Θαυμαστές διηγήσεις μέρος 68ο: Γιατί ανάβουμε καντήλι;

Αποτελεί ευλογημένη συνήθεια πολλών Χριστιανών να ανάβουν καντήλι στο εικονοστάσι του σπιτιού, στον τάφο των νεκρών τους κ.λπ. Γιατί όμως υπάρχει αυτή η συνήθεια; Τι νόημα έχει; Κατ' αρχάς το άναμμα του καντηλιού είναι μια προσφορά στον Θεό. Προσφέρουμε στον Κύριο από το λάδι που διαθέτουμε για βρώση. Το φως του καντηλιού είναι απαλό και πολύ διακριτικό- αυτό το αντιλαμβανόμαστε ιδιαιτέρως όταν σβήσουμε τα άλλα φώτα στον χώρο όπου καίει το καντήλι. Μας ηρεμεί, μας βοηθεί να αφήσουμε τους αγχώδεις ρυθμούς της καθημερινής ζωής και να στραφούμε στον Θεό. Δημιουργεί κλίμα ησυχίας, πνευματικής ανατάσεως, κατάνυξη, διάθεση αυτοκριτικής και προσευχής. 

Το καντήλι καίει μπροστά στις ιερές εικόνες. Φωτίζει τα πρόσωπα των εικονιζόμενων Αγίων, του Κυρίου, της Θεοτόκου... Όλα τα υπόλοιπα στον γύρω χώρο ατονούν. Τα ερεθίσματα των αισθήσεων περιορίζονται. Τότε αρχίζει να κινείται ο εσωτερικός κόσμος. Η ψυχή αισθάνεται δίψα για τα πνευματικά, τα ουράνια, τα ασάλευτα. Το βλέμμα συγκεντρώνεται στη φλόγα του καντηλιού ή μάλλον στα φωτιζόμενα ιερά πρόσωπα.

Θέλουμε να τους μιλήσουμε, να τους πούμε τον πόνο μας, να ζητήσουμε τη βοήθειά τους, τη συμπαράστασή τους στον καθημερινό μας αγώνα. Αισθανόμαστε την ανάγκη και να τους ευχαριστήσουμε, πρώτα τον πανευεργέτη Κύριό μας για τη θαυμαστή πρόνοιά Του για μας. Κατόπιν την Παναγία Μητέρα Του για τις θερμές πρεσβείες της, τη σκέπη της, τη βοήθειά της. Αλλά και τους Αγίους που ευλσβούμαστε και έχουμε τις ιερές εικόνες τους, τους οποίους αισθανόμαστε ως συνοδοιπόρους και συμπαραστάτες μας στην καθημερινή τύρβη, στον αγώνα μας...

Το καντήλι μας θυμίζει το φως του Χριστού. "Φῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσιν". ακούμε κατά τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή! "Ἐγώ εἰμι τό φῶς τοῦ κόσμου (Ιω. η, 12)", είχε διακηρύξει ο ίδιος ο Κύριος. Αυτός είναι το φως το ιλαρό, το φως το αληθινό, που φωτίζει τις ψυχές των ανθρώπων με τη διδασκαλία του και την απαστράπτουσα πανάγια κι αναμάρτητη προσωπικότητά του. 

Επίσης, το καντήλι υπενθυμίζει την Εκκλησία, η οποία είναι η λυχνία που κρατεί αναμμένο το φως του Χριστού και φωτίζει όποιον προστρέχει στην αγκαλιά της: "Λυχνία Χριστοῦ ἡ Ἐκκλησία", μας διδάσκει ο άγιος Συμεών Θεσσαλονίκης. Μας υπενθυμίζει πολύ απαλά και το ότι τα έργα μας φωτεινά κι εμείς να είμαστε παιδιά της ημέρας· η ζωή μας να είναι φωτεινή, χωρίς σκιές και μελανά σημεία· 

ακόμη να μην παραπονιόμαστε τόσο για το σκοτάδι, αλλά να φωτίζουμε σιωπηλά με το φως της αρετής μας, που θα λάμπει ως αναγκαία συνέπεια του στενού συνδέσμου μας με τον Κύριο, τη μόνη πηγή κάθε αρετής. Το ίδιο το λάδι, το "ἔλαιον", μας θυμίζει τι θείο έλεος, την ευσπλαχνία του Κυρίου μας, την ελεήμονα καρδιά που κι εμείς οφείλουμε να καλλιεργούμε. "Τύπον τοῦ θείου ἐλέους ἔχει τό ἔλαιον", μας εξηγεί ο άγιος Συμεών Θεσσαλονίκης· καί αλλού: "θείου ἐλέους διά τοῦ ἐλαίου μετάδοσις, καί θείου φωτισμοῦ χορηγία διά τοῦ ἀναπτομένου φωτός". 

Το λάδι λοιπόν συμβολίζει το θείο έλεος που μας χορηγείται στο Μυστήριο του αγίου Ευχελαίου και στο Μυστήριο του αγίου Χρίσματος, στο οποίο ο ιερέας χρίει τον νεοφώτιστο με το άγιο μύρο (ένα από τα συστατικά του αγίου μύρου είναι και το λάδι). Το δε λάδι που τροφοδοτεί τη φλόγα στο καντήλι, συμβολίζει τη χορήγηση του θείου φωτισμού. Ανάβοντας λοιπόν το καντηλάκι μας, ας εκζητούμε από τον Κύριο να μας ελεήσει και να μας φωτίσει!. Το δε καντήλι για τους νεκρούς είναι σαν αδιάλειπτη προσευχή υπέρ αναπαύσεως των κεκοιμημένων μας και προσφορά που θυμίζει τις νεκρικές αναίμακτες σπονδές ("χοές") των αρχαίων προγόνων μας και των Ιουδαίων στην εποχή της Παλαιάς Διαθήκης. 

Επιπλέον, όπως το καντήλι δεν μπορεί να ανάψει από μόνο του, έτσι και η καρδιά μας δεν μπορεί να φλογισθεί από την αγάπη του Θεού αν δεν έλθει η θεία Χάρις! Πόσοι λόγοι υπάρχουν για να ανάβουμε καντήλι! Πόσες εμπειρίες μπορεί να μας χαρίσει! Ας αποκτήσουμε αυτή την καλή συνήθεια, που αν την ακούμε συνειδητά και με επίγνωση του βαθύτερου νοήματός της, πολύ θα μας βοηθήσει στην πνευματική ζωή. 

Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα!

Ας είναι ευφρόσυνος και δημιουργικός ο μήνας Απρίλιος!