Φράσεις για προβληματισμό 97ο μέρος

Μάνα μου, βραχωρίτισσα, με το λερό φουστάνι το κόκκινο, που τόκανε σταχτύ σαν καταχνιά η μαύρη κόλλα του καπνού. Φαρμακερό βοτάνι, όλα της τα φαρμάκωσες, μεδούλι και καρδιά... Μάνα μου, καπνοφύτισσα, του Ζαπαντιού δουλεύτρα, στο φύτεμα, στο σκάλισμα πρώτη στην αργατιά, σ' άρπαξεν ο πατέρας μου παιδούλα καρδιοκλέφτρα και σε κλειδωμαντάλωσε στην πιο βαρειά σκλαβιά. Μέσα στην καπνοθάλασσα πνίγηκε ο έρωτάς σας κι ο γάμος σας δεν σούδωσε καμιά ξαποστασιά. Γεύτηκες πίκρες και καΰμούς κι απ' τη σκληρή δουλειά σας πλούτισαν έμποροι τρανοί γεμάτοι αναλγησιά. Τη ζήση σου όλη πέρασες μέσα στα καπνοτόπια, αγέλαστη κι ακούραστη, χωρίς καμιά χαρά.τ' άγια σου χέρια τ' άπλωνες, γύρα σ' όλα τα τόπια, φρουρός, προστάτης της σοδειάς.

Μάνα σ' όλα μπροστά, στο μάζεμα, στ' αρμάθιασμα, στο γύρισμα στη λιάστρα και για βαντάκιασμα θαμπά σαν έπεφτε δροσιά. Στο πάστρεμα, στο ζύμωμα, στο φούρνο και στη γάστρα χρόνια και χρόνια δούλεψη χωρίς ανάσα μια. Και τα παιδιά, που ερχόντανε τόνα κοντά από τάλλο - κι όλο κορίτσια, ανάθεμα, που θέλανε προικιά - κι οι θέρμες κι οι αναβροχές κι άλλο κακό μεγάλο κι απ' το χαλάζι πιο τρανό, η μαύρη απουλησιά. Και του πατέρα η αναμελιά και των παιδιών τα βίτσια, οι πόλεμοι κι ο θάνατος κι η μαύρη κατοχή, οι φυλακές, οι τράπεζες, οι φόροι, τα κορίτσια, σε σένα πάνου σπάγανε, ατράνταχτη ψυχή... 

Με το φαρμάκι στην καρδιά και με το βαχ στο στόμα, τα ολανθισμένα νιάτα σου ρέψανε στη δουλειά. Μεσ στο χωράφι γέρασες και πολεμάς ακόμα, ως τη στερνή σου την πνοή, να ζήσει η φαμελιά. Μάνα μου, αρχόντισσα χλωμή του μόχτου και του πόνου, δαχτυλιδάκια γαλανά κι ονείρατα γλυκά, τα δάκρυα σου γίνουνται κι ο ιδρώς όλου του χρόνου δίχως για σένα διάφορο να μένει στα στερνά. Μάνα μου, βραχωρίτισσα, ο μόχτος ο δικός σου χαρίζει τέτοιαν ευωδιά περίσσεια στο φυτό, που γίνεται στο κάπνισμα - το δάκρυ το πικρό σου –παρηγοριά και δύναμη κι ελπίδα στο φτωχό. Μάνα μου, καπνοφύτισσα, το κλαρωτό φουστάνι κατάμαυρο σου τόβαψε, μουντό σαν καταχνιά, η πικρή κόλλα του καπνού. Φαρμακερό βοτάνι, όλα της τα φαρμάκωσες ζήση, ψυχή, καρδιά... (Π. Χατζόπουλος)                                     

Όταν ο Θεάνθρωπος Κύριος άνοιξε τα μάτια των τυφλών, οι Φαρισαίοι φανέρωσαν την πνευματική κακότητά τους. "Οἱ δέ Φαρισαῖοι ἔλεγον ἐν τῷ ἄρχοντι τῶν δαιμονίων ἐκβάλλει τά δαιμόνια (Ματθ. θ, 34)." Οι πριν τυφλοί χαρούμενοι διαλαλούν το θαύμα "ἐξελθόντες διαφἠμισαν αὐτόν ἐν ὅλῃ τῇ γῇ ἐκεἰνη". Η προκατάληψη, το πεισματικό κλείσιμο του ορίζοντα, γίνεται εμπόδιο να πιστέψει κανείς στον Χριστό. Αυτό έγινε και με τους Φαρισαίους: μένουν ταμπουρωμένοι στις υποψίες τους (Σπουδαία σκέψη). 

Λυχνάρι στο σώμα είναι το μάτι. Όταν το μάτι είναι καθαρό, ολόκληρο το σώμα φωτίζεται. Κινείται με άνεση. Εργάζεται με χαρά. Και η ψυχή αν είναι καθαρή και αλώβητη, η ύπαρξη κυκλοφορεί στο φως κι απολαμβάνει τη χάρη (Σπουδαία σκέψη). 

Η άκριτη και ασυγκράτητη διασκέδαση είναι το τέλμα, όπου αδειάζει με φυσικότητα η ζωή, όταν δεν έχει πειθαρχία και σκοπό... Τίποτε δεν είναι περισσότερο ανόητο από μια ζωή που πέρασε με διασκεδάσεις. Γιατί να ζει κανείς, αν η ζωή αποτελείται από χαρά, τρέλες, αυτοκινητάδες, κινηματογράφο, παρακολούθηση ραδιοφώνου; (Alex Carrel).

Βίος ἀνεόρταστος, μακρά ὁδός ἀπανδόχευτος: ζωή χωρίς τις γιορτές μοιάζει με ταξίδι μακρινό, που ο δρόμος δεν έχει πανδοχείο, για να ξεκουραστεί και να ανεφοδιαστεί ο οδοιπόρος (Σπουδαία σκέψη). 

Η ομορφιά αρέσει στα μάτια, η καλοσύνη στην καρδιά. Η πρώτη είναι κόσμημα, η δεύτερη θησαυρός. Μη λησμονείς ποτέ ότι η ελεημοσύνη σώζει τον άνθρωπο από τον αιώνιο θάνατο και δεν αφήνει την ψυχή του να βυθιστεί στο σκοτάδι του Άδη. Διότι η ελεημοσύνη για όσους την ασκούν θεάρεστα είναι δώρο πολύτιμο (Ιώβ, δ, 8-11) (Σπουδαίες σκέψεις). 

Θεωρώ βέβαια πως αν όλοι οι άνθρωποι γνώριζαν αυτά που λένε οι μεν για τους δε, δεν θα υπήρχαν τέσσερις φίλοι μέσα σ' όλο τον κόσμο. Αυτό γίνεται φανερό από τις φιλονικίες που προκαλούν τα αδιάκριτα σχόλια που κάνουμε καμιά φορά (Φανουρίου Γ. Παπαδημητράκη, Μεθοδικό απάνθισμα από τις "Σκέψεις" του Blaise Pascal, Αθήνα 2015). 

Δυο μαλώνουν, δυο φταίνε (Λαϊκό δίστιχο). 

Ο καθένας μας θερίζει ανάλογα με το τι, πώς και πόσο έσπειρε (Λαϊκή σοφία). 

Ἐν φρεσί θέσθε αίδώ καί νέμεσιν: να βάλετε βαθιά στη σκέψη σας την αρετή του σεβασμού (της ντροπής) και της δικαιοσύνης (Πίνδαρος). 

Οὐ γάρ τοῖς ψηφίσμασιν, αλλά τοῖς ἤθεσιν καλῶς οἰκεῖσθαι τάς πόλεις: οι πόλεις δεν διοικούνται σωστά με τους νόμους, αλλά με την ηθική συμπεριφορά των πολιτών (Ισοκράτης). 

Ὁ χρήσιμ' εἰδώς, οὐχ' ὁ πολλ' εἰδὠς, σοφός: πραγματικά σοφός είναι αυτός ου γνωρίζει χρήσιμα πράγματα κι όχι αυτός που γνωρίζει πολλά (Αισχύλος). 

Το ψέμα είναι πάντοτε όπλο αδικίας και ατιμίας. Οι άνθρωποι που προσέχουν μόνο το δικό τους συμφέρον, χωρίς να λογαριάζουν το δίκαιο και την ηθική, με το ψέμα ζητούν να πετύχουν τους παράνομους σκοπούς τους, τους οποίους δεν ευνοεί η αλήθεια και η ειλικρίνεια. Δεν διστάζουν λοιπόν να διαστρέψουν την αλήθεια, να παρουσιάσουν το ψέμα ως αλήθεια και την αλήθεια ως ψέμα. Χρησιμοποιούν τόσο πολύ την απάτη του ψεύδους, ώστε στο τέλος το πιστεύουν κι αυτοί. Η κατάσταση αυτή είναι εντελώς ανάρμοστη σε Χριστιανό, στην ψυχή του οποίου κατοικεί η χάρη και η αλήθεια του Θεού. Ο χριστιανός θεωρεί καθήκον και τιμή του να ομιλεί προς όλους τη γλώσσα της αλήθειας και της ειλικρίνειας (Σπουδαία σκέψη). 

Νοσεῖς; Εὐθύμει ὅτι ὅν ἀγαπᾷ Κύριος παιδεύει. Πτωχεύεις; Εύφραίνου, ὅτι Λαζάρου σε τά ἀγαθά διαδέξεται. Ἀτιμάζῃ διά τό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ; Μακάριος εἶ ὅτι σου ἡ αἰσχύνη εἰς ἀγγέλου δόξαν μεταβληθήσεται (Μέγας Βασίλειος). 

"Καί ἔφαγον πάντες καί ἐχορτάσθησαν (Ματθ. ιδ, 14-22)". Πέντε χιλιάδες χόρτασαν με πέντε ψωμιά και δυο ψάρια! Πότε; Όταν τα ευλόγησε ο Θεός. Όταν πει ο Χριστός, μπορεί να κάνει όσο θέλεις, όσο χρειάζεσαι κι ακόμη παραπάνω- να σου περισσέψει κιόλας. Η ζωή μπορεί να το φέρει έτσι, ώστε να δεις μπροστά σου το φάσμα της φτώχειας, της στέρησης. Μάθε να αναθέτεις στον Θεό με τη θερμή προσευχή σου ''τόν ἄρτον ἡμῶν τόν ἐπιούσιον δός ἡμῖν σήμερον". Κάντε όλοι μαζί και στην οικογένεια την προσευχή. Θα κάνει ο Κύριος το θαύμα Του. Θα ευλογήσει τα αγαθά της οικογενείας σου (Αρχ. Αποστ. Τσολάκη, Μίλησέ μου, Χριστέ, σελ. 52-53, εκδόσεις Σωτήρ). 

Με την εφαρμογή της ουράνιας προτροπής "αὐτοῦ ἀκούετε", με την πιστή εφαρμογή των εντολών του Κυρίου, μετέχουμε στη Χάρι και στη δόξα Του από την παρούσα ζωή. Θα την απολαύσουμε όμως πολύ περισσότερο στην αιωνιότητα. Τότε κι εμείς θα μεταμορφωθούμε, διότι ο Κύριος μας υποσχέθηκε ότι "οἱ δίκαιοι ἐκλάμψουσιν ὡς ὁ ἥλιος ἐν τῇ βασιλεἰᾳ τοῦ πατρός αὐτῶν (Ματθ. ιγ, 43)"(Σπουδαία σκέψη). 

Όλα προσεύχονται• και γη και ουρανός κι αστέρια, Και τα πουλιά που έχουνε στα σύννεφα λημέρια, Και όσα έχουνε ζωή κι όσα ζωή δεν έχουν, Κ’ εκείνα όπου έρπουνε, κ’ εκείνα όπου τρέχουν! Όλα προσεύχονται! της γης το ταπεινό χορτάρι, Ο ήλιος ο περήφανος, το αργυρό φεγγάρι,   Η θάλασσα, οι ρύακες, το δάσος και ή βρύση• Δεν απομένει τίποτε χωρίς να προσκυνήσει. Και δίχως να προσευχηθεί στου κόσμου τον Πατέρα! Προσεύχεται και η νυχτιά, προσεύχεται κ’ η ‘μέρα, Κ’ η φλόγα που σηκώνεται απάνω κι αναβαίνει, Όταν στα έρημα βουνά, φτωχό βοσκό ζεσταίνει. 

Προσεύχεται κι ο ουρανός σαν έχει καλοσύνη, Κι ο ήλιος όταν σ’ άρρωστο ζωή και ζέστη δίνει· ‍Του πόλου τ’ άστρο π’ οδηγεί του ναύτη το τιμόνι, Την ώρα εκείνη δέεται γιατί ψυχές γλιτώνει. ‍ Προσεύχεται και τ’ άγριο θηρίο στη σπηλιά του Όταν γερμένο κ’ ήσυχο χαϊδεύει τα μικρά του. ‍ Το σκουληκάκι το κορμί στον ήλιο σα ζεσταίνει, Το χέρι όταν ελεεί, η γη όταν βλασταίνει, ‍ Και τ’ άνθος που τριγύρω του σκορπίζει την πνοή του· Είναι η μυρισμένη του πνοή η προσευχή του! ‍ 

Όλα και όλοι δέονται και νύχτα και ημέρα Στον παντοδύναμο Θεό, στον σπλαχνικό Πατέρα. ‍ Προσεύχεται όταν κανείς το έργο του πιστεύει, Κάνει μεγάλη προσευχή το χέρι που δουλεύει. Το χέρι του μικρού παιδιού προσεύχεται και κείνο. Όταν ανοίγει το κλουβί στον σκλαβωμένο σπίνο. Προσεύχεσαι όταν ζητάς ψωμί για ξένο στόμα, Και όταν θυμάσαι τους νεκρούς που κείτονται στο χώμα. Είναι άγια προσευχή το γέρο να ζεσταίνεις, Και του εχθρού σου την πληγή με δάκρυα να πλένεις. (Αχιλλέας Παράσχος)

Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα!