"Χάρις δίδοται θεία ταῖς ὕλαις διά τῆς τῶν εἰκονιζομένων προσηγορίας". Δια των εικονιζομένων αγίων δἰδεται θεία Χάρις και στην ύλη πάνω στην οποία είναι αποτυπωμένη η εικόνα τους. Η Χάρις που σκηνώνει στον άγιο περνά δηλαδή και στο ξύλο της εικόνας του, το οποίο το αγιάζει και το χαριτώνει, ώστε και αυτό να μεταδίδει αγιασμό και Χάρι και να επιτελούνται συχνά και μέσω αυτού θαύματα εκπληκτικά.
Την αλήθεια αυτή διατυπώνουν σαφώς οι άγιοι Πατέρες της Ζ Οικουμενικής Συνόδου, καθώς διδάσκουν ότι "ἀσπαζόμενοι τῆν είκόνα καί τιμητικῶς προσκυνοῦντες μεταλαμβάνομεν ἁγιασμοῦ".
Όπως συμβαίνει και με όλα τα άγια σκεύη και ιερά αντικείμενα του ναού, που χρησιμοποιούνται στη θεία Λατρεία, τα οποία ως αφιερωμένα στον άγιο θεό και στους αγίους Του μετέχουν αγιασμού και Χάριτος. Γι' αυτό η Ζ' Οικουμενική Σύνοδος διακηρύττει: "Οἱ τῷ Θεῷ μόνῳ τήν λατρείαν ἡμῶν ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ προσάγοντες, πάντα τά αὐτῷ ἀνατεθειμένα καί καθιερωμένα, εἴτε θεῖος τόπος τοῦ τιμίου σταυροῦ, εἴτε ἅγιον εὐαγγἐλιον, εἴτε σεπταί εἰκόνες, εἴτε ἱερά σκεύη εἰσί, καί ἀσπασώμεθα καί περιπτυξώμεθα, ὡς ἐλπίδα ἔχοντες ἁγιασμοῦ μεταλαμβάνειν παρ' αὐτῶν".
Η λατρεία ανήκει μόνον στον Θεό, τον οποίο και προσκυνούμε λατρευτικά. Τιμητικά όμως προσκυνούμε και όλα τα κτίσματα, διά των οποίων ο Θεός εργάσθηκε τη σωτηρία μας, πχ. τη φάτνη, το σπήλαιο, τον Γολγοθά, τον Τίμιο Σταυρό, καθώς και κάθε άγιο ναό του Θεού και καθετί το οποίο αφιερώνεται στον Θεό, "οὐ διά τήν αὐτῶν φύσιν, ἀλλ' ὅτι θείας ἐνεργείας εἰσί δοχεῖα... Καί ἀγγέλους καί ἀνθρώπους, καί πᾶσαν ὕλιν τῆς θείας ἐνεργείας μέτοχον, καί διακονησαμένην τήν σωτηρίαν μου, σέβω καί προσκυνῶ διά τήν θείαν ἐνέργειαν".
Και αγγέλους και αγίους ανθρώπους, και κάθε υλικό που μετέχει στη Χάρη του Θεού, όλα δηλαδή αυτά που διακόνησαν τη σωτηρία μας, τα σεβόμαστε και τιμητικά τα προσκυνούμε, διότι έχουν και μεταδίδουν και σε εμάς τη σωτήρια Χάρη. Είναι χαρακτηριστικό ότι στον όρο της Ζ' Οικουμενικής Συνόδου διευκρινίζεται ότι η προσκύνηση σημαίνει ασπασμό. Το ρήμα "προσκυνῶ" είναι σύνθετο, αποτελείται από την πρόθεση "πρός" και το ρήμα "κυνέω-ῶ", το οποίο "ἐστί τό φιλῶ τοῖς χείλεσι", η δε πρόθεση "πρός" δηλώνει μεγαλύτερη έμφαση.
"Προσκυνῶ" επομένως δεν σημαίνει απλώς υποκλίνομαι μπροστά στην εικόνα, αλλά με πόθο και πίστη βαθιά και απέραντη τιμή στο εικονιζόμενο πρόσωπο, σκύβω και ασπάζομαι την εικόνα του. Όταν με αυτόν τον τρόπο προσκυνούμε τις άγιες εικόνες, παίρνουμε Χάρη, δύναμη και αγιασμό και ιάματα σώματος και ψυχής. Ταυτόχρονα δοξάζουμε τον άγιο Θεό, ο οποίος ενεργεί μεγάλα και θαυμαστά διά των αγίων Του, διά των πρεσβειών τους, διά των ιερών λειψάνων και διά των αγίων εικόνων τους.
(Αρχ. Αστερίου Χατζηνικολάου, Με πίστη στον καιρό της πανδημίας, Εκδόσεις Σωτήρ, Αθήνα 2020)
Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου