Η σημασία της Κυριακής προσευχής (μέρος 1ο)

Αδελφέ μου, εφόσον πιστεύουμε στον Θεό, είναι φυσικό να διερωτηθούμε: πώς μπορεί ο άνθρωπος να επικοινωνεί με τον Θεό, δηλαδή να προσεύχεται σωστά; Ποια προσευχή είναι αρεστή στον Θεό και ευπρόσδεκτη σ' Αυτόν; Ας προσπαθήσουμε να απαντήσουμε στα ερωτήματα αυτά, που είναι τόσο ενδιαφέροντα και αφορούν στη ζωή μας και στη σωτηρία της ψυχής μας.

Θα επικεντρωθούμε στην θεοπαράδοτη Κυριακή προσευχή. Η θεία προέλευσή της και ο πλούτος των νοημάτων και ωφελειών της,δεν δικαιολογούν μια τυπική γνώση και απαγγελία της, αλλά μας καλούν σε μια γνήσια και ζωντανή επικοινωνία με τον Θεό Πατέρα. Έτσι μόνο κι εσύ θα νιώσεις τη θαυμαστή δύναμή της.

Στη βιογραφία του π. Ιωήλ Γιαννακοπούλου, αναφέρεται ότι σε κάποιον που δυσκολευόταν να συγχωρήσει συνάνθρωπό του, που τον είχε βλάψει είπε τα εξής:
-Να μάθεις καλά το "Πάτερ ἡμῶν", ακούς;
- Το "Πάτερ ἡμῶν" το ξέρω, δέσποτά μου, απέξω από τότε που ήμουν παιδί, απάντησε εκείνος.
-Απέξω το ξέρεις, αλλά δεν το ξέρεις από  μέσα.

-Τι εννοείτε;
-Δεν ξέρεις το νόημά του. Μηχανικά το απαγγέλλεις. Αν το ήξερες από μέσα, θα συγχωρούσες προθυμότατα τον πλησίον σου, διότι αλλιώς δεν υπάρχει περίπτωση να συγχωρηθείς κι εσύ από τον Θεό για τις αμαρτίες σου. Το "ἄφες ἠμῖν τά ὀφειλήματα ἡμῶν" αυτό σημαίνει. Λοιπόν, να μάθεις το "Πάτερ ἡμῶν" από μέσα. Σύμφωνοι;
Αυτό λέει ο μακαριστός Γέροντας π. Ιωήλ και μας διδάσκει κι εμείς να μάθουμε το "Πάτερ ἡμῶν" από μέσα.

Τέλειο υπόδειγμα προσευχής
Ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός συνήθιζε ως άνθρωπος να προσεύχεται τακτικά και μάλιστα μερικές φορές, όπως μας λέει ο ιερός ευαγγελιστής Λουκάς, διανυκτέρευε προσευχόμενος. "Ἐγένετο δέ ἐν ταῖς ἡμέραις ταύταις ἐξῆλθεν εἰς τό ὅρος προσεύξασθαι καί ἦν διανυκτερεύων έν τῇ προσευχῇ τοῦ Θεοῦ (Λουκά, στ, 12". Κάποια μέρα βρισκόταν  ο Κύριος μόνος σε τόπο ερημικό και προσευχόταν. 

Ένας από τους μαθητές Του παρακολουθούσε με θαυμασμό και έβλεπε με πόση κατάνυξη προσευχόταν ο Χριστός. Όταν τελείωσε την προσευχή Του, τον πλησιάζει και του λέει με ιερό πόθο: "Κύριε, δίδαξον ἡμᾶς προσεύξασθαι, καθώς καί Ἰωάννης ἐδίδαξεν τούς μαθητάς αὐτοῦ (Λουκά, ια, 1)". Κύριε, δίδαξέ μας και μάθε μας να προσευχόμαστε σωστά και θεάρεστα, όπως και ο Ιωάννης ο Βαπτιστής δίδαξε στους μαθητές του. 

Ο Κύριος πρόθυμα απαντώντας στο ευλαβικό αυτό αίτημα του μαθητή, απευθύνθηκε προς όλους τους μαθητές Του και είπε: "Πάτερ ἡμῶν, ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς....". Πρόκειται για την Κυριακή Προσευχή, όπως επικράτησε να λέγεται, επειδή μας τη δίδαξε ο Κύριος. 

Προσευχή σωτηρίας

Το τέλειο αυτό υπόδειγμα προσευχής το παρέλαβαν οι άγιοι Απόστολοι από το πανάγιο στόμα του Χριστού και το έκαναν πνευματική περιουσία της Εκκλησίας αναφαίρετη. Από τότε οι Κατηχούμενοι, αυτοί που επρόκειτο να βαπτισθούν, το αποστήθιζαν, το μάθαιναν απέξω, μαζί με το Σύμβολο της Πίστεως, το "Πιστεύω" και το απήγγελλαν κατά την ιερή ώρα του Μυστηρίου του Βαπτίσματος. 

Η προσευχή αυτή, που βγήκε αυτούσια από τα πανάγια χείλη του μοναδικού Διδασκάλου, δεν συγκρίνεται με καμιά άλλη. Μας την παρέδωσε ο Κύριος ως υπόδειγμα, για να προσευχόμαστε σύμφωνα με το πνεύμα της. Είναι πολύ σύντομη, αλλά και πολύ περιεκτική. Μπορούν να τη μάθουν απέξω και τα νήπια. Πόσο ευλογημένο είναι οι μητέρες, μόλις μάθουν τα νήπιά τους να ψελλίζουν μερικές λέξεις, να τους μαθαίνουν το "Πάτερ ἡμῶν"! 

Αλλά και πόσο ωφελούνται τα παιδιά, όταν από αυτή τη νηπιακή ηλικία μαθαίνουν να προσεύχονται! Είναι η κατεξοχήν προσευχή της Εκκλησίας, η Προσευχή των προσευχών. Όλες οι προσευχές που χρησιμοποιεί η αγία μας Ορθόδοξη Εκκλησία από αυτήν αντλούν το περιεχόμενό τους. 

Στις ιερές εκκλησιαστικές Ακολουθίες του ημερονυκτίου απαγγέλλεται 16 φορές και κατά τη Μεγάλη Σαρακοστή 22 φορές. Αλλά και πιστοί Χριστιανοί τη χρησιμοποιούν συχνά στις ατομικές τους προσευχές. Δυστυχώς όμως μερικές φορές τη συνηθίζουμε. Τη λέμε με τα χείλη, αλλά δεν τη νιώθει η καρδιά. 

Κάποιος όσιος Γέροντας είπε το εξής: Το "Πάτερ ἡμῶν" δόθηκε για τους τέλειους και αμαρτωλούς. Ώστε οι τέλειοι, γνωρίζοντας Τίνος είναι υιοί, να φροντίζουν να μη χάσουν την υιότητα. Και οι αμαρτωλοί, αποκαλώντας αναξίως Πατέρα Εκείνον που πολλές φορές έχουν λυπήσει, να ντραπούν και να έλθουν σε μετάνοια. Οι αλήθειες που περιέχει η Κυριακή Προσευχή είναι σπουδαίο μάθημα για τη ζωή μας. 

Πόσοι όμως γνωρίζουμε τα βαθιά νοήματἀ της, τα σκεπτόμαστε και εμβαθύνουμε σ' αυτά; Δυστυχώς οι περισσότεροι Χριστιανοί τα αγνοούν και επαναλαμβάνουν μηχανικά (τυπικά) τα λόγια της Κυριακής Προσευχής. Πόσο αδικούν τον εαυτό τους! 

Πώς θα μας ακούσει ο Θεός, αφού δεν ξέρουμε τι λέμε στην προσευχή μας; Θα προσπαθήσουμε να προβούμε σε μια ερμηνευτική προσέγγιση της Κυριακής Προσευχής, με βάση τη διδασκαλία των αγίων Πατέρων της Εκκλησίας μας και την Καινή Διαθήκη, ώστε όχι μόνο να τη χρησιμοποιούμε, αλλά και να την κατανοούμε, να τη νιώθουμε βαθιά και να τη ζούμε. Ο Θεός να μας φωτίσει, με τις πρεσβείες των θεοφόρων Πατέρων να το επιτύχουμε. (Αρχιμ. Γεωργίου Δ. Μπιζά, Έχουμε Πατέρα!, εκδόσεις Σωτήρ, Αθήνα, 2018)
συνεχίζεται....
        Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα! 
Η χάρη του Αγίου Πνεύματος ας είναι πάντα μαζί μας!