτης όσο παίρνει τόσο περισσότερο επιθυμεί. Η φωτιά, ότα βρει υλικό δε σταματά, παρά μόνον όταν το κάψει. Τον πλεονέκτη ποιος μπορεί να τον σταματήσει; Είναι χειρότερος από τη φωτιά, διότι τα πάντα κατατρώγει (Μέγας Βασίλειος).
Δεν είναι ανάγκη να έχει κανείς πολλά, για να είναι προσκολημμένη η ψυχή του σ' αυτά... Μη ζηλεύουμε τους πλούσιους, μη πικραινόμαστε για τη φτώχεια μας. Ό, τι δίνει στον καθένα μας ο Θεός, εκείνο χρειάζεται για τη σωτηρία μας. Ας προσπαθούμε να θησαυρίζουμε θησαυρούς ουράνιους, για να είμαστε αιώνια ευτυχείς (Κυριακοδρόμιο, τόμος 3ος, εκδόσεις Σωτήρ). 
Αὐτοῦ γάρ ἐσμεν ποίημα, κτισθέντες ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ ἐπί ἔργοις ἀγαθοῖς (Εφεσ. β΄, 10): Ως άνθρωποι, αλλά προπάντων ως αναγεννημένοι Χριστιανοί, δικό του δημιούργημα είμαστε, που δημιουργηθήκαμε, για να μένουμε ενωμένοι με τον Ιησού Χριστό και να κάνουμε καλά έργα για τα οποία μας προετοίμασε ο Θεός, ώστε να πορευθούμε και να ζήσουμε την υπόλοιπη ζωή μας μ' αυτά. Έργα αγιασμού προσωπικού, έργα δικαιοσύνης και αγάπης προς τους αδελφούς (Κυριακοδρόμιο, τόμος 6ος, εκδόσεις Σωτήρ).
Όταν ρωτήθηκε ο βασιλιάς των Λακεδαιμονίων Αγασικλής πώς θα μπορούσε ένας ηγεμόνας να κυβερνήσει με ασφάλεια το βασίλειό του απάντησε: "εάν φέρεται στον λαό του με τον τρόπο που φέρεται ο πατέρας στα παιδιά του" (Περιοδικό Λυδία, τεύχος 283).
Βοῦν ἀλοῶντα οὐ φιμώσεις: δεν θα κλείσεις το στόμα του βοδιού που αλωνίζει· δικαιούται να τρώει από αυτά που αλωνίζει. Δηλαδή όποιος δουλεύει και κουράζεται, δικαιούται να αμείβεται (Α' Τιμ. ε, 18).
Εἴ τις τῶν ἰδίων καί μάλιστα τῶν οἰκείων οὐ προνοεῖ, τήν πίστιν ἤρνηται καί ἐστιν ἀπίστου εἴρων: αν κάποιος δεν φροντίζει για τους συγγενείς του και μάλιστα για τους στενούς συγγενείς και ανθρώπους του σπιτιού του, αυτός έχει αρνηθεί την πίστη και είναι χειρότερος ακόμη κι απ' τον άπιστο, ο οποίος συνήθως δεν στερείται τη φυσική στοργή (Α΄ Τιμ. ε, 8)
Οι γονείς να βοηθούν τα παιδιά με τον αρχοντικό τρόπο, ο οποίος καλλιεργεί το φιλότιμο στις ψυχές τους, ώστε να καταλάβουν το καλό ως ανάγκη (Μακαρίου Ιερομονάχου, Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης, Λόγοι σοφίας και χάριτος).
Στερήθηκες ίσως πολυαγαπημένο σου παιδί, αδελφό αγαπητό, στοργικούς γονείς, πιστό και αφοσιωμένο σύντροφο της ζωής σου... Έρημο σου φαίνεται το σπίτι... Αλλά, "μή κλαῖε". Σκούπισε τα δάκρυά σου και με τα μάτια της πίστης κοίταξε ψηλά, εκεί όπου βρίσκονται οι ψυχές των "κεκοιμημένων". Δεν χωρίσθηκαν από εμάς αιώνια. "Μή κλαῖε", αλλά έλπιζε στην ''ἐν Χριστῷ'' ένδοξη και μακαρία αιώνια ζωή (Κυριακοδρόμιο, τόμος 3ος, εκδόσεις Σωτήρ).
Η χαρά εναλλάσσεται με τη λύπη. Τα ευχάριστα διαδέχονται τα δυσάρεστα. Μακάριος ο άνθρωπος ο οποίος θα χαίρεται "μετά χαιρόντων", αλλά και θα κλαίει "μετά κλαιόντων". Αυτός που θα πονεί "μετά των πονούντων" και θα γίνεται άγγελος παρηγοριάς των θλιβομένων. Ο σοφός και συνετός άνθρωπος επισκέπτεται τα σπίτια που πενθούν και θλίβονται (Εκκλησ. ζ, 4-7). Και ο λαός μας λέει "Μοιρασμένη χαρά, διπλή χαρά, μοιρασμένη λύπη, μισή λύπη" (Κυριακοδρόμιο, τόμος 3ος, εκδόσεις Σωτήρ).
Ἐκ τοῦ καρποῦ τό δένδρον γινώσκεται: κάθε άνθρωπος φαίνεται ποιος είναι από τα έργα του, τα λόγια του και γενικά όλη του την αναστροφή (Ματθ. ιβ', 33). 
Ἐν φίλῳ καί ἐν ἐχθρῷ μή διηγοῦ: να είσαι προσεκτικός και από τους φίλους σου στο να τους ανακοινώνεις τα μυστικά σου. Πιθανόν σε κάποια ώρα απροσεξίας να τα φανερώσουν. Όμως να μην πεις τίποτα ούτε και στον εχθρό σου, όπως λέει και η παροιμία: μην το πεις στον φίλο σου, για να μην το μάθει και ο εχθρός σου (Σοφία Σειράχ, ιθ΄, 8).
Εγώ στο σκύλο το' λεγα κι εκείνος στην ουρά του: λέγεται για τις περιπτώσεις που αναθέτεις σε κάποιον μια εργασία και αυτός από ραθυμία και οκνηρία τη μεταβιβάζει σε άλλον, ανίκανο να την εκτελέσει (Παροιμία Θράκης).
Έναν κυρίως εχθρό έχουμε στη ζωή μας οι άνθρωποι, εχθρό φοβερό, κακούργο, μοχθηρό, ανθρωποκτόνο. Τον γνωρίζουμε όλοι. Βέβαια με τα μάτια μας δεν τον βλέπουμε. Είναι ο Εωσφόρος, ο καλούμενος διάβολος. Κάνει τον άνθρωπο δυστυχισμένο. Βλέπει ο δαιμονισμένος τον Χριστό και τον ικετεύει να μην τον στείλει στην άβυσσο. Τρέμει ο σατανάς μπροστά στον Χριστό! Ας μην πτοούμαστε από τα τεχνάσματα του πονηρού. Ο Χριστός είναι παντοδύναμος. "Ἰησοῦ ὀνόματι μάστιζε πολεμίους. Ὅπλο κατά τοῦ διαβόλου τόν Σταυρόν ἡμῖν δέδωκας" (Κυριακοδρόμιο, τόμος 3ος, εκδόσεις Σωτήρ).
Δεν χάνει ο ήλιος τίποτε από την αξία του, επειδή η νυχτερίδα δεν καταδέχεται ν' αντικρίσει το φως του! (Σκέψη ιεράρχη)
Το ''θα'' πολλές φορές το σπείρανε, αλλά καμιά δε φύτρωσε (Περιοδικό Προς τη Νίκη, τ. 743).
Ένας φλύαρος λέει ό, τι ξέρει. Ένας σοφός ξέρει ό, τι λέει (Νεοελληνικό ρητό). 
Ο πτωχός και ασθενής Λάζαρος υπήρξε τύπος και παράδειγμα για όλους μας με την αγόγγυστη υπομονή του. Η υπομονή ας μας συνοδεύει στις στερήσεις, στις θλίψεις μας, στα πένθη μας, στα βάσανά μας. Ας υπομένουμε χωρίς γογγυσμούς. Η υπομονή θα μας ανακουφίζει, θα μας παρηγορεί. Η υπομονή στο τέλος θα μας σώσει. Δεν είμαστε μόνοι. Είναι μαζί μας ο παντοδύναμος (Κυριακοδρόμιο, τόμος 3ος, εκδόσεις Σωτήρ).  
Όταν γιορτάζεις την ονομαστική σου γιορτή, γιόρταζε με σκοπό να πετύχεις έλεος από τον Θεό με τις πρεσβείες του Αγίου σου (Συμεών, ο νέος Θεολόγος).
Ν' ακούμε και να μελετούμε με προσοχή τον λόγο του Θεού. Ας προσπαθούμε να τον εφαρμόζουμε στην καθημερινή μας ζωή. Ας παράγουμε, με την Χάρη του Θεού, τους καρπούς: την πίστη, την υπομονή, την ελπίδα, τη δικαιοσύνη και την αγάπη. Η παραβολή του Σπορέως μας τονίζει την ανάγκη ο λόγος του Θεού να σπέρνεται πλούσια στις ψυχές μας (Κυριακοδρόμιο, τόμος 3ος, εκδόσεις Σωτήρ).
Τον κόπο και τον μόχθο με τον οποίο είναι συνδυασμένη, εξαιτίας των αμαρτιών μας, η εργασία,μπορούμε να τον ελαφρύνουμε και να τον ελαττώνουμε, όταν εργαζόμαστε με δικαιοσύνη και τιμιότητα, όπως ο Θεός ορίζει και νομοθετεί. Η ευλογία του Θεού που δόθηκε στους ψαράδες της Γεννησαρέτ, συντέλεσε να γεμίσουν τα δίχτυα τους από ψάρια. Η ίδια ευλογία του Θεού θα δίνεται και στα έργα μας, εάν το θέλουμε (Κυριακοδρόμιο, τόμος 3ος, εκδόσεις Σωτήρ).
Εγώ φοβάμαι τον Θεό που' ναι ψηλά και βλέπει. Φοβάμαι και τον άνθρωπο όπου Θεό δεν έχει (Λαϊκό τετράστιχο).
Απλή είναι η αγία νομοθεσία του Σωτήρος Χριστού. Σαφής, πρακτική, ώστε εύκολα να νοείται και εύκολα να εφαρμόζεται. Όπως θέλετε να σας φέρονται οι άλλοι άνθρωποι, έτσι να φέρεσθε και σεις προς αυτούς. Ό, τι θέλετε να κάμουν αυτοί σε σας, το ίδιο να κάνετε και σεις προς αυτούς. Ας έχουμε όλοι ως μέτρο και οδηγό των πράξεών μας αυτόν τον χρυσό κανόνα του Κυρίου μας (Κυριακοδρόμιο, τόμος 3ος, εκδόσεις Σωτήρ)

Σύνεση είναι η τήρηση φρόνιμης στάσης απέναντι στα πράγματα, κυρίως ως αποτέλεσμα ορθής κρίσης· η σοφία που εφαρμόζει κάποιος σε ζητήματα καθημερινότητας. Η σύνεση υπαγορεύει την αποφυγή κάθε προκλητικής ενέργειας. Η λέξη σύνεση είχε αρχικά την απλή σημασία της "ένωσης", της "ενοποίησης". Πολύ σύντομα όμως πήρε και τη μεταφορικά έννοια της περίσκεψης, της φρόνησης, η οποία απορρέει από την προσεκτική συνεκτίμηση όλων των παραγόντων (Περιοδικό Προς τη Νίκη).

Η υπομονή, η εμπιστοσύνη, η επιμονή είναι καλές εργάτριες· κράτησέ τες στην υπηρεσία σου. Η βιασύνη και η ανυπομονησία δεν έχουν φθάσει ποτέ σε τίποτε μεγάλο· κι η ομορφιά δεν είναι έργο μιας στιγμής. Περίμενε κι άφησε τον χρόνο να περνά…. Κοίταξε την φύση! Από ένα παιδί φτιάχνει έναν άνδρα· κι από ένα βελανίδι φτιάχνει μια δρυ. Αλλά πόσες ώρες πρέπει να προστεθούν στις ώρες, πόσες μέρες στις μέρες, για να γίνει το παιδί άνδρας και το βελανίδι δρυς! (Α. Degallier, μετάφραση Κώστα και Εριέττας Διαμαντοπούλου).
Το πιο μαλακό μαξιλάρι είναι η ήρεμη συνείδηση και η καθαρή καρδιά (Περιοδικό Προς τη Νίκη, τ. 75) 
Η αρετή έχει περισσότερους εχθρούς που την καταδιώκουν παρά φίλους που την αγαπούν (Μ. Θερβάντες).
Αγάπη να έχουμε όπως ο καλός Σαμαρείτης. Με αγάπη να συμπεριφερόμαστε και προς αυτούς τους εχθρούς μας. Αυτήν την εντολή έδωσε τότε ο Κύριος, αυτήν επαναλαμβάνει και προς εμάς. Πήγαινε, λέγει στον καθένα μας και κάνε και συ ό, τι έκανε ο καλός Σαμαρείτης. Δείξε πάντοτε και προς όλους αγάπη. Μόνο έτσι θα κληρονομήσουμε τη βασιλεία του Θεού (Κυριακοδρόμιο τόμος 3ος, εκδόσεις Σωτήρ). 

Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα! 

 

Δευτέρα 21 Νοεμβρίου 2016

Γιατί δεν πρέπει να κατακρίνουμε (μέρος τρίτο-τελευταίο)



5. Ποιους πρακτικούς τρόπους προτείνουν οι άγιοι Πατέρες, για να απαλλαγούμε από το πάθος της κατακρίσεως; Οι άγιοι Πατέρες μας συμβουλεύουν: α) Αν θέλουμε να καταπολεμήσουμε την ευκολία που έχουμε να κατακρίνουμε τους άλλους, να κατηγορούμε όχι τον άνθρωπο που αμάρτησε, αλλά τον δαίμονα που τον έσπρωξε στην αμαρτία. 
Διότι κανείς δεν θέλει να αμαρτήσει στον Θεό, μολονότι όλοι αυτοπροαίρετα αμαρτάνουμε. Με την ελεύθερη θέλησή μας διαλέγουμε το καλό ή το κακό. Ο διάβολος είναι πειραστής. Τη δουλειά του κάνει. Μας ερεθίζει να αμαρτήσουμε. 
Ή αν δεν θέλουμε να αμαρτήσουμε, μας παρακινεί να κατακρίνουμε αυτόν που αμάρτησε, για να βρισκόμαστε όλοι στο ίδιο κρίμα. Εμείς όμως, επειδή είμαστε άπειροι στην πνευματική ζωή, φυλαγόμαστε μόνο από την πρώτη παγίδα που μας στήνει ο διάβολος. Δηλαδή, προσέχουμε να μην αμαρτάνουμε. Από τη δεύτερη παγίδα του δεν φυλαγόμαστε. Με ευκολία κατακρίνουμε τους άλλους, χωρίς να αντιλαμβανόμαστε ότι, είτε στο πρώτο αμάρτημα πέσουμε είτε στο δεύτερο, βρισκόμαστε στον ίδιο παρονομαστή.
β) Όταν βλέπουμε τον αδελφό μας να αμαρτάνει, αντί να τον κατακρίνουμε, να προσευχόμαστε μυστικά γι’ αυτόν. Διότι αυτός ο τρόπος της αγάπης είναι ευπρόσδεκτος από τον Θεό. Την ώρα της πτώσεως ο αδελφός μας έχει ανάγκη από το έλεος του Θεού. Αν λέμε γι’ αυτόν δυο λόγια προσευχής, τον βοηθούμε ουσιαστικά. 
Αν τον κατακρίνουμε, τον παραχώνουμε ακόμη βαθύτερα στη λάσπη. Κάποιος άνθρωπος πάτησε σε βαλτώδες έδαφος και βούλιαξε μέχρι τη μέση. Έτρεξαν μερικοί να τον βοηθήσουν και τον έχωσαν μέχρι τον λαιμό. Έτσι ενεργούμε όσοι κατακρίνουμε. Αντί να βγάλουμε τον αδελφό μας από τη λάσπη, τον παραχώνουμε ακόμη βαθύτερα.
γ) Όταν ακούμε κάποιον να κατακρίνει τον πλησίον του να κλείνουμε τ’ αυτιά μας σ’ αυτά που λέει. Και αν περνάει από το χέρι μας, να μην του επιτρέπουμε να συνεχίσει  την κατάκριση, αλλά να τον διακόπτουμε λέγοντας: «Σταμάτησε, αδελφέ, να κατακρίνεις. Εγώ καθημερινώς σφάλλω σε χειρότερα. Πώς μπορώ λοιπόν να κατακρίνω τον άλλον;» Έτσι θα έχουμε δυο οφέλη. Με το ίδιο φάρμακο θα θεραπεύουμε και τον εαυτό μας και τον πλησίον μας.
Ο ιερός Χρυσόστομος μας παρακινεί να λέμε σ’ αυτόν που μας πλησιάζει, για να κατακρίνει τον άλλον: Έχεις να πεις κάτι επαινετικό για τον αδελφό; Ανοίγω τ’ αυτιά μου, για να δεχθώ τα μύρα. Θέλεις να τον κατηγορήσεις; Κλείνω την είσοδο στα λεγόμενά σου. Διότι δεν ανέχομαι να δεχθώ μέσα μου κόπρο και βόρβορο.
δ) Να μην κατακρίνουμε τους άλλους, διότι ενδέχεται οι πληροφορίες που έχουμε γι’ αυτούς να μην είναι ακριβείς. Ακόμη και με τα ίδια μας τα μάτια αν βλέπουμε τον αδελφό μας να αμαρτάνει, να μην τον κατακρίνουμε. Διότι και τα μάτια μας μερικές φορές παθαίνουν οφθαλμαπάτη! Ή κι αν δεν πάθουν οφθαλμαπάτη, δεν είναι πάντα σε θέση να διακρίνουν καθαρά. 
Αλλά και απολύτως βέβαιοι να είμαστε ότι είδαμε τον αδελφό μας να αμαρτάνει, πάλι να μην τον κατακρίνουμε. Διότι «την αμαρτία του αδελφού μας τη βλέπουμε, αλλά τη μετάνοιά του δεν τη βλέπουμε». Τις μυστικές διεργασίες που συντελούνται στα βάθη της ψυχής του μετά τη διάπραξη του αμαρτήματος δεν τις γνωρίζουμε.
Είδα άνθρωπο, γράφει ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος, ο οποίος φανερά αμάρτησε και μυστικά μετανόησε. Κι αυτόν που εγώ κατέκρινα ως αμαρτωλό, ο Θεός τον θεωρούσε αγνό, διότι με την ειλικρινή μετάνοια που είχε εκδηλώσει, ο Θεός τον συγχώρησε. Μας συμβουλεύει, ακόμη και λίγο πριν από τον θάνατό του αν δούμε τον αδελφό μας να αμαρτάνει, να μην τον καταδικάζουμε, διότι η απόφαση του Θεού είναι άγνωστη στους ανθρώπους.
Μερικοί φανερά έπεσαν σε μεγάλα αμαρτήματα, αλλά μυστικά έπραξαν μεγαλύτερα καλά. Έτσι εξαπατήθηκαν οι φιλοκατήγοροι, διότι εκείνο που κρατούσαν στα χέρια τους ήταν καπνός και όχι ήλιος. Επίσης μας υπενθυμίζει ότι η διάθεση του ανθρώπου αλλάζει από τη μια στιγμή στην άλλη και προς το καλύτερο και προς το χειρότερο. Ο Ιούδας ανήκε στον χορό των αγίων Αποστόλων και ο ληστής ανήκε στον χορό των φονιάδων. Αλλά είναι πολύ θαυμαστό ότι από τη μια στιγμή στην άλλη ο ένας πήρε τη θέση του άλλου!
ε) Να στρεφόμαστε στον έσω άνθρωπο και να πενθούμε για τις δικές μας αμαρτίες. «Περιεργάσθηκα τήν κατάσταση του πένθους καί δέν βρῆκα σ’ αὐτήν ἴχνος κατακρίσεως», λέει ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος. Παρατήρησε προσεκτικά ότι όσοι πενθούν για τις αμαρτίες τους, ποτέ δεν κατακρίνουν τους άλλους. 
Διότι «όπως δεν συμβιβάζεται η φωτιά με το νερό, έτσι δεν συμβιβάζεται και η κατάκριση μ’ εκείνον που αγαπά τη μετάνοια». Σε άλλο λόγο του λέει: «Όποιος θρηνεί τον εαυτό του, δεν βλέπει τον θρήνο ή την πτώση ή την επίπληξη του άλλου. Κοιτάζει πώς θα θεραπεύσει τις δικές του πληγές».
στ) Να μην κατακρίνουμε τους άλλους, για να συγχωρηθούν και τα δικά μας αμαρτήματα. Παρατηρεί ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής ότι, αν αγαπούμε ο ένας τον άλλον, θα αγαπηθούμε κι εμείς από τον Θεό! Αν δείχνουμε μακροθυμία ο ένας στον άλλον, θα δείξει και σε μας μακροθυμία ο Θεός! 
Αν δεν ανταποδίδουμε κακό για το κακό που μας έκαναν, δεν θα τιμωρηθούμε σύμφωνα με τις αμαρτίες μας! Διότι τη συγχώρηση των παραπτωμάτων μας τη βρίσκουμε στη συγχώρηση των αδελφών μας. Και το έλεος του Θεού το βρίσκουμε δείχνοντας ευσπλαχνία στον πλησίον μας. 
Γι’ αυτό λέγει ο Κύριος: «Ἐάν ἀφῆτε τοῖς άνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καί ὑμῖν ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος». Αν συγχωρείτε στους ανθρώπους τα παραπτώματά τους, θα συγχωρήσει ο Ουράνιος Πατέρας και τα δικά σας αμαρτήματα (Ματθαίου στ, 14). 
Και στους μακαρισμούς λέει: «Μακάριοι οἱ ἐλεήμονες, ὅτι αὐτοί ἐλεηθήσονται». Μακάριοι όσοι ελεούν τους συνανθρώπους τους, διότι θα ελεηθούν και αυτοί από τον Θεό κατά την ημέρα της Κρίσεως (Ματθ. ε, 7). Να, μας χάρισε ο Κύριος τρόπο σωτηρίας και μας έδωσε αιώνια εξουσία να γίνουμε παιδιά του Θεού. Στη θέλησή μας βρίσκεται η σωτηρία μας.
Είναι μνημειώδης ο πατερικός λόγος: Σκέπαζε, για να σε σκεπάσει κι εσένα ο Θεός. Με την κατάκριση ξεσκεπάζουμε τα λάθη των άλλων, χωρίς να αντιλαμβανόμαστε ότι ξεσκεπάζουμε τα δικά μας αμαρτήματα. Αν θέλουμε να σωθούμε, να κάνουμε το ακριβώς αντίθετο. 
Να σκεπάζουμε τους άλλους, για να μας σκεπάσει ο Θεός. Όπως η στοργική μητέρα σκεπάζει τις παρεκτροπές των παιδιών της, βρίσκοντας άλλους αθόρυβους τρόπους, για να τα βοηθήσει να διορθωθούν, έτσι κι εμείς να μην κοινολογούμε μπροστά σε όλο τον κόσμο τα σφάλματα των συνανθρώπων μας. Να είμαστε επιεικείς με τους άλλους, για να μας κρίνει με επιείκεια ο Θεός.
ζ) Να μην κατακρίνουμε τους αρχιερείς, τους ιερείς, τους μοναχούς. Η συμβουλή αυτή είναι πολύ αξιοπρόσεκτη. Κανέναν άνθρωπο δεν δικαιούμαστε να κατακρίνουμε. Πολύ περισσότερο δεν δικαιούμαστε να κατακρίνουμε τον Μητροπολίτη μας, τον Πνευματικό μας, τον Λειτουργό του αγίου θυσιαστηρίου. Όποιοι κι αν είναι στην ιδιωτική ζωή τους, ακόμη κι αν δεν στέκονται στο ύψος τους, εφόσον έχουν τη χάρη της ιεροσύνης οφείλουμε να τους σεβόμαστε, να τους τιμούμε, να παίρνουμε την ευχή τους, να δεχόμαστε τη χάρη των μυστηρίων που μας προσφέρουν. Δυστυχώς αυτά δεν τα προσέχουν οι πολλοί και γίνονται ιεροκατήγοροι. Η ιεροκατηγορία στην εποχή μας παίρνει και δίνει. Αλλά είναι ό, τι χειρότερο.
η) Να αποφεύγουμε την περιέργεια, διότι η περιέργεια δίνει τροφή στην κατάκριση. Πολλές φορές αφήνουμε τα μάτια μας να περιεργάζονται τους συνανθρώπους μας, τις κινήσεις τους, τις απρόσεκτες ενέργειές τους και με αυτόν τον τρόπο ρουφάμε την αμαρτία. Λέμε: Για να δω, τι κάνει αυτός; Καπνίζει; Δεν προσέχει τα βλέμματά του; Είναι προκλητικά ντυμένος; Τρώει καταλύσιμο φαγητό ημέρα Παρασκευή; Η ώρα κοντεύει μεσάνυχτα κι αυτός γυρίζει στους δρόμους; Αλλά γιατί είμαστε τόσο φιλοπερίεργοι; Υπάρχει λόγος να ασχολούμαστε με τους άλλους; Δεν έχουμε να κάνουμε κάτι καλύτερο;
θ) Να πολεμούμε το πάθος της κατακρίσεως με την αυτομεμψία. Δηλαδή, να κατηγορούμε όχι τους άλλους, αλλά τον εαυτό μας. Αντί να κατακρίνουμε τους άλλους ότι είναι υπερήφανοι, εμπαθείς, αθυρόστομοι, γαστρίμαργοι, να κατακρίνουμε τον εαυτό μας ότι υποπίπτει σε ανάλογα πταίσματα. 
Αντί να βάζουμε στο εδώλιο του κατηγορουμένου τους άλλους γιατί έδειξαν λαιμαργία, ραθυμία, φιληδονία, φιλαυτία, φυγοπονία, να βάλουμε στο εδώλιο του κατηγορουμένου τον εαυτό μας. Να του λέμε: Στην τάδε περίπτωση έδειξες ραθυμία, στην άλλη φυγοπονία. Αποδέχεσαι αισχρούς λογισμούς. Είσαι πνιγμένος στις βιοτικές μέριμνες. Δεν προσεύχεσαι όσο πρέπει. Δεν μελετάς τον αιώνιο λόγο του Θεού. Δε συμπαρίστασαι στον εμπερίστατο αδελφό.
Μην περιμένουμε να μας κατηγορήσουν οι άλλοι.Με την αυτομεμψία να κατηγορούμε εμείς πρώτοι τον εαυτό μας. Έτσι θα έχουμε να ωφεληθούμε πολλά. Ρωτάει με πολλή χάρη ένας σύγχρονος άγιος ασκητής: «Δεν είναι καλύτερα να κατηγορούμε τον εαυτό μας για τις δικές μας αμαρτίες που τις ξέρουμε και καλύτερα και για τις οποίες θα δώσουμε μια μέρα λογαριασμό;» Αυτή η ενέργεια βοηθάει στη σωτηρία μας. Ενώ η κατάκριση μας κολάζει.
ι) Μια άλλη ωραία συμβουλή που μας δίνουν είναι να είμαστε καλοί ραγολόγοι. Καλός ραγολόγος ονομάζεται αυτός που όταν βρεθεί στο αμπέλι, διαλέγει τις ώριμες ρόγες, διότι αυτές είναι γλυκές και νόστιμες. Ποτέ δεν κόβει άγουρες ρόγες, διότι είναι στυφές. Έτσι κι εμείς σαν καλοί ραγολόγοι να παίρνουμε τα θετικά που βρίσκουμε στους άλλους, για να ωφελούμαστε. Αν ψάχνουμε και βρίσκουμε τα ελαττώματά τους, δεν είμαστε καλοί ραγολόγοι. Να μη μιμούμαστε τους πονηρούς ανθρώπους, οι οποίοι ψάχνουν τα ελαττώματα των άλλων, για να βρίσκουν σκάνδαλα.
Υπάρχουν όμως και πιστοί που προσέχουν στη ζωή τους να μην κατακρίνουν. Αυτοί ενεργούν απ’ όλους καλύτερα. Στο Μέγα Γεροντικό διασώζεται ένα πολύ διδακτικό περιστατικό. Ένας μοναχός σ’ όλη του τη ζωή ήταν αμελής στα καθήκοντά του. Κάποτε αρρώστησε βαριά και ήταν στα τελευταία του. Μερικοί πατέρες κάθονταν γύρω από την επιθανάτια κλίνη του και προσεύχονταν να έχει χριστιανικά τέλη. 
Κάποια στιγμή του μίλησε ο Γέροντας της Μονής και του είπε: «Συγχώρα με, αδελφέ, όλοι γνωρίζουμε ότι στην άσκηση δεν ήσουν πολύ επιμελής. Αλλά βλέπουμε ότι είσαι πολύ ειρηνικός. Πώς φεύγεις με προθυμία για την άλλη ζωή;» Ο ετοιμοθάνατος μοναχός του απάντησε: 
«Γέροντα, είναι έτσι όπως τα λες, την αλήθεια είπες. Σ’ όλη μου τη ζωή ήμουν αμελής στα καθήκοντά μου. Αλλά ένα πράγμα πρόσεχα πάρα πολύ. Αγωνιζόμουν να μην  κατακρίνω κανέναν άνθρωπο». Τότε ο Γέροντας του λέει με θαυμασμό: «Ειρήνη να έχεις, παιδί μου. Εσύ σώθηκες και μάλιστα χωρίς κόπο». «Δίχως κόπου ἐσώθης».
Είθε με αυτόν τον εύκολο τρόπο να κερδίσουμε κι εμείς τον Παράδεισο, εφαρμόζοντας με ακρίβεια την εντολή του Θεού: «Μή κρίνετε, ἵνα μή κριθῆτε». Να παρακαλούμε τον άγιο Θεό να μας δώσει τη χάρη Του να μην κατακρίνουμε τους άλλους ούτε εσωτερικά ούτε με τα πικρόχολα λόγια μας. 
Για να βοηθηθούμε να μην κατακρίνουμε, να συνηθίσουμε να λέμε στην προσευχή μας το αίτημα της κατανυκτικής ευχής του οσίου Εφραίμ του Σύρου: «….Ναί, Κύριε Βασιλεῦ, δώρησαί μοι τοῦ ὁρᾶν τά ἐμά πταίσματα καί μή κατακρίνειν τόν αδελφόν μου. Ὅτι εὐλογητός εἶ εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. μήν».

 (Αβραάμ Κοκάλη, Ο ευκολότερος δρόμος για τον Παράδεισο -Να μην κατακρίνουμε-, Εκδόσεις Σωτήρ, Αθήνα 2014)

Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα! 

Related Posts with Thumbnails