Θαυμαστές διηγήσεις μέρος 34ο

Μερικοί θεωρούν τον Θεό αίτιο των πειρασμών και των θλίψεων που μας συμβαίνουν. Αλλά τους διαψεύδει ο αιώνιος Λόγος Του, ο οποίος μας βεβαιώνει ότι ο Θεός σε καμιά περίπτωση δεν είναι αίτιος πειρασμού. " Ὀ Θεός ἀπείραστος ἐστι κακῶν, πειράζει δέ αὐτός οὐδέν (Ιακ. α, 13)". Από τον Θεό μόνο το καλό προέρχεται. "Πᾶσα δὀσις ἀγαθή καί πᾶν δώρημα τέλειον ἄνωθεν ἐστι καταβαῖνον ἀπό τοῦ Πατρός τῶν φώτων (στ. 17)". Ο Θεός δεν προκαλεί πειρασμό αμαρτίας σε κανέναν. Ο Μέγας Βασίλειος σε ωραιότατη ομιλία του αναπτύσσει με πολλά επιχειρήματα ότι δεν είναι αίτιος των κακών ο Θεός. Όλα τα έκανε "καλά λίαν (Γεν. α, 31)". Σώμα έπλασε όχι ασθένεια. "Ψυχήν δέ ἐποίησεν, οὐχί δέ ἁμαρτίαν". Δεν είναι ποτέ λοιπόν αιτία του κακού ο Θεός. 

Αίτιος των πειρασμών και των θλίψεων είναι κυρίως ο διάβολος και δευτερευόντως η αδυναμία του πεπτωκότος ανθρώπου. Αυτοί οι δυο παράγοντες συνήργησαν, για να συντελεσθεί το προπατορικό αμάρτημα. Αυτοί είναι οι αίτιοι των δοκιμασιών στη ζωή μας. Ο Κύριος, στην Κυριακή προσευχή, το "Πάτερ ἡμῶν..", ονομάζει τον διάβολο "πονηρό": ῥῦσαι ἡμᾶς άπό τοῦ πονηροῦ (Ματθ. στ, 13". Ο απόστολος Παύλος, αναφερόμενος στον πειραστή διάβολο, γράφει στην Α προς Θεσσαλονικείς εδπιστολή του: "μήπως ἐπείρασεν ἡμᾶς ὀ πειράζων (γ, 5)". Ο ευαγγελιστής Ιωάννης λέει ότι ο διάβολος από την αρχή της δημιουργίας των ανθρώπων ήταν φονιάς τους: "ἀνθρωποκτονος ἦν ἀπ' ἀρχῆς (Ιω. η, 44)". Και στο ιερό βιβλίο της Αποκαλύψεως προσθέτει ότι πειραστής είναι ''ό δράκων, ὁ ὄφις ὁ μέγας, ὁ ἀρχαῖος, ὀ καλούμενος Διάβολος καί Σατανᾶς, ὀ πλανῶν τήν οἰκουμένην ὅλην (ιβ,9). 

Ο Μέγας Βασίλειος σημειώνει ότι ο διάβολος είναι "μισάνθρωπος" και "θεομάχος". Είδε τον άνθρωπο στον Παράδεισο πλασμένο "κατ' εἰκόνα καί ὁμοίωσιν Θεοῦ" και τον φθόνησε. Ήθελε να πολεμήσει τον Θεό. Αλλά επειδή δεν μπορούσε να πολεμήσει τον Θεό, "ἐξεκένωσε" όλη την πονηριά του στην εικόνα του Θεού, τον άνθρωπο. 

Μας φθονεί λοιπόν και μας εχθρεύεται ο διάβολος. Μας πολεμάει ημέρα και νύχτα, στη νεανική, στην ώριμη και στη γεροντική ηλικία μας, όταν κοιμόμαστε κι όταν είμαστε ξύπνιοι, όταν τρώμε κι όταν πίνουμε, όταν νηστεύουμε κι όταν αγρυπνούμε, "τώρα μέν φανερῶς, τώρα δέ κρυφίως, μέ διαφόρους ἀπάτας, με ποικίλας τέχνας, μέ βέλη θανατηφόρα σαϊτεύων ἡμᾶς καί ζητῶν νά ἀποκτείνῃ τάς ψυχάς μας", όπως γράφει ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης στο βιβλίο του "Νέα κλῖμαξ". Μας πολεμάει με τον ''ἐνήδονο" πειρασμό. Κι αν δεν μπορέσει να μας δελεάσει με τέτοιου είδους πειρασμούς, αλλάζει τακτική και αρχίζει τις απειλές και τις φοβέρες. 

Ο διάβολος δεν θα είχε εξουσία να μας βλάψει, αν εμείς δεν του δίναμε το δικαίωμα. Αλλά του δίνουμε το δικαίωμα, άλλοτε με την υπερηφάνεια και άλλοτε με την κακή επιθυμία μας. "Ἕκαστος πειράζεται, ὑπό τῆς ἰδίας ἐπιθυμίας ἐξελκόμενος καί δελεαζόμενος", γράφει ο αδελφόθεος Ιάκωβος στην Καθολική επιστολή του (ά, 14). 

Ο καθένας ερεθίζεται και σπρώχνεται στην αμαρτία από τη δική του κακή επιθυμία, που τον παρασύρει και τον τραβά με το δόλωμα της ηδονής. Ο άνθρωπος δεν αμαρτάνει αναγκαστικά, αλλά με την ελεύθερη θέλησή του. Άρα μόνοι μας δίνουμε την αφορμή στον διάβολο να μας πειράζει. Τα εσωτερικά μας πάθη του δίνουν τη λαβή να μας ταλαιπωρεί και να μας βασανίζει. 

(Αβραάμ Μ. Κόκαλη, Στήριξέ με, όταν λυγίζω, Αθήνα, Μάρτιος 2021, Βιβλιοπωλείο Εκδόσεων Σωτήρ)

Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα!