Θεόν ποιεῖ ἄνθρωπον ἐπί τῆς γῆς

Ἡ πίστη ἔχει δικό της τρόπο σκέψεως, διότι ἔχει δικό της τρόπο ζωῆς. Ὁ χριστιανός ὄχι μόνο ζεῖ μέ τήν πίστη, ἀλλά καί σκέφτεται μέ τήν πίστη. Ἡ πίστη δίνει τή νέα κατηγορία τῆς σκέψεως μέ τήν ὁποίαν πραγματώνεται ὅλο τό γνωσιολογικό ἔργο τοῦ ἀνθρώπου πού πιστεύει. Ἡ νέα αὐτή κατηγορία τῆς σκέψεως εἶναι ἡ ταπεινοφροσύνη. Στήν ἀπέραντη πραγματικότητα τῆς πίστεως ὁ νοῦς ταπεινώνεται μπρός στά ἀπόρρητα μυστήρια τῆς ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ ζωῆς. Τήν ὑπερηφάνειαν τοῦ νοῦ ἀντικαθιστᾶ ἡ ταπείνωση· τήν ἀλαζονεία ἡ ταπεινοφροσύνη. 

Ὁ ἀσκητής τῆς πίστεως περιφρουρεῖ κάθε σκέψη του μέ τήν ταπείνωση καί ἔτσι ἐξασφαλίζει γιά τόν ἑαυτό του τή γνώση τῆς Αἰώνιας ἀλήθειας. Ἀντλώντας τή δύναμή της ἀπό τήν προσευχή ἡ ταπεινοφροσύνη προχωρεῖ ἀπό αὔξηση σέ αὔξηση, ἡ ὁποία δέν ἔχει τέλος.

Ὁ Ἅγιος Ἰσαάκ διδάσκει, ὅτι ἡ προσευχή καί ἡ ταπεινοφροσύνη βρίσκονται πάντοτε σέ ἀνάλογη συμμετρία: μέ τήν αὔξηση τῆς προσευχῆς αὐξάνει καί ἡ ταπεινοφροσύνη καί τό ἀντίστροφο Ἡ ταπείνωση εἶναι ἡ δύναμη ἡ ὁποία«συνάγει τήν καρδίαν» καί δέν τήν ἀφήνει νά διασκορπίζεται στίς ὑπερήφανες σκέψεις καί ἐμπαθεῖς ἐπιθυμίες. 

Τήν ταπείνωση ὑποστηρίζει καί προφυλάσσει τό Ἅγιον Πνεῦμα καί αὐτή πλησιάζει ὄχι μονάχα τόν ἄνθρωπο στό Θεό, ἀλλά καί τό Θεό στόν ἄνθρωπο. Ἀκόμα ἡ ταπεινοφροσύνη εἶναι ἡ αἰτία τῆς σαρκώσεως τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, αὐτῆς τῆς βαθυτάτης ἑνώσεως τοῦ Θεοῦ μέ τόν ἄνθρωπο. 

Ἡ ταπεινοφροσύνη «Θεόν ποιεῖ τόν ἄνθρωπον ἐπί τῆς γῆς». Ἡ ταπεινοφροσύνη «στολή θεότητος ἐστιν». « Ὁ γάρ Λόγος ὁ ἐνανθρωπίσας αὐτήν ἐνεδύσατο, καί ὡμίλησε ὑμῖν δι’ αὐτῆς ἐν τῷ σώματι ἡμῶν».

Ἡ ταπείνωση εἶναι μυστική θεία δύναμη, ἡ ὁποία δίνεται μόνο στούς ἁγίους, μόνο στούς τέλειους στήν ἀρετή, καί δίνεται διά τῆς χάριτος. Ἡ ταπείνωση« συγκλείει ἐν ἐν ἑαυτῇ τά πάντα». Μέ τή χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος «τά μυστήρια τοῖς ταπεινόφροσι ἀποκαλύπτονται». Γι’ αὐτό καί αὐτοί εἶναι τέλειοι «ἐν τῇ σοφία». «Ὁ ταπεινόφρων πηγή ἐστι τῶν μυστηρίων τοῦ καινοῦ αἰῶνος».

Ἡ ταπεινοφροσύνη εἶναι ἡ σωφροσύνη· « τά δύο (ταῦτα) ἐνέχυρον ἐκ τῆς Τριάδος ἑτοιμάζουσιν ἐν τῇ ψυχῇ». Ἡ σωφροσύνη εἶναι τό ἀποτέλεσμα τῆς ταπεινοφροσύνης· μέ τή σωφροσύνη θεραπεύεται ὁ νοῦς καί γίνεται σώφρων. « Ἀκολουθεῖ δέ τῇ ταπεινοφροσύνῃ ἡ ἐπιείκεια, καί τό συνᾶξαι ἑαυτόν, ὅπερ ἐστί σωφροσύνη τῶν αἰσθήσεων». Ἠ ταπεινοφροσύνη στολίζει τήν ψυχή μέ σωφροσύνη.

Καθώς στρέφεται πρός τόν κόσμον ὁ ταπεινόφρων ἄνθρωπος, ἐκφράζει ὅλην τήν προσωπικότητά του μέ τήν ταπείνωση. Μιμεῖται αὐτόν τόν σαρκωθέντα Θεό.«Καθάπερ ψυχή οὐκ ἔστι γνωστή, οὐδέ τοῖς σωματικοῖς ὀφθαλμοῖς ὁρατή, οὕτως ὁ ταπεινόφρων οὐ γινώσκεται μεταξύ τῶν ἀνθρώπων.

Ὁ ταπεινόφρων «σμικρύνει ἑαυτόν πρός πάντας ἀνθρώπους», ἀλλ’ ὁ Θεός γι’ αὐτό τόν δοξάζει, διότι « ὅπου βλαστάνει ἡ ταπείνωση, ἐκεῖ ἡ τοῦ Θεοῦ δόξα βρύει» ἐκεῖ ὁ ὀφθαλμός τοῦ φυτοῦ τῆς ψυχῆς ἀνθίζει σέ ἄνθος ἀμάραντο».

(Όσιος Ιουστίνος Πόποβιτς, Οδός θεογνωσίας, Εκδόσεις Γρηγόρη, σελ. 198)

Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα!