Ταπείνωση! Μάλιστα! Μπορεί και η ταπείνωση πολύ να βοηθήσει στην ορθή αγωγή των παιδιών μας. Διότι η ταπείνωση φέρνει τη χάρη του Θεού στη ζωή μας και στην αγωγή μας. Ο Θεός "ταπεινοῖς δίδωσι χάριν (Ιακ. δ, 6)". Και η χάρη του Θεού πολύ περισσότερα μπορεί να πετύχει από τις δικές μας μικρές, ατελείς, ανθρώπινες προσπάθειες.
Τα παιδιά, όταν είναι μικρά, μας ακούνε και μας ακολουθούν. Δέχονται ευχαρίστως και πρόθυμα τη χριστιανική διαπαιδαγώγηση, μεγαλώνουν μέσα στη γλυκιά θαλπωρή της Εκκλησίας μας.
Καθώς μεγαλώνουν όμως, μεγαλώνουν μέσα τους και τα πάθη, φανερώνεται η αδυναμία της ανθρώπινης ψυχής, γίνεται πιο δριμύς ο πόλεμος του διαβόλου και πιο έντονος ο επηρεασμός από το πνεύμα του αμαρτωλού κόσμου. Μπορεί τότε τα παιδιά να αρχίσουν να εκτρέπονται, να φεύγουν από κοντά μας, να ακολουθούν άλλες αρχές και τακτικές στη ζωή τους. Με λίγα λόγια, μας αγνοούν.
Αυτό, θέλοντας και μη, μας ταπεινώνει. Μας ταπεινώνει στα μάτια των ανθρώπων, φίλων, γνωστών, συγγενών, κ.λπ., που εξακολουθούν να σκέπτονται σωστά και βλέπουν ότι αποτύχαμε ως γονείς. Μας ταπεινώνει στα δικά μας μάτια, καθώς διαπιστώνουμε ότι δεν τα καταφέραμε καλά με τα παιδιά, και πονούμε και λυπόμαστε βαθιά και χύνουμε δάκρυα καυτά γι' αυτό.
Μας ταπεινώνει και ενώπιον του Θεού, καθώς αναμετρούμε την ευθύνη μας και την ενοχή μας για την πορεία των παιδιών.Όμως αυτές οι "ταπεινώσεις" μπορεί να μη φέρνουν την αληθινή ταπείνωση μέσα μας. Αντίθετα, προκαλούν συχνά αντιδράσεις σπασμωδικές, που φέρουν επάνω τους φανερή τη σφραγίδα ενός θιγμένου εγωισμού.
Αρχίζουν τότε έντονες αντιπαραθέσεις με τα παιδιά, σκληρές παρατηρήσεις και επιτιμήσεις. Επικρατεί μεταξύ μας ένα κλίμα βαρύ, ψυχραίνονται οι καρδιές, δημιουργούνται χάσματα.
Εμείς επιμένουμε στο δικό μας με απόλυτο τρόπο, αφού μάλιστα είμαστε βέβαιοι ότι έχουμε το δίκαιο· και τα παιδιά μένουν με πείσμα αμετακίνητα στις θέσεις τους, αντιδρώντας έντονα, ίσως όχι τόσο στις ιδέες όσο στον απόλυτο και σκληρό τρόπο μας.
Είναι φανερό ότι συγκρούονται οι εγωισμοί μας. Δεν λύνεται έτσι το πρόβλημα. Το χάσμα μεγαλώνει. Διότι υπερασπιζόμαστε το σωστό, με τρόπο όμως λανθασμένο. Επιμένουμε στο γνήσιο και καθαρό, με τακτικές όμως που τις νοθεύει ένας ολοφάνερος εγωισμός. Ας σκεφθούμε και ας ενεργήσουμε με αληθινή, με βαθιά ταπείνωση. Τα παιδιά μας ξέφυγαν. Τα παιδιά μας αγνοούν.
Να ταπεινοφρονούμε γι' αυτό. Να το χρησιμοποιήσουμε, για να καταλάβουμε την αδυναμία μας, την ανεπάρκειά μας, τις περιορισμένες δυνατότητές μας. Στα παιδιά διδάξαμε πολλά. Τώρα εκείνα μας μαθαίνουν την αδυναμία μας. Μας δείχνουν καθαρά ότι μόνοι μας δεν μπορούμε να καταφέρουμε τίποτα.
Η ψυχή που το καταλαβαίνει, ταπεινοφρονεί. Κλαίει τότε ο γονιός όχι μόνο για την πορεία των παιδιών, αλλά κυρίως για τα δικά του λάθη που επέδρασαν αρνητικά στην πορεία τους. Αισθάνεται όχι τόσο την ενοχή των παιδιών, όσο τη δική του ενοχή ενώπιον του Θεού. Δεν διαμαρτύρεται, δεν γογγύζει. Ταπεινοφρονεί.
Και όταν ταπεινοφρονεί, δεν αντιδρά σπασμωδικά, δεν φέρεται με σκληρότητα και αποτομία. Ενεργεί με ήπιο τρόπο, με αυτοσυγκράτηση και ηρεμία. Γνωρίζει να σωπαίνει και να περιμένει, να αναβάλλει την παρέμβασή του, να καταφεύγει σε άλλους εμπειρότερους και να δέχεται με ευχαρίστηση την
υπόδειξή τους για κάποιο λάθος, τη σύστασή τους να υποχωρήσει σε κάποια απαίτησή του και να αλλάξει τακτική, η τη συμβουλή τους για το πώς να αντιμετωπίσει μια δύσκολη κατάσταση. Ο ταπεινόφρων άνθρωπος δεν εκρήγνυται, δεν θυμώνει, αλλά είναι "ἤπιος πρός πάντας, διδακτικός, ἀνεξίκακος, ἐν πραότητι παιδεύων τούς ἀντιδιατιθεμένους (Β' Τιμοθ. β, 24-25".
Με ήρεμο τρόπο θα συμβουλεύσει τα παιδιά του ο γονιός που καλλιεργεί μέσα του την ταπείνωση. Θα εξηγήσει, θα προσπαθήσει να φιλοτιμήσει, να ενθαρρύνει, να συγκρατήσει από το κακό, να παροτρύνει προς το αγαθό. Ο ταπεινόφρων δεν επιμένει να γίνει αμέσως αποδεκτός, δεν απαιτεί.
Δέχεται ήρεμα την απόρριψη, περνά πρόθυμα περιόδους σιωπής, χωρίς να παύσει να ελπίζει και να περιμένει. Στην παραβολή του ασώτου υιού να βλέπουμε όλα αυτά στο υπέροχο παράδειγμα του πατέρα, που βέβαια εικονίζει τον Θεό Πατέρα, ο Οποίος δεν κάνει λάθη, όπως οι άνθρωπο γονείς, για τα οποία και πρέπει να μετανοούν και να ταπεινοφρονούν. Και όμως!
Πόσο ταπεινά φέρθηκε, όταν αντιμετώπισε την υπερβολική απαίτηση του νεωτέρου υιού, που ζητούσε το μερίδιο της περιουσίας που του ανήκε, για να φύγει μακριά! Πώς έσφιξε την πατρική καρδιά και δεν είπε τίποτε! Πώς περίμενε κατόπιν! Και πώς υποδέχθηκε, αν και ρακένδυτο χοιροβοσκό, τον άσωτο υιό του στην επιστροφή του!
Ήταν πλούσιος, ήταν άρχοντας εκείνος. Δεν λογάριασε το κύρος του, την αξιοπρέπεια, το όνομά του, και επομένως την προσβολή που του έγινε από τον υιό, την ντροπή που δοκίμασε για κείνον, τα σχόλια του κόσμου. Δέχθηκε ταπεινά την απερίσκεπτη απομάκρυνσή του, χάρηκε ταπεινά και τη λυτρωτική επιστροφή.
Ταπεινά δέχθηκε και την πεισματική άρνηση του μεγαλυτέρου υιού να εισέλθει στο σπίτι και να συμμετάσχει στη χαρά του. Δεν τον επέπληξε, δεν τον απέρριψε, δεν τον άφησε να λιώσει και να χαθεί μέσα στο πείσμα του και στον εγωισμό του.
Αλλά βγήκε στην πόρτα και «παρεκάλει αυτόν (Λουκά, ΙΕ, 28)». Τον παρακαλούσε σαν να τον είχε ανάγκη, χρησιμοποιούσε λόγια γλυκύτατα, για να συγκινήσει την ψυχή του, του μιλούσε σαν να του ζητούσε βοήθεια. Λάμπει στη θαυμάσια παραβολή η ταπείνωση του πατέρα, όπως λάμπει και η αγάπη του. Όποιος μαζί με την αγάπη καλλιεργεί και την ταπείνωση,
αυτός μπορεί να ελπίζει και να περιμένει με χαρά την επιστροφή του ασώτου υιού, την είσοδο των παιδιών του στον «οίκο του Πατρός» και στην ανέκφραστη χαρά του Παραδείσου. Διότι ο Θεός στους ταπεινούς δίνει τη χάρη Του και η παντοδύναμη χάρη Του εργάζεται έργα μεγάλα και θαυμαστά.
(Αρχιμανδρίτη Αστερίου Χατζηνικολάου, Προβλήματα στη
σύγχρονη οικογένεια, Με ταπείνωση βαθιά, Εκδόσεις Σωτήρ, Αθήνα 2016)
συνεχίζεται....
Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου