Η πνευματική όμως αυτή πορεία πολλές φορές διακόπτεται από την αμέλειά μας και την αμαρτία. Ξεχνάμε τις δωρεές και την αγάπη του Θεού, λησμονούμε τις υποσχέσεις που δώσαμε στο άγιο Βάπτισμα και ξαναγυρνάμε στη δουλεία της αμαρτίας. Όμως, ο φιλάνθρωπος Θεός, γνωρίζοντας την αδυναμία μας, μας προσφέρει τη δυνατότητα να επιστρέψουμε πάλι κοντά Του, να διορθώσουμε την πορεία μας, να γιατρέψουμε τις πληγές μας. Κι αυτό επιτυγχάνεται με το μυστήριο της μετάνοιας και εξομολογήσεως.
"Μετάνοια σημαίνει ανανέωση του βαπτίσματος. Μετάνοια σημαίνει συμφωνία με τον Θεό για νέα ζωή. Μετανοών σημαίνει αγοραστής της ταπεινώσεως. Μετάνοια σημαίνει μόνιμος αποκλεισμός κάθε σωματκπής παρηγορίας, σκέψη αυτοκατάκρισης, μέριμνα για τη σωτηρία του εαυτού μας. Μετάνοια σημαίνει θυγατέρα της ελπίδος και αποκήρυξη της απελπισπίας, καθαρισμός της συνείδησης, θεληματική υπομονή όλων των θλιβερών πραγμάτων" (Όσιος Ιωάννης ο Σιναΐτης). Η μετάνοια είναι μόνιμη κατάσταση και συνεχώς επαναλαμβανόμενη στη ζωή κάθε πιστού.
Γι΄ αυτό και δίδεται ως υπόσχεση πριν από το Βάπτισμα, βιώνεται την ώρα του Βαπτίσματος και υπάρχει ως ανάγκη, αλλά και ως ευλογία και χαρά του Θεού για τη μετά το Βάπτισμα ζωή του πιστού. Είναι χαρακτηριστικό πως σε κάθε ευχαριστιακή λατρευτική σύναξη ζητούμε από τον Κύριο να πορευθούμε τον υπόλοιπο χρόνο της ζωής μας "ἐν εἰρήνῃ καί μετανοίᾳ". Το πρώτο κήρυγμα του Κυρίου μας είναι κήρυγμα μετανοίας. Και προϋπόθεση μετοχής του ανθρώπου στη Βασιλεία του Θεού, που είναι και το θεανθρώπινο Σώμα Του, η Εκκλησία, είναι η μετάνοια.
Την παραμονή όμως μέσα σ' αυτήν δεν εξασφαλίζει η ατομική αξιομισθία, η αντικειμνενικά αναγνωρισμένη αρετή, αλλά η μετάνοια, η καινούργια στάση της εμπιστοσύνης και της αναθέσεως ολόκληρης της ζωής του πιστού- της αποτυχημένης και άστοχης χρήσης της ελευθερίας του- στον Χριστό μέσα στην Εκκλησία. Η πορεία της επίγειας ζωής του ανθρώπου είναι περίοδος μετάνοιας. "Η πολυετής ζωή του Αδάμ", λέγει ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, "μετά την πτώση, αλλά και ο χρόνος "ὅν ἕκαστος διαβιοῦμεν", αποτελεί στάδιο μετάνοιας, παραχωρούμενο από τον Θεό, που έδωσε αυτή την πρόσκαιρη ζωή" "τόπον μετανοίας παρεχόμενος".
Ένα βασικό στάδιο που προηγείται της μετάνοιας είναι η επίγνωση και η συναίσθηση των αμαρτημάτων, "ἥτις μεγάλη ἐστί πρός ἰλασμόν ἀφορμή". Ο άνθρωπος, για να έρθει σε μετάνοια, φθάνει προηγουμένως σε επίγνωση των "οἰκείων πλημμελημάτων", και μεταμελείται μπροστά στον Θεό στον οποίο καταφεύγει με συντετριμμένη καρδιά. Στην προσπάθειά μας, για να εξετάσουμε ειλικρινά τον εαυτό μας, τη σχέση μας με τον Θεό και τους συνανθρώπους μας, θα μας βοηθήσουν μερικά κείμενα της Εκκλησίας μας, όπως είναι η ανάγνωση των Δέκα Εντολών από την Παλαιά Διαθήκη, της επί του Όρους ομιλίας του Κυρίου μας, των ευχών της Θείας Μεταλήψεως, κ.α.
Και όταν με την επίγνωση και τη συναίσθηση της αμαρτωλότητας ελκύσουμε επάνω μας το έλεος του Θεοπύ, παίρνουμε "τελείαν τήν ἄφεσιν" με την αυτομεμψία και την ιερά εξομολόγηση, αφού με αυτή κερδίζεται η θεραπεία και η κάθαρση της ψυχής μας και εγκαινιάζεται η καινούργια ζωή μας. Τι ακριβώς είναι η Εξομολόγηση; Ένα μεγάλο μυστήριο της Εκκλησίας μας. Το κατεξοχἠν μυστήριο της αγάπης και της φιλανθρωπίας του Θεού.
Αφού η αμαρτία είναι αρρώστια της ψυχής, ο άνθρωπος ο οποίος παραβαίνει το θέλημα του Θεού είναι πνευματικά άρρωστος. Η Εκκλησία με το μυστήριο της εξομολογήσεως φανερώνεται στον κόσμο σαν το μεγάλο ιατρείο, όπου η χάρη του Θεού θεραπεύει τις ψυχικές ασθένειες και επουλώνει τις πνευματικές πληγές που ανοίγουν στον άνθρωπο τα βέλη της αμαρτίας.
Ιδρυτής και θεμελιωτής του μεγάλου αυτού μυστηρίου είναι ο ίδιος ο Κύριός μας. Με το "Μετανοεῖτε· ἤγγικεν γάρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν (Ματθ. 4,17)", άρχισε το κοσμοσωτήριο Έργο Του, για να παραδώσει αργότερα, μετά την Ανάστασή Του, στουςν μαθητές Του, την πνευματική εξουσία να συγχωρούν τα αμαρτήματα των ανθρώπων· "Λάβετε Πνεῦμα ἅγιον· ἄν τινων ἀφῆτε τάς ἁμαρτίας, ἀφίενται αὐτοῖς, ἄν τινων κρατῆτε, κεκράτηνται (Ιω. 20,23)".
Ακόμη πρέπει να πούμε πως το πνευματικό ιατρείο της Εκκλησίας είναι ανοιχτό για κάθε άνθρωπο όσο αμαρτωλός κι αν είναι. Το προσκλητήριο του Χριστού μας είναι γενικό· "Ελάτε σε μένα όλοι εσείς που είστε κουρασμένοι και φορτωμένοι κι εγώ θα σας ξεκουράσω (Ματθ. 11,28)". Όλοι όσοι στους ώμους τους αισθάνονται τον κόπο και το βάρος της αμαρτίας, προσκαλούνται να απολαύσουν την ειρήνη και την ελευθερία, την ξεκούραση και τη χαρά που χαρίζει ο Χριστός.
(Μετἀνοια- Εξομολόγηση, Αποστολική διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος)
συνεχίζεται....
Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα!