Περί αδικίας (μέρος 1ο)

Πρόλογος

Ο ΑΒΒΑΣ Δωρόθεος, στὶς περίφημες «Διδασκαλίες» του, κάνει συχνὲς ἀναφορὲς στὸν ἀββᾶ Ζωσιμᾶ σὰν σὲ αὐθεντικὸ διδάσκαλο τῆς ἁγιοπνευματικῆς ζωῆς, ἀπονέμοντάς του μεγάλο σεβασμὸ καὶ ἐκτιμήση. Ὁ ὅσιος Ζωσιμᾶς, ποὺ ἡ μνήμη του ἑορτάζεται στὶς 24 Ἰανουαρίου, ἔζησε ἀπὸ τὰ τέλη τοῦ 5ου ὡς τὶς ἀρχὲς τοῦ 6ου αἰῶνα.¹ Καταγόταν ἀπὸ τὴ Σίδη, χωριὸ κοντὰ στὴν Τύρο τῆς Φοινικῆς. Ἀρχικὰ ἀσκήτεψε σ' ἕνα μοναστήρι τῆς Τύρου καὶ ὑστέρα ἦρθε στὴ Λαύρα τοῦ ἁγίου Γερασίμου τοῦ Ἰορδανίτη. 

Τέλος, ἵδρυσε δικό του μοναστήρι κοντὰ στὴ γενέτειρά του. Μὲ τὴν ἄσκηση ἔφτασε σὲ ὕψη ἀρετῆς, ἀξιώθηκε ν' ἀποκτήσει τὸ προορατικὸ χάρισμα καὶ ἔκανε πολλὰ θαύματα, γιὰ τὰ ὁποῖα πῆρε τὴν προσωνυμία τοῦ θαυματουργοῦ. Προεῖδε μάλιστα καὶ τὴν καταστροφὴ τῆς Ἀντιόχειας ἀπὸ σεισμό (528). Ἀπὸ τὸν ἅγιο Θεόδωρο τὸ Στουδίτη ὁ ἀββᾶς Ζωσιμᾶς θεωρεῖται πρότυπο ταπεινοφροσύνης καὶ προβάλλεται ὡς ἀξιομίμητο ὑπόδειγμα ἀσκητικῆς συνεπείας ἀνάμεσα στοὺς μεγάλους πατέρες τῆς ἐρήμου - Ἀντώνιο, Ἰλαρίωνα, Παχώμιο, Εὐθύμιο καὶ Σᾶββα.

Ἡ διδασκαλία τοῦ ἀββᾶ Ζωσιμᾶ, ποὺ περιέχεται στὸν 78ο τόμο τῆς Ἑλληνικῆς Πατρολογίας τοῦ Migne μὲ τὸν τίτλο «Διαλογισμοί», εἶναι πολὺ ὠφέλιμη καὶ κατανυκτική. Ἐπέδρασε σημαντικὰ στοὺς κατοπινοὺς ἀσκητικοὺς συγγραφεῖς καὶ χρησιμοποιήθηκε ἀπὸ τοὺς ἀνθολόγους πατερικῶν ἔργων. Ἐκτὸς ἀπὸ τὸν ἀββᾶ Δωρόθεο, πού, ὅπως φαίνεται, τὴν κατέγραψε, οἱ μοναχοὶ Ἰωάννης Μόσχος (619) καὶ Παῦλος Εὐεργετινὸς (1054) ἔχουν συμπεριλάβει μεγάλο μέρος της στὰ γνωστὰ ἔργα τους «Λειμωνάριον» καὶ «Συναγωγὴ τῶν Πατέρων» ἀντίστοιχα.

Τοὺς πάντερπνους καὶ ἀληθινὰ πνευματοφόρους «Διαλογισμούς» τοῦ ἀββᾶ Ζωσιμᾶ ἀποδώσαμε ἐλεύθερα στὴ σημερινή μας γλῶσσα, παραλείποντας ἐλάχιστα τμήματα, λόγῳ τῆς συντομίας ποὺ ἀπαιτεῖ «Ἡ Φωνὴ τῶν Πατέρων» καὶ τῆς ὁμαλότερης ροῆς στὸν νεοελληνικὸ λόγο. Διαπιστώνοντας μάλιστα ὅτι μποροῦν νὰ ὑποταχθοῦν σ` ἕνα γενικὸ θέμα μὲ τὸν τίτλο «Ὅταν σὲ ἀδικοῦν», δώσαμε ἀκριβῶς αὐτὸν τὸν τίτλο στὸ παρὸν τεῦχος, ποὺ προσφέρεται «εἰς κοινὴν τῶν ὀρθοδόξων ὠφέλειαν».

Ὅταν σὲ ἀδικοῦν

Ο ΜΑΚΑΡΙΟΣ Ζωσιμᾶς, ἀφοῦ σφράγισε πρῶτα τὸ στόμα του μὲ τὸ σημεῖο τοῦ σταυροῦ, ἄρχισε νὰ διδάσκει:

Ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ τόση χάρη πρόσφερε μὲ τὴν ἐνανθρώπησή Του σ' ἐκείνους ποὺ πίστεψαν καὶ πιστεύουν σ' Αὐτόν -γιατὶ εἶναι δυνατὸν καὶ τώρα νὰ πιστέψουμε, καὶ ἀπὸ σήμερα νὰ βάλουμε ἀρχή, ἂν θέλουμε-, ὥστε ὅποιος θέλει μπορεῖ νὰ θεωρεῖ ὁλόκληρο τὸν κόσμο σὰν κάτι τιποτένιο. Φτάνει νὰ τὸ ποθεῖ ἡ προαίρεση μας καὶ νὰ συνεργήσει ἡ θεία χάρη.

Κι ἔπαιρνε ὅ,τι ἔβρισκε, ἄχυρο ἢ κουρέλι ἢ κάποιο ἄλλο ἀσήμαντο πρᾶγμα, κι ἔλεγε:

Ποιὸς εἶν' αὐτὸς ποὺ ἀγωνίζεται ἢ τσακώνεται ἢ μνησικακεῖ ἢ θλίβεται γιὰ τοῦτο 'δῶ, ἂν δὲν ἔχει στ' ἀλήθεια χάσει τὸ μυαλό του; Λοιπόν, ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ, προχωρώντας καὶ προκόβοντας πνευματικά, ὅλα τὰ θεωρεῖ σὰν σκουπίδι, ἔστω κι ἂν εἶναι ὁ κόσμος ὁλόκληρος δικός του. Γιατί, ὅπως λέω, δὲν βλάπτει τὸ νὰ ἔχεις, ἀλλὰ τὸ νὰ εἶσαι προσκολλημένος σ' αὐτά ποὺ ἔχεις. Ποιὸς δὲν γνωρίζει ὅτι τὸ σῶμα εἶναι τὸ πολυτιμότερο ἀπ' ὅλα ὅσα ἔχουμε; Πῶς λοιπόν, ὅταν οἱ περιστάσεις τὸ καλοῦν, ἔχουμε ἐντολὴ νὰ τὸ καταφρονοῦμε; Καὶ ἐφόσον ἔχουμε ἐντολὴ νὰ καταφρονοῦμε ἄκομα καὶ τὸ σῶμα, πολὺ περισσότερο ὅσα εἶναι ἔξω ἀπ' αὐτό.

Θυμήθηκε τότε τὴν περίπτωση τοῦ ἀδελφοῦ μὲ τὰ λαχανικὰ καὶ ἀναρωτήθηκε:

Μήπως δὲν ἔσπειρε, δὲν κοπίασε, δὲν τὰ καλλιέργησε; Μήπως τὰ ξερίζωσε καὶ τὰ πέταξε; Ὄχι. Καὶ ὅμως, τὰ εἶχε σὰν νὰ μὴν τὰ εἶχε. Ἀπόδειξη, πώς, ὅταν πῆγε ὁ γέροντας ἐκεῖνος, θέλοντας νὰ τὸν δοκιμάσει, καὶ ἄρχισε νὰ τὰ καταστρέφει, δὲν τὰ λογάριασε καθόλου ὁ ἀδελφός. Ἀλλὰ σὰν ἀπόμεινε μία ρίζα μόνο, τοῦ εἶπε:

- Ἂν θέλεις, πάτερ, ἄφησέ την αὐτὴ τὴ ρίζα, γιὰ νὰ σοῦ κάνω τὸ τραπέζι.

Τότε κατάλαβε ὁ γέροντας πὼς ὁ ἀδελφὸς ἦταν γνήσιος δοῦλος τοῦ Θεοῦ καὶ ὄχι τῶν λαχανικῶν, καὶ τοῦ λέει:

- Τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, ἀδελφέ, ἔχει ἀναπαυθεῖ ἐπάνω σου!

Ἂν εἶχε προσπάθεια²  στὰ λαχανικά, θὰ φανερωνόταν ἀμέσως μὲ τὴ θλῖψη καὶ τὴν ταραχή του. Ἐκεῖνος ὅμως ἔδειξε ὅτι τὰ εἶχε σὰν νὰ μὴν τὰ εἶχε.

Κάτι τέτοια, ἔλεγε ὁ ἀββᾶς Ζωσιμᾶς, τὰ ἐπισημαίνουν οἱ δαίμονες. Καὶ ἂν δοῦν κάποιον ν' ἀντιμετωπίζει τὰ πράγματα χωρὶς προσπάθεια, ἀφοῦ οὔτε ταράζεται οὔτε θλίβεται, γνωρίζουν ὅτι αὐτός, μολονότι βρίσκεται στὴ γῆ, δὲν ἔχει μέσα του γήινο φρόνημα.

Θυμήθηκε τότε τὸν ἅγιο Παχώμιο, ποὺ ἤθελε νὰ μεγαλώσει τὸ μοναστήρι, καὶ γι' αὐτὸ τὸν μάλωσε ὁ μεγαλύτερος ἀδελφός του, λέγοντας:

- Πᾶψε νὰ εἶσαι φαντασμένος!

Καὶ ὁ ἅγιος Παχώμιος, ἂν καὶ εἶχε δεχθεῖ θεῖα ἀποκάλυψη γι' αὐτὸ τὸ ἔργο, εἶπε μόνο:

- Παρακινήθηκα ἀπὸ τὴν ἰδέα ὅτι θὰ ἦταν καλό.

Κυριάρχησε στὴν καρδιά του καὶ δὲν ἀντιμίλησε καθόλου. Τὴ νύχτα κατέβηκε σ' ἕνα μικρὸ ὑπόγειο καὶ ἄρχισε νὰ κλαίει καὶ νὰ προσεύχεται λέγοντας:

- Ὢ Θεέ μου, τὸ σαρκικὸ φρόνημα ζεῖ ἀκόμα μέσα μου... Ἀλίμονό μου! Μετὰ ἀπὸ τόση ἄσκηση καὶ προετοιμασία τῆς καρδιᾶς, πάλι ἁρπάζομαι ἀπὸ τὸ θυμό, ἔστω καὶ γιὰ καλό. Ἐλέησέ με, νὰ μὴ χαθῶ, Κύριε!

Μ' αὐτὰ τὰ λόγια προσευχόταν. Ἔμεινε ὅλη τὴ νύχτα ἐπαναλαμβάνοντάς τα μὲ κλάματα, ὥσπου ξημέρωσε. Καὶ ἦταν τόσος ὁ ἱδρῶτας ποὺ ἔχυσε - γιατὶ ἦταν καλοκαίρι καὶ καιγόταν ὁ τόπος - ὥστε τὸ χῶμα κάτω ἀπ' τὰ πόδια του ἔγινε λάσπη.

Μίαν ἄλλη φορὰ εἶπε:

Ἂν κανεὶς φέρει στὸ νοῦ του κάποιον ποὺ τὸν λύπησε ἢ τὸν ζημίωσε ἢ τὸν ντρόπιασε ἢ τὸν κατηγόρησε χωρὶς λόγο ἥ τοῦ ἔκανε ὁποιοδήποτε ἄλλο κακό, καὶ ἀρχίσει νὰ πλέκει λογισμοὺς ἐναντίον του, αὐτὸς ἐπιβουλεύεται τὴν ἴδια του τὴν ψυχή, ὅπως οἱ δαίμονες, καὶ εἶναι ἀρκετὸς μόνος του γιὰ τὴν καταστροφή του. Ἀλλὰ τὶ λέω "νὰ πλέκει λογισμούς"; Ἂν δὲν τὸν θυμᾶται σὰν εὐεργέτη του, ἀδικεῖ τρομερὰ τὸν ἑαυτό του! 

Γιατὶ λές ὅτι πάσχεις; Αὐτὸς σὲ καθαρίζει, καὶ ὀφείλεις νὰ τὸν θεωρεῖς σὰν γιατρὸ σταλμένο ἀπὸ τὸ Χριστό. Αὐτὸ καθεαυτό, ἄλλωστε, τὸ ὅτι πάσχεις, εἶναι δεῖγμα ἀρρωστημένης ψυχῆς. Ἂν δὲν ἤσουν ἄρρωστος, δὲν θὰ ἔπασχες. Καὶ πρέπει νὰ εὐγνωμονεῖς τὸν ἀδελφό, γιατὶ χάρη σ' αὐτὸν ἔμαθες τὴν πορεία τῆς ἀρρώστιας σου. Ὀφείλεις ἐπομένως νὰ δέχεσαι ὅσα σοῦ κάνει σὰν θεραπευτικὰ φάρμακα σταλμένα ἀπὸ τὸν Ἰησοῦ.

Ἂν ὅμως ὄχι μόνο δὲν τὸν εὐχαριστεῖς, ἀλλὰ καὶ λυπᾶσαι καὶ τὸν κατηγορεῖς καὶ πλέκεις λογισμοὺς ἐναντίον του, εἶναι σὰν νὰ λές στὸν Ἰησοῦ:

- Δὲν θέλω νὰ γιατρευτῶ ἀπὸ Σένα! Δεν θέλω τὰ φάρμακά Σου! Θέλω νὰ σαπίσω στὰ τραύματά μου! Θέλω νὰ γίνω δοῦλος τῶν δαιμόνων!

Αὐτὴ ὅμως ἡ ἀντίδραση εἶναι ὄλεθρος καὶ κολάση αἰώνια γιὰ τὴν ψυχή. Ἐνῶ, ἀντίθετα, σωτηρία της εἶναι ἡ τήρηση τῶν ἐντολῶν τοῦ Χριστοῦ, γιατὶ αὐτές, σὰν ὄργανα καυτηριασμοῦ καὶ καθαρτικά, τὴν καθαρίζουν ἀπὸ τὶς κακίες. Ὄποιος ἑπομένως θέλει καὶ ποθεῖ νὰ γιατρευτεῖ, εἶναι ἀνάγκη νὰ ὑπομείνει ὅσα ἐπιβάλλει ὁ γιατρός.

Ἄλλωστε, οὔτε ὁ ἄρρωστος ἐγχειρίζεται ἢ καυτηριάζεται ἢ πίνει καθάρσιο μὲ εὐχαρίστηση. Πείθει ὅμως τὸν ἑαυτό του ὅτι χωρὶς αὐτὰ εἶναι ἀδύνατο ν' ἀπαλλαγεῖ ἀπὸ τὴν ἀσθένεια. Παραδίνεται λοιπὸν στὸ γιατρό, ξέροντας ὅτι μὲ λίγη ταλαιπωρία θὰ γλυτώσει ἀπὸ πολλὴ ἀδιαθεσία καὶ πολυχρόνια ἀρρώστια. Καυτῆρας τοῦ Ἰησοῦ εἶναι ὄποιος μᾶς βλάπτει.

"Ἀφαίρεσε τοὺς πειρασμοὺς καὶ τὸν πόλεμο τῶν λογισμῶν, καὶ κανεὶς δὲν γίνεται ἅγιος. Ὄποιος ἀποφεύγει ὠφέλιμο πειρασμό, ἀποφεύγει τὴν αἰώνια ζωή", εἶπε κάποιος ἀπὸ τοὺς πατέρες.

Ποιὸς προξένησε στοὺς ἁγίους μάρτυρες ἐκεῖνα τὰ στεφάνια, ἂν ὄχι ὅσοι τοὺς ἀδίκησαν; Ποιὸς ἔγινε αἰτία νὰ χαριστεῖ στον ἅγιο Στέφανο τέτοια δόξα, ἂν ὄχι ὅσοι τὸν λιθοβόλησαν;

Ἂν γίνουν τὰ σώματα τῶν ἀνθρώπων γλῶσσες γιὰ νὰ μᾶς κατηγοροῦν, εἶμαι βέβαιος ὅτι καὶ πάλι κανένας δὲν θὰ μπορέσει νὰ περιγράψει ἄξια τὴν ἀναξιότητά μας. Γιατὶ καθένας ποὺ μᾶς κατηγορεῖ, λέει μόνο ἕνα μέρος. Ὅλα εἶναι ἀδύνατο νὰ τὰ ξέρει. Ἂν ὁ δίκαιος Ἰὼβ εἶπε, «εἶμαι γεμᾶτος ἀτιμία» (Ἰὼβ 10:15) -καὶ τὸ «γεμᾶτος» δὲν παίρνει καμιὰ προσθήκη-, τὶ νὰ ποῦμε ἐμεῖς, ποὺ εἴμαστε πέλαγος ὅλων τῶν κακιῶν; Ὁ διάβολος μᾶς ταπείνωσε μὲ κάθε ἁμάρτημα.

Ὀφείλουμε ὡστόσο νὰ εὐγνωμονοῦμε τὸ Θεό, ποὺ ἔτσι ταπεινωθήκαμε. Ὅσοι εὐγνωμονοῦν γιατὶ ταπεινώθηκαν, συντρίβουν τὸ διάβολο, ἀφοῦ, καθῶς εἶπαν οἱ πατέρες, ἂν κατέβει ἡ ταπείνωση στὸν ἄδη, ὑψώνεται ὡς τὸν οὐρανό ³ καὶ ἂν ἡ ὑπερηφάνεια ὑψωθεῖ ὡς τὸν οὐρανό, καταποντίζεται στὸν ἄδη. Ποιός μπορεῖ τάχα νὰ πείσει τὸν ταπεινὸ νὰ πλέξει λογισμοὺς ἐναντίον καποίου ἤ νὰ τὸν κατηγορήσει ἤ ἔστω ν' ἀνεχθεῖ μομφὴ γιὰ τὸν πλησίον; Ὅ,τι πάθει ἤ ἀκούσει ὁ ταπεινός, παίρνει ἀφορμὴ γιὰ νὰ κατηγορεῖ καὶ νὰ βρίζει τὸν ἑαυτό του.

Καὶ ἔφερε σὰν παράδειγμα τὸν ἀββᾶ Μωυσή, ποὺ τὸν ἐδίωξαν οἱ κληρικοὶ ἀπὸ τὸ ἱερό, λέγοντάς του: - Πήγαινε ἔξω, ἀράπη! Κι ἐκεῖνος ἄρχισε νὰ τὰ βάζει μὲ τὸν ἑαυτό του:

- Ἀκάθαρτε! Μαῦρε! Καλὰ σοῦ κάνανε! Ἀφοῦ δὲν εἶσαι ἄνθρωπος, τὶ θὲς καὶ πᾶς μὲ τοὺς ἀνθρώπους;

Πράγματι, πρόσθεσε ὁ ἀββᾶς Ζωσιμάς, ὁποῖος ποθεῖ τὸν ἀληθινὸ ἴσιο δρόμο, μαλώνει αὐστηρὰ τὸν ἑαυτό του, ὅταν ταράζεται, καὶ τὸν ἐλέγχει ἀδιάκοπα: 

"Τὶ μανιάζεις, ψυχή μου; Τὶ ταράζεσαι κι ἀφρίζεις; Μ' αὐτὸν τὸν τρόπο δείχνεις πὼς εἶσαι ἄρρωστη. Ἂν δὲν ἤσουν, δὲν θὰ πονοῦσες! Γιατί, ἀντὶ νὰ μέμφεσαι τὸν ἑαυτό σου, τὰ βάζεις μὲ τὸν ἀδελφό, ποῦ σοῦ φανέρωσε τὴν ἀρρώστια σου; Μάθε ἀληθινὰ καὶ στὴν πράξη τὶς ἐντολὲς τοῦ Χριστοῦ. Ἐκεῖνος «τὶς λοιδορίες δὲν τὶς ἀνταπέδιδε, κι ὅταν ἔπασχε δὲν ἀπειλοῦσε» (Α' Πέτρ. 2:23).

Ἀκουσέ Τον νὰ λέει καὶ ἔμπρακτα νὰ τὸ δείχνει: «Ἔδωσα τὴ ράχη μου σὲ μαστίγωμα καὶ τὰ σαγόνια σὲ ραπίσματα⁴  δὲν γύρισα ἀλλοῦ τὸ πρόσωπό μου, γιὰ ν' ἀποφύγω τὴν ντροπὴ ἀπὸ τὰ φτυσίματα » (Ἠσ. 50:6). Κι ἐσύ, ἄθλια ψυχή, γιὰ μία βρισιὰ ἢ προσβολή, παραδίνεσαι στὸ πλέξιμο χιλίων δύο λογισμῶν, κι ἔτσι ἐπιβουλεύεσαι τὸν ἴδιο σου τὸν ἑαυτό, ὅπως οἱ δαίμονες".

___________________________________________________

1. (Ἄλλος εἶναι ὁ ὁμώνυμος ἀββᾶς, ποὺ ἀνακάλυψε καὶ κήδεψε τὴν ὁσία Μαρία τὴν Αἰγύπτια. Αὐτὸς ἔζησε τόν 7ο αἰῶνα καὶ ἑορτάζεται στὶς 4 Ἀπριλίου)

2. (Ἀσκητικὸς ὅρος, ποὺ σημαίνει τὴν ἐμπαθὴ προσκόλληση σὲ κάτι. Ἀπροσπάθεια, τὸ ἀντίθετο)

3. Πρέπει νὰ καταλάβουμε, ὅτι κανένας δὲν λέει τόσο τὴν ἀλήθεια, ὄσο αὐτοί ποὺ μᾶς κατηγοροῦν. 

Ξέρει ὁ παντογνώστης Κύριος ὅτι, κι ἂν ἀκόμα ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ἐπαινοῦν καὶ μακαρίζουν τις πράξεις μου, στὴν πραγματικότητα εἶναι ἀξιοκατάκριτες καὶ ἀξιοκαταφρόνητες. Ἐνῶ ἂν ποῦν, "Αὐτὸ κι αὐτὸ τὸ κακὸ ἔκανες", ἐγὼ θὰ πῶ, "Μὰ μήπως ἔκανα καὶ κανένα καλό;". Γιατὶ κανένας δὲν λέει τόσο χοντρὸ ψέμα, ὄσο αὐτοὶ ποὺ μ' ἐπαινοῦν καὶ μὲ μακαρίζουν. Καὶ κανένας δὲν λέει τὴν ἀλήθεια τόσο, ὅσο ἐκεῖνοι ποὺ μὲ κατηγοροῦν καὶ μ' ἐξευτελίζουν, καθῶς εἶπα. Καὶ πάλι δὲν λένε ὅλη τὴν ἀλήθεια. Γιατὶ ἂν μποροῦσαν νὰ δοῦν, δὲν λέω τὸ πέλαγος τῶν κακῶν μου, ἀλλὰ ἔστω κι ἕνα μικρὸ μέρος ἀπ' αὐτά, θ' ἀποστρέφονταν τὴν ἀκαθαρσία, τὸ βόρβορο καὶ τὴ δυσωδία τῆς ψυχῆς μου.

4.Ἔλεγε πάλι, πὼς ὑπάρχουν διάφορες βαθμίδες προαιρέσεων. Καὶ μπορεῖ προαίρεση θερμὴ νὰ προσφέρει στὸ Θεὸ μέσα σὲ μία ὥρα τόσα, ὅσα ἅλλη προαίρεση νωθρὴ δὲν προσφέρει οὔτε σὲ πενῆντα χρόνια. Καὶ ἂν δοῦν οἱ δαίμονες ὅτι κάποιος βρίστηκε ἢ ἀτιμάστηκε ἢ ζημιώθηκε ἢ ἔπαθε ὁτιδήποτε παρόμοιο, καὶ θλίβεται ὄχι ἐπειδὴ ἔπαθε ἄδικα, μὰ ἐπειδὴ δὲν ὑπέμεινε μὲ γενναιότητα, φοβοῦνται. Γιατὶ ξέρουν ὅτι μπῆκε στὸ δρόμο τῆς ἀληθείας καὶ θέλει νὰ βαδίσει σύμφωνα μὲ τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ.

(Αββά Ζωσιμά, Όταν σε αδικούν, Ιερά μονή Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 2014, Έκδοση 34η)

συνεχίζεται....

Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα!

 

Θεοπνευματικές σοφίες

Ἀναγκαία ἡ τῆς παιδείας ἐπίγνωσις πρός τε τὴν αἴρεσιν τῆς ὠφελίμου παιδείας καὶ πρός ἀποφυγήν τῆς ἀνονήτου καὶ βλαβερᾶς: είναι αναγκαίο ν' αποκτήσει ο άνθρωπος ενσυνείδητη κατανόηση της παιδείας, να μπορεί να εκλέγει την ωφέλιμη και ν' αποφεύγει την ανώφελη και επιζήμια (Μ. Βασίλειος).

Η αγάπη ουν υπάρχει όντως πάσα ευφροσύνη, και χαράς και θυμηδίας εμπιπλά τον κεκτημένον… Πνεύμα θείον η αγάπη, παντουργόν φως και φωτίζον… ..Δράμωμεν πιστοί ευτόνως, σπεύσωμεν νωθροί εμπόνως! Οκνηροί διεγερθώμεν, όπως εγκρατείς αγάπης, μέτοχοι δε ταύτης μάλλον γενησόμεθα και ούτως μεταβώμεν των ενθένδε, ίνα συν αυτή τω Κτίστη και Δεσπότη παραστώμεν, έξωθεν των ορωμένων γεγονότες συν εκείνη! (Συμεών ο νέος Θεολόγος)

Δεν υπάρχει γλυκύτερο πράγμα από το να έχει κάποιος αναπαυμένη τη συνείδησή του. Φτερά νιώθει μέσα του- πετάει (Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης).

Όταν ένα παιδί νιώθει την ανάγκη να τσακώνεται, προφανώς κάτι φοβάται ή κάτι το έχει πληγώσει. Αναρωτηθείτε ή ρωτήστε το τι φοβάται, παρηγορήστε το και προσπαθήστε να κατευνάσετε τους φόβους του (Από τον οικογενειακό σύμβουλο Scott Wardell στο in.gr)

Όσο πιο φειδωλοί είστε με τις συμβουλές, τόσο περισσότερο το παιδί θα καταλάβει τη σημασία που δίνετε σ' αυτές και θα τις σεβαστεί. Όταν οι εντολές και οι απαγορεύσεις είναι πολλές, το παιδί χάνει την πίστη του σ' αυτές και αρχίζει να επαναστατεί. Και τότε γίνεται όλο και πιο δύσκολο να αποφύγετε τη σύγκρουση (Προς τη Νίκη). 

Όχι μόνον δικαίωμα, αλλά και καθήκον μας είναι η απολογία και η υπεράσπιση του εαυτού μας, όταν άνθρωποι διεστραμμένοι, κακοί και ψευδολόγοι ζητούν με συκοφαντίες και διαβολές να προσβάλουν το καλό όνομά μας και να αμαυρώσουν την τιμή και την υπόληψή μας. Αυτό κάνει ο Απόστολος Παύλος στο αποστολικό ανάγνωσμα σ' αυτούς που αμφισβητούσαν τη γνησιότητα του Αποστολικού του κηρύγματος, Α' Κορινθ. θ΄, 2-12 (Κυριακοδρόμιο, τόμος 5ος, εκδόσεις Σωτήρ). 

Μη με μαρτυρήσεις! Και προπαντός να μην του πεις πως μ' εγκατέλειψεν η ελπίδα! Καθώς κοιτάς τον Ταΰγετο, σημείωσε τα φαράγγια που πέρασα. Και τις κορφές που πάτησα. Και τ' άστρα που είδα. Πες τους από μένα, πες τους από τα δάκρυά μου ότι επιμένω ακόμη πως ο κόσμος είναι όμορφος! (Νικηφόρος Βρεττάκος, απόσπασμα από το "Γράμμα στον άνθρωπο της πατρίδας μου")

Μπροστά σου γονατίζουμε, Πρόδρομε του Χριστού μας, και την καρδιά υψώνουμε σε σένα και το νου μας. Παρακαλώντας σε θερμά, να'ταν με την ευχή σου να μιμηθούμε όλοι μας την αυστηρή ζωή σου, για ν' αποχτήσουμε βαθιά μετάνοια π' απλώνει καρπό της την ταπείνωση, μες στης ψυχής τ' αλώνι, που' ναι χρυσάφι καθαρό και στη φωτιά δεν λιώνει (Ανθή Λιβάνη). 

Η άνευ φραγμών ληστρική εκμετάλλευσις των φυσικών πόρων της δημιουργίας, αποτελούσα την κυρίαν αιτίαν καταστροφής του φυσικού περιβάλλοντος, είναι κατά την μαρτυρίαν της Θεολογίας, της τέχνης και της λογοτεχνίας αποτέλεσμα πτώσεως του ανθρώπου, παρακοής προς την εντολήν του Κυρίου και μη συμμορφώσεως προς το θέλημα του Θεού (Βαρθολομαίος, οικουμενικός Πατριάρχης, δημοσίευση στο περιοδικό Άγιος Νικήτας, Ι. Μ. Σερρών και Νιγρίτας). 

Πού στηρίζεται το πνευματικό οικοδόμημα του Χριστιανισμού; Ποιο είναι το ασφαλές και αμετακίνητο θεμέλιό του; Την απάντηση μας τη δίνει ο απόστολος Παύλος: Βάση ασάλευτη και θεμέλιο αδιάσειστο του Χριστιανισμού είναι ο Ιδρυτής του, ο Ιησούς Χριστός. Κανείς δεν έχει τη δύναμη να μετακινήσει το αιώνιο αυτό θεμέλιο και αντί αυτού να τοποθετήσει άλλο. "Θεμέλιον ἄλλον οὐδείς δύναται θεῖναι παρά τόν κείμενον, ὅς ἐστιν Ἰησοῦς Χριστός, Α' Κορινθ. γ, 11" (Κυριακοδρόμιο, τόμος 5ος, εκδόσεις Σωτήρ) 

Πριν γράψεις, σκέψου! Πριν κατακρίνεις, περίμενε! Πριν προσευχηθείς, συγχώρα! Πριν παραιτηθείς, προσπάθησε! (Περιοδικό Παύλειος λόγος, Ι. Μ. Βεροίας). 

Θεέ μου, εφόσον Συ κάνεις τη ζωή, εφόσον επιβάλλεις στους ανθρώπους αυτό το σοβαρό ταξίδι, δος τους μια ευτυχία για σύντροφο στο δρόμο τους, για να είναι το βάδισμά τους σαν πέταγμα και να μην είναι μόνοι (Α.Degallier, μετάφραση Κώστα και Εριέττας Διαμαντοπούλου).

Θεέ μου, κάνε να ξέρουμε να βοηθούμε ο ένας τον άλλο, να συγχωρούμε και ν' αγαπούμε ο ένας τον άλλο. Κάνε μας τίμιους, Θεέ μου, ίσιους στις σκέψεις μας, καθαρούς στους λόγους μας απλούς στις πράξεις μας. Και να είναι η ζωή μας καθαρή και στα πιο μικρά πράγματα ακόμη (Α.Degallier, μετάφραση Κώστα και Εριέττας Διαμαντοπούλου).

Αγνές, παιδιάτικες μορφές, γλυκές αγαπημένες, που λες πως χέρι αγγελικό τις έχει λαξεμένες. Αγνές, παιδιάτικες μορφές, που σας θωρώ μπροστά μου, ας ήταν να' μοιαζε με σας και μένα η καρδιά μου (Ανθή Λιβάνη). 

  

Σήμερα ο τροχός της εκπαίδευσης "γυρίζει" στη γνώση για ακόμη μια φορά. Καλό ξεκίνημα και καλή σχολική μας χρονιά! 

Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα!

"Η αγάπη ουν υπάρχει όντως πάσα ευφροσύνη,
και χαράς και θυμηδίας εμπιπλά τον κεκτημένον…
Πνεύμα θείον η αγάπη, παντουργόν φως και φωτίζον…
..Δράμωμεν πιστοί ευτόνως, σπεύσωμεν νωθροί εμπόνως!
Οκνηροί διεγερθώμεν, όπως εγκρατείς αγάπης,
μέτοχοι δε ταύτης μάλλον
γενησόμεθα και ούτως μεταβώμεν των ενθένδε,
ίνα συν αυτή τω Κτίστη και Δεσπότη παραστώμεν,
έξωθεν των ορωμένων γεγονότες συν εκείνη! - See more at: http://www.imkastorias.gr/index.php/o-mitropolitis/2013-09-10-09-20-52/apostolika-keimena/item/773-agapi-anypokritos#sthash.d4blAdB8.dpuf

"Η αγάπη ουν υπάρχει όντως πάσα ευφροσύνη,
και χαράς και θυμηδίας εμπιπλά τον κεκτημένον…
Πνεύμα θείον η αγάπη, παντουργόν φως και φωτίζον…
..Δράμωμεν πιστοί ευτόνως, σπεύσωμεν νωθροί εμπόνως!
Οκνηροί διεγερθώμεν, όπως εγκρατείς αγάπης,
μέτοχοι δε ταύτης μάλλον
γενησόμεθα και ούτως μεταβώμεν των ενθένδε,
ίνα συν αυτή τω Κτίστη και Δεσπότη παραστώμεν,
έξωθεν των ορωμένων γεγονότες συν εκείνη! - See more at: http://www.imkastorias.gr/index.php/o-mitropolitis/2013-09-10-09-20-52/apostolika-keimena/item/773-agapi-anypokritos#sthash.d4blAdB8.dpuf

Σχολικές ατασθαλίες

Εν όψει του νέου σχολικού έτους και με διάθεση σάτιρας δημοσιεύω τα περσινά μαργαριτάρια από τα γραπτά των μαθητών στις σχολικές εξετάσεις. Πρόκειται κυρίως για λανθασμένη χρήση λέξεων στις προτάσεις. Αν και ποτέ δεν υπάρχει η πρόθεση να κοροϊδεύσω το παιδί, αλλά να καυτηριάσω το λάθος, στη φετινή χρονιά οι αβλεψίες με "ξεπέρασαν". Στις παρενθέσεις σχολιάζω με αγάπη την έλλειψη μελέτης. Καλή ανάγνωση (ή διασκέδαση;) !!!

Πολεοδομία (κρατική υπηρεσία που ασχολείται με το σχεδιασμό και την οργάνωση τμημάτων ενός οικισμού):

Η πολεοδομία αυξάνεται πάρα πολύ (η άτιμη, πήρε κιλά τελευταία!!!!).

Ο πρόεδρος της πόλης ξέρει πώς να χειρίζεται την πολεοδομία (τα έχει κάνει πλακάκια ίσως;)

Η πολεοδομία της περιοχής είναι γρήγορη (σαν το σίφουνα μάλλον!).

Η πολεοδομία κατέρρευσε (για τα μπάζα είμαστε!).

Ο θείος μου είχε σπουδάσει πολεοδομία κι έχει νέα σχέδια για την πόλη μας (η επιστήμη των γραφείων με αρχιτεκτονικά σχέδια!).

Η παλιά πολεοδομία αυτού του σπιτιού είναι πολύ επικίνδυνη (εύχομαι η νέα να υφίσταται σε στέρεες βάσεις).

Άρχισε η πολεοδομία στις εγκαταστάσεις του κλειστού γυμναστηρίου (Πώς άρχισε; Με τι άρχισε; Μας ρώτησε;)

Πριν από μερικά χρόνια υπήρξε μια πολεοδομία στην οποία συμμετείχαν πολλοί άνθρωποι (Κάπου, κάπως κάποτε.... η αρχαιότητα στο μεγαλείο της!).

Αντιπολίτευση (οι πολιτικές δυνάμεις του κοινοβουλίου που δεν στηρίζουν την κυβέρνηση/εναντίωση):

Αντιπολιτεύομαι στους νόμους (δύσκολο πράγμα αυτό!!!).

Έχω ακούσει ότι θα αντιπολιτευτεί το πολίτευμα (Μόνο του ή θα πάρει και τους φίλους του;).

Αν ξέραμε τι γράφουμε: Ο Μέγας Αλέξανδρος δείχνει την αγάπη του στον Βουκεφάλα λέγοντας ότι είναι άξιος απέναντι στη χώρα.( Βάλαμε το άλογο και τη χώρα στη ζυγαριά και περισσότερο άξιο είναι το άλογο! Εύγε, Βουκεφάλα!)

Το άλογο (Βουκεφάλας) πέθανε από τα γεράματα και το κρύο (Το άλογο- λέει ο έρημος ο Αρριανός- πέθανε από γεράματα και καύσωνα....)

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν επηρεάσει πάρα πολλά παιδιά πνευματικά, ψυχολογικά και μυϊκά, αλλά έχουν καλυτερεύσει αμέτρητες ζωές ως προς τον τρόπο ομιλίας (Μυϊκά; Λειτουργούν δηλαδή και ως γυμναστήριο;). 

Το κείμενο των Νέων ελληνικών μιλούσε για παιδιά της επαρχίας που αν και περιφρονούσαν τα λαϊκά έθιμα, ξέρανε τη ρίζα τους και τη φύτρα τους πάππου προς πάππου, ενώ ο αφηγητής και άλλοι καλά καλά ούτε τον παππού τους δεν ξέρανε. Ο μαθητής αναφέρει: Τα παιδιά δεν ήξεραν τίποτα για τα λαϊκά έθιμα, επειδή οι πιο πολλοί είχαν χάσει τους παππούδες τους.

Του αφηγητή του ήταν δύσκολο να συγκεντρώσει λαϊκό γραφικό (E, όχι! Τα λαογραφικά ήθη και έθιμα έγιναν γκράφιτι!).

Στο κείμενο αναφέρονται δυο μοντέλα διδασκαλίας. Το δασκαλοκεντρικό και το μαθητοκεντρικό. Ο μαθητής αναφέρει: Το πρώτο μοντέλο σχολικής διδασκαλίας είναι ο νέος φιλόλογος, ο οποίος κάνει διαφορετικό μάθημα από τους άλλους καθηγητές, οι οποίοι είναι τα δεύτερα μοντέλα.

Το μεγαλείο της Οδύσσειας!!!!

Ο ποιητής περιέκλεισε στην Ιλιάδα όλο τον πόλεμο του Ιουλίου (Αχ... του Ιλίου έγινε Ιουλίου....Ξέχασε του Σεπτεμβρίου, γιατί χρειάζεται διάβασμα....Εκεί θα σταλείς, μικρέ μου!).

Συγκινημένος ο Οδυσσέας είπε κάποια συγκινητικά λόγια (Τίγκα στη συγκίνηση η πρόταση!) .

Πριν φύγει ο Οδυσσέας από την Καλυψώ ευχαρίστησε για τη φιλοξενία (Αφού δεν πλήρωσε για ξενοδοχείο, πάλι καλά!).

Ο Οδυσσέας μιλάει στην Καλυψώ για όλα αυτά που έκανε για αυτόν και τους συντρόφους του (μιλάμε για τρυφερότητα, όχι αστεία!).

Ο Οδυσσέας έφτιαξε τη σχεδία, ενώ η Καλυψώ φρόντισε για το φαγητό του, τον άνεμο, τα ρούχα του (Ο καθένας τη δουλίτσα του, δηλαδή....).

Ο Οδυσσέας δεν δεχόταν να ταξιδέψει πάνω στη σχεδία, επειδή τα κύματα της θάλασσας ούτε τα καράβια δεν μπορούσαν να τα ξεπεράσουν (Άμα φταίνε τα κύματα, να τα κάνουμε ντα...!).

Η Καλυψώ στοχάζεται το νου της (Στοχάζομαι, όταν έχω νου.... αλλά όταν δεν έχω.... γιούχου!).

Η Καλυψώ σε μια παρόμοια ανάγκη κι εκείνη στενοχωριόταν (Εδώ έχανε την αγάπη της και θα στενοχωριόταν για ἀλλα τώρα...!)

Με τον τρόπο που τα είπε αυτά, ο Οδυσσέας πίστεψε ότι τον βαρέθηκε (Ούτε κατά διάνοια! Η Καλυψώ μόνο λαγούς με πετραχείλια που δεν του έταξε!).

Η Καλυψώ του λέει τι θα έκανε εκείνη αν ήταν στη θέση του (Αλλάξαμε θέσεις, μ' αρέσει... μ' αρέσει... που έλεγε κι ένα τραγουδάκι παλιότερα...).

Το κείμενο μιλούσε για την απόφαση της Καλυψώς να αφήσει ελεύθερο τον Οδυσσέα, για να πάει στην πατρίδα του. Πλαγιότιτλος μαθήτριας: Η απόφαση της Καλυψώς για φυγή (Θα πάρω τα όρη και τα βουνά!)

Η Καλυψώ τον εφοδεύει με τροφή, νερό, κόκκινο κρασί, ρούχα (αφού στο ρήμα δεν αλλάζει το ε με α... πάλι καλά!).

Ο Οδυσσέας είναι πολύπαθος, γιατί έχει χτυπηθεί και είναι βαριά τραυματισμένος (Χτυπήθηκε στον πόλεμο.... πάνω στο..... έρημο νησί της Καλυψώς και δεν το πήραμε χαμπάρι; ).

Για να τον φοβερίσει μπας και μείνει μαζί της (η Καλυψώ) του λέει ότι εγώ δεν πρόκειται να σου κάνω κανένα κακό (Καλά... τέτοια φοβέρα.... εγώ σκιάχτηκα... μιλάμε τα πάμπερς θα με έσωζαν τώρα...).

Αν ένας θεός θελήσει, θα σου κάνει τον βίο αβίωτο στη θάλασσα, Οδυσσέα (Πες τα Καλυψώ... πες τα... μήπως και σωθεί ο μαθητής που δεν σώζεται...).

Η Καλυψώ θέλει να στείλει δούρειο άνεμο (Ο ούριος άνεμος πήγε στην Τροία και συνάνησε τον δούρειο ίππο, μάλλον!!!).

Ο Οδυσσέας είναι ένας περιπετειώδης χαρακτήρας, γιατί θέλει να ταξιδέψει στο πέλαγος (Πάμε στο άγνωστο.... με βάρκα την ελπίδα..).

Ο χαρακτήρας του Οδυσσέα είναι ανθρωποκεντρικός (Φαντάσου και να ήταν ζωοκεντρικός, γέλια που θα κάναμε!!!!).

Ο χαρακτήρας του Οδυσσέα περιέχει χαρακτηριστικά όπως πονηριά, ευφυΐα και πολυτροπία (Τα δυο πρώτα τα καταλαβαίνω... το τρίτο έχει σχέση με τους πολλούς τρόπους, άραγε;)

Γραμματικές-ορθογραφικές ανακρίβειες: 

Το ίντερνετ τους καλύβει τις ανάγκες τους (Σε καλύβι θα κλειστώ, λέμε....).

Πρέπει να προσέχουμε με ποιους μιλάμε, να προσέχουμε τις επιλογές που κάνουμε και γενικώς να είμαστε πολύ προσεκτικοί (Τελικά η προσοχή δεν βλάπτει!!!) .

Το διαδίκτυο έχει ανωνυμότητα (Η ανωνυμία σε έβλαπτε!!!)

Οι λόγοι με τους οποίους ένα άτομο μπορεί να συζητήσει με ένα άλλο σήμερα γίνεται διά διαδικτύου (Αρχαιοπρεπές, δεν λέω..., αλλά το μέσω διαδικτύου θα το προτιμούσα καλύτερα) .

Η φιλία δεν σε προδώνει (Κλειδώνει η λέξη.... πάει το προδίδει).

Υπερθετικό του επιθέτου καλή=αστέρι

Υπάρχουν πολλοί ιοί και δεν θέλουμε να έχουμε κανένα ατύχημα με εκείνους (Οι ιοί προκαλούν και ατυχήματα;).

Γιατί στη φιλία όσο μαθαίνουμε τόσο τα μπουρδουκλώνουμε. (Φοβερή άποψη!!!)

Το ίντερνετ έχει κινδύνους για αυτή τη συνηθιζούση ρουτίνα (Ωραίο το αρχαίο... αλλά η δοτική το σκότωσε...).

Οι κίνδυνοι είναι πολλοί και απεριόριστη. (Κλασικό λάθος! Απεριόριστοι πρέπει να γράψει, μια και η λέξη είναι στον πληθυντικό)

Η ουσιαστική φιλία δεν πρέπει να κινδυνεύει από ζήλους (Τη ζήλια την ήξερα, τους ζήλους πάλι όχι....Τι μαθαίνει κάποιος λέμε! Γηράσκω ἀεί διδασκομένη!).

Κάποια παιδιά μπορούν να έχουν δολοφονιστεί (Μην πεις άλλα. Εδώ κινδυνεύω εγώ από όλους εσάς!!!!). 

Αν αντέξατε να ολοκληρώσετε το κείμενο, ο καρδιολόγος σάς είναι προσωρινά μη χρήσιμος!!!!! 

Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα!  
Ας είναι χαρούμενος ο μήνας Σεπτέμβριος!