Θαυμαστές διηγήσεις μέρος 35ο

 

Υπάρχουν δυο μεγάλες κατηγορίες πειρασμών: οι αμαρτητικοί πειρασμοί (της φιληδονίας, της φιλαργυρίας και της φιλοδοξίας) και οι πειρασμοί των θλίψεων (ασθένειες, θάνατοι, σεισμοί, καύσωνες, πυρκαγιές, πλημμύρες, ακραία καιρικά φαινόμενα). Οι πρώτοι αναφέρονται στο ηθικό κακό και οι δεύτεροί στο φυσικό κακό που υπάρχει στον κόσμο. Με τους αμαρτητικούς πειρασμούς δεν έχει καμιά σχέση ο Θεός. 

Είναι βαρύ να λέμε ότι παραχωρεί ο Θεός να αμαρτήσουμε. "Ο Θεός", λέγει ο άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης, "ποτέ δεν παραχωρεί να αμαρτήσουμε. Εμείς κάνουμε παραχωρήσεις και έρχεται ο διάβολος και μας πειράζει. Όταν λ.χ. υπερηφανεύομαι, διώχνω τη Θεία Χάρι, φεύγει ο φύλακας άγγελός μου, έρχεται ο άλλος.... άγγελος, ο διάβολος, και σπάζω τα μούτρα μου. Αυτή είναι δική μου παραχώρηση και όχι του Θεού. 

Η διεφθαρμένη φύση του μεταστατικού ανθρώπου αισθάνεται έλξη και δίνει υπόσταση στους αμαρτητικούς πειρασμούς. Κάνουμε πράγματα που δεν θα θέλαμε να τα κάνουμε και βάζουμε μόνοι μας τον εαυτό μας σε πειρασμό. Ούτε όμως οι πειρασμοί των θλίψεων προέρχονται από τον Θεό, αλλά τους επιτρέπει ο Θεός τότε που χρειάζεται και στον βαθμό που χρειάζεται, για να βγάλει από το πικρό των θλίψεων γλυκύ, από τα αγκάθια των πειρασμών ρόδα και τριαντάφυλλα. 

Επιτρέπει το φυσικό κακό, όταν το αποτέλεσμα που θα προέλθει από τη δοκιμασία των θλίψεων θα είναι αγαθό. Τις επιτρέπει τις θλίψεις για το καλό μας. Όχι για να τιμωρήσει αυτόν που αμάρτησε, αλλά για να προσφέρει φάρμακο θεϊκό σ' αυτόν που αρρώστησε. Για να μας θεραπεύσει από το κυρίως κακό, την αμαρτία, και να μας χαρίσει την αιώνια σωτηρία.

Εμείς συνηθίζουμε να ονομάζουμε "κακό" τις επιδημίες, τις ξηρασίες, τις ανομβρίες, τους σεισμούς και τις ατομικές συμφορές μας, ενώ καθαυτό κακό είναι η αμαρτία και αυτή πρέπει να ονομάζεται "κυρίως κακόν", σημειώνει ο Μέγας Βασίλειος: "Τό μέν οὖν κυρίως κακόν ἡ ἁμαρτία, ὅπερ μάλιστά ἐστι τῆς τοῦ κακοῦ προσηγορίας ἄξιον". Για άλλη αιτία μας πειράζει ο διάβολος και για άλλη αιτία επιτρέπει ο Θεός τις θλίψεις. Ο διάβολος μας πειράζει, για να αυξηθεί το κακό που υπάρχει στον κόσμο. Ενώ ο Θεός επιτρέπει τις θλίψεις, για να το περιορίσει. 

Ο διάβολος μας πειράζει για να μας πληγώσει, να μας θανατώσει και να μας οδηγήσει στον αιώνιο θάνατο. Ενώ ο Θεός επιτρέπει τις θλίψεις, για να θεραπεύσει την ασθένεια της ψυχής μας και να μας χαρίσει την αιώνια ζωή. Ο διάβολος μας πειράζει, για να μολύνει και να αμαυρώσει το κάλλος της ψυχής μας. Ενώ ο Θεός επιτρέπει τις θλίψεις, για να μας εξαγνίσει και να μας αγιάσει. Ο διάβολος μας πειράζει για να μας ξεμυαλίσει και να μας παραλογίσει. Ενώ ο Θεός επιτρέπει τις θλίψεις, για να μας σωφρονίσει και να μας συνετίσει. 

Ο διάβολος μας πειράζει, για να μας εκτροχιάσει. Ενώ ο Θεός επιτρέπει τις θλίψεις, για να μας επαναφέρει στην ορθή τροχιά. Ο διάβολος μας πειράζει, για να χάσουμε τον δρόμο μας και τον ορθό προσανατολισμό μας. Ενώ ο Θεός επιτρέπει τις θλιψεις, για να βρούμε τον δρόμο μας, τον προορισμό μας, τον απολεσθέντα Παράδεισο. Ο διάβολος μας πειράζει γιατί θέλει την πτώση και τη συντριβή μας. Ενώ ο Θεός επιτρέπει τις θλίψεις, γιατί θέλει τη μετάνοια και την ανόρθωσή μας. Ο διάβολος μας πειράζει, για να μας ζημιώσει. Ενώ ο Θεός επιτρέπει τις θλίψεις, για να μας ωφελήσει. 

Ο διάβολος μας πειράζει, για να μας κολάσει. Ενώ ο Θεός επιτρέπει τις θλίψεις, για να μας σώσει. Χωρίς τους πειρασμούς δεν σωζόμαστε. "Ἔπαρον τούς πειρασμούς, καί οὐδείς ὁ σωζόμενος"! Ακούγεται παράδοξη αυτή η θεραπευτική αγωγή, αλλά είναι νόμος του Θεού: "Πᾶν ὅ, τι προξενεῖ ἡδονήν θεραπεύεται μέ ὀδύνην", γράφει ο όσιος Ιωσήφ ο Ησυχαστής. Ο Ιατρός των ψυχών και των σωμάτων παρασκευάζει το φάρμακο της θεραπείας από τα συμπτώματα της ασθένειάς μας. Χρησιμοποιεί τον πόνο, τις θλίψεις και τα βάσανα, για να ιατρεύσει την ασθένεια της ψυχής μας και να μας χαρίσει την αιώνια ζωή, που είναι ζωή χωρίς πόνους, λύπες και αναστεναγμούς, ζωή μακαριότητας και ευτυχίας. 

Το πόσο αποτελεσματικό είναι το φάρμακο των θλίψεων, για να θεραπεύσει την ασθένεια της ψυχής μας, θα φανεί καθαρότερα, καθώς θα εξηγούνται οι λόγοι για τους οποίους επιτρέπει ο Θεός να αντιμετωπίζουμε θλίψεις. Σταχυολογήσαμε κάποιες αγιογραφικές και πατερικές ερμηνείες. Οι περισσότερες πατερικές ερμηνείες είναι του ιερού Χρυσοστόμου από τις εξαίρετες Ομιλίες του προς τον λαό της Αντιόχειας, τότε που κάποιοι θερμόαιμοι ακρωτηρίασαν τους ανδριάντες του αυτοκράτορα Μεγάλου Κωνσταντίνου.

(Αβραάμ Μ. Κόκαλη, Στήριξέ με, όταν λυγίζω, Αθήνα, Μάρτιος 2021, Βιβλιοπωλείο Εκδόσεων Σωτήρ)

Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα διά των πρεσβειών των Τριών Ιεραρχών, των τριών μεγίστων φωστήρων της τρισηλίου θεότητος!