Προτροπές από τους προγόνους μας

Πρῶτον, οἶμαι, τῶν ἐν ἀνθρώποις ἐστί παίδευσις: πρώτο από τα ανθρώπινα αγαθά νομίζω ότι είναι η μόρφωση και η παιδεία (Αντιφών).
Οὐδέν ἄλλο ἔχουσα ἐς Ἄδου ἡ ψυχή ἔρχεται πλήν τῆς παιδείας καί τροφῆς: η ψυχή κατεβαίνει στον Άδη χωρίς να κουβαλάει τίποτε άλλο πέρα από την παιδεία και την αγωγή της (Πλάτωνας).

Ἄνθρωπος παιδείᾳ κεκοσμημένος τῶν ζώων κάλλιστον: ο άνθρωπος που είναι στολισμένος με μόρφωση και παιδεία είναι το πιο καλό από όλα τα έμψυχα όντα (Σωκράτης).
Νοῦς ὁρᾷ καί νοῦς ἀκούει, τ' ἄλλα τυφλά καί κωφά: ο νους βλέπει και ο νους ακούει. Όλα τα άλλα αισθητήρια είναι τυφλά και κουφά (Επίχαρμος).
Λέγε εἰδώς: να ομιλείς και να εκφέρεις γνώμη για κάτι, μόνο όταν αυτό το γνωρίζεις καλά (Αρχαίο ρητό).  

Οὐδέν σιωπῆς ἐστι χρησιμώτερον: δεν υπάρχει τίποτε άλλο πιο ωφέλιμο από τη σιωπή (Μένανδρος).
Δυο στιγμές να θεωρείς ότι είναι κατάλληλες για να μιλάς: ή για όσα γνωρίζεις καλά ή για όσα είναι ανάγκη να μιλήσεις. Σ' αυτές τις περιπτώσεις μόνο ο λόγος είναι προτιμότερος από τη σιωπή. Στις άλλες περιπτώσεις είναι καλύτερα να σιωπάς παρά να μιλάς (Ισοκράτης). 

Θεός συνεργός, πάντα ποιεῖ ῥαδίως: Όταν βοηθά ο Θεός, όλα εύκολα τα κάνει (Μένανδρος).
Ἐπισφαλές μαινομένῳ δοῦναι μάχαιραν καί μοχθηρῷ δύναμιν: είναι επικίνδυνο να δώσεις μαχαίρι σε μανιακό άνθρωπο, καθώς και δύναμη και εξουσία σε μοχθηρό άνθρωπο (Αντισθένης).

Ἐν οἴνῳ τά ἤθη φανερά γίγνεται: όταν κάποιος είναι μεθυσμένος, τότε φανερώνει την ποιότητα του χαρακτήρα του (Πλούταρχος). 
Ἤν δέ κακοῖσι συμσμίγῃς, ἀπολεῖς καί τόν ἑόντα νόον: αν έχεις σχέσεις με κακούς, είναι βέβαιο ότι θα χάσεις και τα μυαλά που έχεις (Θέογνις).

Ταράττει τούς ἀνθρώπους οὐ τά πράγματα, ἀλλά τά περί τῶν πραγμάτων δόγματα: οι άνθρωποι ταράζονται όχι για όσα τους συμβαίνουν, αλλά για όσα πιστεύουν ότι τους συμβαίνουν (Επίκτητος).
Τῶν οἰκιῶν ἡμῶν ἐμπιμπραμένων, ἡμεῖς ἄδομεν: Κι ενώ τα σπίτια μας καίγονται, εμείς τραγουδάμε (αρχαιοελληνική παροιμία).

Ψυχῆς νοσούσης ἐστί φάρμακον λόγος: για την ψυχή που ασθενεί ο λόγος είναι το φάρμακο (Μένανδρος).
Εὐτυχοῦντες οὐκ ἐπίστανται φέρειν: Όσοι ευτυχούν δεν γνωρίζουν πώς να διαχειριστούν την ευτυχία τους (Ευρυπίδης). 
Ἀνδρῶν δ᾿ ἐκ μεγάλων πόλις ὄλλυται: η πόλη καταστρέφεται από τους μεγάλους άντρες (Σόλων).

Δεῖ θεούς μέν σέβεσθαι, γονέας δέ τιμᾶν, πρεσβυτέρους δέ αἰδεῖσθαι, νόμους πειθαρχεῖν, ἄρχουσιν ὑπείκειν, φίλους ἀγαπᾶν, πρός γυναίκας σωφρονεῖν...: Πρέπει να σέβεστε τους θεούς, να τιμάτε τους γονείς σας, να ντρέπεσθε τους μεγαλυτέρους σας, να πειθαρχείτε στους νόμους, να υπακούτε στους άρχοντες, να αγαπάτε τους φίλους, να είστε γεμάτοι φρόνηση στις γυναίκες (Πλούταρχος).

Τό φιλεῖν ἀδελφόν ἀπόδειξίς ἐστι τοῦ καί τόν πατέρα φιλεῖν καί τήν μητέρα: το να αγαπά κάποιος τον αδελφό του είναι αυτό απόδειξη ότι αγαπά και τον πατέρα και την μητέρα (Πλούταρχος). 
Σώφρονος ἀνδρός ἔχθραν φυλάττεσθαι καί ὀργήν: χαρακτηριστικό γνώρισμα του μυαλωμένου και συνετού ανθρώπου είναι να προφυλάσσεται από την έχθρα και την οργή (Πλούταρχος).

Η Ευρώπη χρειάζεται τα αρχαία ελληνικά ασχέτως με το τι απαιτούν κάποιοι σύγχρονοι Έλληνες. Όποιος επιδιώκει να αποκτήσει επαρκή γνώση της γλώσσας του Καβάφη έχει ανάγκη να καταλάβει τη δομή της γλώσσας του Ομήρου (Φρανκ Ένγκελ, Ευρωβουλευτής Λουξεμβούργου).  

Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα!