Θαυμαστές διηγήσεις μέρος 40ο

Ο εαυτός μας είναι ο μεγάλος άγνωστος. Νομίζουμε ότι τον γνωρίζουμε, αλλά δεν τον γνωρίζουμε ή ελάχιστα τον γνωρίζουμε. Λέει ο ιερός Χρυσόστομος ότι έχει πραγματική γνώση του εαυτού του αυτός που πιστεύει ότι δεν είναι τίποτε: "Οὗτος μάλιστα ἐστιν ὁ ἑαυτόν εἰδώς, ὁ μηδέν ἑαυτόν εἶναι νομίζων". Αλλά ποιος από εμάς πιστεύει ότι δεν είναι τίποτε; Οι πιο πολλοί έχουμε ιδέα ότι "εἴμεθα κάποιόν τι", όπως λέει ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης. Την ασθένεια της ψυχής μας την αγνοούμε. Ο σύγχρονος άνθρωπος δεν τολμάει να κοιτάξει κατάματα τον εαυτό του, να αντικρίσει την ένδεια και την αδυναμία του. 

Αλλά πώς θα γνωρίσουμε την ασθένεια της ψυχής μας; Ο όσιος Ισαάκ ο Σύρος, έμπειρος γνώστης της πνευματικής ζωής, απαντά ότι "οὐδείς δύναται νά αἰσθανθῇ τήν ἰδίαν αὐτοῦ ἀσθένειαν, ἐάν δέν παραχωρηθῇ μικρόν ὐπό τοῦ Θεοῦ νά ἐμπέσῃ εἰς πειρασμούς ἤ σωματικούς ἤ ψυχικούς". Με τη δοκιμασία των θλίψεων γνωρίζει ο άνθρωπος βαθύτερα τον εαυτό του, την ασθένεια της ψυχής του. Εάν δεν επέτρεπε ο Θεός να δοκιμαστεί με θλίψεις, δεν θα συναισθανόταν την ένδεια και την αδυναμία του και θα κινδύνευε να πέσει και να συντριβεί εξαιτίας της υπερηφάνειάς του. Ο θεόπνευστος λόγος της Γραφής βεβαιώνει ότι "πρό συντριβής ἡγεῖται ὕβρις (Παρ. στ, 18)". Πριν από την οποιαδήποτε πτώση, προηγείται υπερηφάνεια. Η πτώση και η συντριβή ακολουθούν. 

Εάν δεν ταπεινωθούμε, το έδαφος γίνεται ολισθηρό και θα φθάσουμε αναπόφευκτα στην πτώση και τη συντριβή. Ο όσιος Ισαάκ ο Σύρος σημειώνει ότι "'ἐάν δέν συναισθανθῇ ὁ ἄνθρωπος τήν ἀσθένειάν του, τά πράγματα αὐτοῦ κεῖνται ἐπί τοῦ ξυρού ἀκμῆς τοῦξυραφίου, και κατά πᾶσαν στιγμήν εὑρίσκεται είς μ΄λεγαν κίνδυνον, μή ὤν μακράν τῆς πτώσεως, μήτε ἐκ τοῦ φθοροποιοῦ λέοντος τῆς ὑπερηφανείας φαίνεται ἀπηλλαγμένος". Αλλά για να μη γίνουμε λεία "τοῦ φθοροποιοῦ λέοντος τῆς ὑπερηφανείας", έρχονται οι θλίψεις να μας βοηθήσουν να συναισθανθούμε την ασθένεια της ψυχής μας και να ταπεινωθούμε. 

Εάν ταπεινωθούμε, ελκύουμε τη Χάρι του Θεού και λαμβάνουμε δώρα θεϊκά: τη δροσιά του ουρανού, την αυτογνωσία, την υπομονή, τη γνώση των μυστηρίων του Θεού, τη διάκριση τους καρπούς του Αγίου Πνεύματος! Με τη δοκιμασία των θλίψεων γνωρίζουμε βαθύτερα και το θέλημα του Θεού, "τό ἀγαθόν καί εὐάρεστον καί τέλειον (Ρωμ. ιβ,2)". Μαθαίνουμε τα "δικαιώματά" Του, όπως ψάλλει ο ιερός Ψαλμωδός: "Ἀγαθόν μοι, ὅτι ἐταπείνωσάς με, ὅπως ἄν μάθῳ τά δικαιώματά σου (Ψαλμός ριη [118], 71".

Ήταν πολύ ευεργετικό και σωτήριο για μένα το ότι με ταπείνωσες με θλίψεις. Διότι  η παιδαγωγία Σου αυτή με βοήθησε να μάθω το άγιο θέλημά Σου. Εάν δεν δοκιμαζόμασταν με θλίψεις, δεν θα γνωρίζαμε βαθύτερα το θέλημα του Θεού. Οι ανέσεις και η καλοπέραση μας κάνουν να λησμονούμε τον Θεό και να απομακρυνόμαστε από την αγάπη του Θεού Πατέρα. Παθαίνουμε αυτό που γράφει στο Δευτερονόμιο: "Καί ἔφαγεν Ἰακώβ καί ἐνεπλήσθη, καί ἀπελάκτισεν ὁ ἠγαπημένος, ἐλιπάνθη, ἐπαχύνθη, ἐπλατύνθη· καί ἐγκατέλιπεν Θεόν τόν ποιήσαντα αὐτόν καί ἀπέστη ἀπό Θεοῦ σωτῆρος αὐτοῦ (λβ, 15)".

Οι θλίψεις αντίθετα μας φέρνουν πιο κοντά στον Θεό. Μας κάνουν να Τον θυμόμαστε. "Κύριε, ἐν θλίψει ἐμνήσθην σου", λέει ο προφήτης Ησαΐας (κστ, 16). Κύριε, σε θυμήθηκα στη θλίψη μου. Το ίδιο να λέμε κι εμείς: Κύριε, σε θυμηθήκαμε στη θλίψη μας. Όταν όλα τα είχαμε άφθονα και τίποτε δεν μας έλειπε, Σε είχαμε ξεχάσει. Τώρα που ήλθαν οι θλίψεις και τα βάσανα, Σε θυμηθήκαμε. Στους πειρασμούς και τις θλίψεις αισθανόμαστε περισσότερο την αγάπη του Θεού, την αγαθή πρόνοια και κραταιά προστασία Του.

"Ἐκτός πειρασμῶν ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ οὐχ ὁρᾶται", ούτε παρρησία προς τον Θεό αποκτούμε, ούτε τη σοφία του Αγίου Πνεύματος διδασκόμαστε, ούτε βλέπουμε στην ψυχή μας να αυξάνεται ο θείος πόθος, σημειώνει ο όσιος Ισαάκ ο Σύρος. Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος παρατηρεί ότι "κάμνουσα ψυχή ἐγγύς ἐστι τοῦ Θεοῦ". Η ψυχή που δοκιμάζεται βρίσκεται πολύ κοντά στον Θεό. Οι πιστοί "τόν Εὐεργέτην οἱκειοῦνται διά τῆς θλίψεως". Γίνονται οικείοι του Ευεργέτη Θεού με τη δοκιμασία των θλίψεων. Συγγενεύουν πιο πολύ με τον Θεό. Τους αναγνωρίζει δικούς Του. 

Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα!