Ο πρώτος μας εχθρός λοιπόν είναι ο ίδιος ο διάβολος. Γιατί μας πολεμά; Διότι αυτός ο επαναστάτης καιν πολέμιος του Θεούκ, όταν είδε τον Θεό να δημιουργεί τον άνθρωπο και να του δίνει τη δυνατότητα να γίνει "κατά χάριν Θεός", να φθάσει ασύγκριτα ψηλότερα από ό, τι ήταν εκείνος, φθόνησε πολύ τον άνθρωπο. Και ξεκίνησε έναν αδυσώπητο πόλεμο με όλους εμάς.
Γι' αυτό κι ο Κύριος ονόμασε τον διάβολο "ανθρωποκτόνον"· διότι μισεί πολύ όλους εμάς τους ανθρώπους, και μας πολεμά ακατάπαυστα, για να μας κάνει να εγκαταλείψουμε τον αγώνα μας, να γίνουμε κι εμείς αρνητές. Αν μπορούσε, θα μας είχε εξολοθρεύσει όλους, θα μας είχε εξαφανίσει. "Σαν λιοντάρι που βρυχάται, περπατά με μανία και ζητά ποιον να απομακρύνει από την πίστη, για να τον καταβροχθίσει (Α Πετρου, ε, 8)".
Μας πολεμά ασταμάτητα, μέρα-νύχτα. Με κάθε τρόπο. Με φοβερή πανουργία. Κρύβεται, καμουφλάρεται, για να μας ρίξει ευκολότερα. "Δεν έχουμε να παλέψουμε λοιπόν με αντιπάλους ίδιους με μας, αλλά με τα διαβολικά τάγματα, με τους κοσμοκράτορες του σκότους, με τα πονηρά όντα(Εφεσ., στ, 12)".
Ο δεύτερος εχθρός μας είναι ο κόσμος. Όχι οι άνθρωποι του κόσμου, αλλά το πνεύμα που κυριαρχεί στον κόσμο. Αυτό το πνεύμα, όπως το περιγράφει επιγραμματικά ο ευαγγελιστής Ιωάννης, εκφράζεται κυρίως με την "επιθυμία της σάρκας, την επιθυμία των ματιών και την αλαζονική ζωή". Αυτός ο κόσμος έχει μεγάλη δύναμη, γιατί ζει και κινείται κάτω από την εξουσία και την επίδραση του πονηρού.
Με τη δύναμή του προσπαθεί να παγιδεύσει στα νύχια του ό, τι πιο ωραίο και αγνό. Προσκαλεί και προκαλεί. Με τη γοητεία του αιχμαλωτίζει τα βλέμματα και θολώνει τη σκέψη. Γεμίζει την ψυχή με καθετί βρώμικο. Επιδιώκει να επιβάλει τη σφραγίδα του πάνω μας. "Όποιος όμως υποκύψει και γίνει φίλος του κόσμου, καθίσταται εχθρός του Θεού".
Τρίτος εχθρός μας είναι ο ίδιος μας ο εαυτός, ο κακός εαυτός μας, ο"παλαιός άνθρωπος" που κρύβουμε μέσα μας. Διότι η ανθρώπινη φύση μας, όπως κατάντησε μετά την πτώση του Αδάμ, έχει ροπή προς το κακό, προς την αμαρτία. Πιο ευκολα στρέφεται προς την ύλη και πιο δύσκολα προς τον Θεό. Πιο εύκολα επιζητεί τη σαρκικότητα και πιο δύσκολα την ουράνια ζωή. "Η καρδιά κάθε ανθρώπου στρέφεται με ορμή στα πονηρά έργα, από τη νεανική ακόμα ηλικία". Ο άνθρωπος πλέον κάνει όχι αυτό που θέλει, αλλά αυτό που μισεί.
Κι έτσι, από μια ελάχιστη αφορμή, από έναν μικρό σπινθήρα, οι κακές μας επιθυμίες μπορούν να εξαφθούν, να μας περιζώσουν με φλόγες πυρακτωμένες και να μας εξολοθρεὐσουν. Γι' αυτὀ έλεγε ο Πλάτωνας ότι "η μεγαλύτερη νίκη είναι το να νικάς τον εαυτό σου". Ο κακός εαυτός μας είναι πιο επικίνδυνος από τους άλλους δυο εχθρούς μας.
Διότι τον εαυτό μας αυτόν τον κουβαλάμε παντού, στο σπίτι, στον δρόμο, στην εργασία μας, και στην εκκλησία ακόμα. Είναι αχώριστος σύντροφος της ζωής μας. Γι' αυτό και ο Κύριος μας καλεί να απαρνηθούμε τον κακό εαυτό μας, που κυριαρχείται από τα διάφορα πάθη, τη φιλαργυρία, τη φιληδονία, τη φιλοδοξία και τόσα άλλα. Τα πάθη αποτελούν καρπό της διαστροφής των ψυχικών μας δυνάμεων, οι οποίες είναι έτσι φτιαγμένες, ώστε να στρέφονται προς τον Θεό και την αρετή.
"Όταν όμως δεν αξιοποιούμε τις δυνάμεις της ψυχής μας για το καλό, αλλά για την άρνηση του καλού, αποκτούμε πάθη". "Τα πάθη δεν είναι στοιχεία της φύσεώς μας". Είναι "αφύσικες δυνάμεις των δυνάμεων της ψυχής από τον Θεό προς τα κτίσματα. Είναι η παράλογη αγάπη ή το άκριτο μίσος σε ανθρώπους ή πράγματα". Κι όταν μια τέτοια τάση επαναλαμβάνεται συχνά, γίνεται κατάσταση μέσα μας, γίνεται πάθος. "Πάθος είναι η αμαρτία που εμφωλεύει πολύ χρόνο στην ψυχή μας".
Και πώς μπορούμε να νικήσουμε τα πάθη μας; Μερικοί νομίζουν ότι για να νικήσουν τα πάθη τους, θα πρέπει να καταργήσουν τις δυνάμεις της ψυχής τους. Αυτό όμως είναι λάθος. Δεν μπορούμε να νεκρώσουμε τις δυνάμεις της ψυχής μας, αλλά μπορούμε να τις στρέψουμε προς τον Θεό.
Ουσιαστικά, ο πνευματικός μας αγώνας έγκειται στο να μισήσουμε την αμαρτία και να στρέψουμε τις δυνάμεις της ψυχής μας προς τον Θεό και προς τις αρετές που υπάρχουν μέσα στη φύση μας, καθώς "είναι γνωρίσματα του Θεού, τα οποία ο Θεός εγκατέστησε και στη φύση μας, αφού μας έπλασεν σύμφωνα με τη δική Του εικόνα". Το να ζήσουμε λοιπόν τη ζωή της αρετής, δεν σημαίνει ότι πρέπει να αποκτήσουμε κάτι που βρίσκεται έξω από εμάς, αλλά να καλλιεργήσουμε τα ιδιώματα του Θεού που έχουμε μέσα μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου