Ἐπειδή πολλές φορές
θελήσατε νά μάθετε πῶς ὁ νόμος τοῦ Θεοῦ εἶναι πνευματικός, σύμφωνα με τόν ἀπόστολο
(βλ. Ρωμ. 7:14), καί τί πρέπει νά γνωρίζουν καί νά κάνουν ὅσοι θέλουν νά τόν
τηρήσουν, θα σᾶς πῶ γι’ αὐτό κατά τή δύναμή μου.
![]() |
Καί οἱ πιό πολλοί τόν διαβάζουν ἁπλά γιά νά τόν γνωρίσουν· λίγοι, ὅμως,
τόν κατανοοῦν, ἀνάλογα μέ τήν ἐκτέλεση τῶν ἐντολῶν. Ὁ νόμος αὐτός γιά νά
διαβαστεῖ χρειάζεται ἐπίγνωση, για νά κατανοηθεῖ χρειάζεται τήν τήρηση τῶν ἐντολῶν,
ἀλλά γιά νά ἐκπληρωθεῖ ἀπαιτεῖται τό ἔλεος τοῦ Χριστοῦ.
Μή ζητᾶς νά δεῖς τήν τελειότητα τοῦ θείου νόμου σέ ἐνάρετους
ἀνθρώπους, γιατί τέλειος σέ ἀρετές δεν μπορεῖ νά βρεθεῖ κανείς. Ἡ τελειότητά
του εἶναι κρυμμένη στόν Σταυρό τοῦ Χριστοῦ.
Ὁ Κύριος εἶναι κρυμμένος μέσα στίς ἐντολές Του καί ἀποκαλύπτεται
σ’ ἐκείνους πού Τόν ζητοῦν, ἀνάλογα μέ τήν προθυμία τους στήν ἐκτέλεση αὐτῶν τῶν
ἐντολῶν.
Ὅταν ἀσκήσουμε βία στόν ἑαυτό μας γιά τήν ἐκτέλεση ὅλων τῶν ἐντολῶν
τοῦ Θεοῦ, τότε θά ἀντιληφθοῦμε ὅτι ὁ νόμος τοῦ Κυρίου εἶναι τέλειος καί ὅτι ἐμεῖς
μέν τόν ἐφαρμόζουμε μέ τά καλά μας ἔργα, κανείς ἄνθρωπος, ὅμως, δέν μπορεῖ νά
τόν τηρήσει τέλεια χωρίς τούς οἰκτιρμούς τοῦ Θεοῦ.

Νά μελετᾶς τά λόγια τῆς Γραφῆς, ἐκτελώντας τις θεῖες ἐντολές,
καί μήν καταγίνεσαι σέ πλατειασμούς καί θεωρητικές ἀναλύσεις, πού φέρνουν ὑπερηφάνεια.
Ἐκεῖνος πού γνωρίζει τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί τό ἐκτελεῖ κατά τή δύναμή του, μέ
μικρούς κόπους ἀποφεύγει τούς μεγάλους.
Ἐκεῖνος πού δέν προτιμᾶ θεληματικά τούς κόπους γιά χάρη τῆς
εὐσέβειας, δοκιμάζεται σκληρότερα ἀπό τούς ἀθέλητους κόπους. Ἡ συνείδηση εἶναι ἕνα
βιβλίο πού τό ἔχουμε ἀπό τή φύση μας. Ἐκεῖνος πού τό μελετᾶ στήν πράξη, δέχεται
θεία βοήθεια.
Τά κρυφά τοῦ κάθε ἀνθρώπου τά γνωρίζουν ὁ Θεός καί ἡ
συνείδησή του. Ἀπ’ αὐτά τά δύο ἄς διορθώνεται ὁ καθένας.
Ἡ ἀγαθή συνείδηση ἀποκτᾶται μέ τήν προσευχή καί ἡ καθαρή
προσευχή μέ τή συνείδηση. Γιατί ἀπό τη φύση τους ἔχουν ἡ μία τήν ἀνάγκη τῆς ἄλλης.
Ὅποιος ἐκτελεῖ ἐντολή τοῦ Θεοῦ, ἄς περιμένει τον πειρασμό πού
τήν ἀκολουθεῖ. Γιατί ἡ ἀγάπη πρός τον Χριστό μέ τά ἀντίθετα δοκιμάζεται.
Ἐκεῖνος πού θέλει νά νικήσει τούς πειρασμούς χωρίς προσευχή
καί ὑπομονή, δέν θά τούς διώξει, ἀλλά θά περιπλακεῖ περισσότερο. Μή λές ὅτι ἔχεις ἀποκτήσει ἀρετή χωρίς θλίψη. Γιατί ἡ ἀρετή
πού ἀποκτᾶται μέ ἄνεση εἶναι ἀδοκίμαστη. Τά αἰώνια ἀγαθά ἔχουν ἑτοιμαστεῖ γιά τούς ἀνθρώπους πού
περνοῦν θλίψεις. Ὅμοια καί τά αἰώνια βάσανα ἔχουν ἑτοιμαστεῖ γιά τούς ἀνθρώπους
πού περνοῦν μέ κενοδοξία καί ἡδονή.
Στίς θλίψεις ἐναντιώθηκαν πολλοί μέ πολλούς τρόπους. Κανείς,
ὅμως, δέν τίς ξεπέρασε χωρίς προσευχή καί μετάνοια.
Κάθε ἀθέλητης θλίψεως νά ἀναλογίζεσαι τό ἀποτέλεσμα, καί θά
βρεῖς σ’ αὐτό τό σβήσιμο κάποιας ἁμαρτίας.
Κάθε κατά Θεόν θλίψη εἶναι πραγματικό ἔργο εὐσέβειας. Γιατί ἡ
ἀληθινή ἀγάπη δοκιμάζεται μέ τά ἀντίθετα.
Τίς θλίψεις τοῦ παρόντος νά τίς ἀνταλλάσσεις προκαταβολικά
μέ τά μελλοντικά ἀγαθά, καί ποτέ δέν θα ἀτονήσει ὁ ἀγώνας σου ἀπό ἀμέλεια.
Ἄν ζημιωθεῖς ἤ χλευαστεῖς ἤ διωχθεῖς ἀπό κάποιον, μή
σκέφτεσαι τό παρόν, ἀλλά περίμενε τό μέλλον, καί θά διαπιστώσεις ὅτι αὐτός σοῦ ἔγινε
πρόξενος πολλῶν καλῶν ὄχι μόνο στήν παρούσα ζωή ἀλλά καί στή μέλλουσα.
Ἐκεῖνος πού ἀδικεῖται ἀπό τούς ἀνθρώπους, ἀπαλλάσσεται ἀπό ἁμαρτίες
καί βρίσκει βοήθεια ἀπό τον Θεό ἀνάλογη μέ τή θλίψη.
Ἀπό ἐκείνους πού ἀδικοῦν φανερά, πιό πονηρός εἶναι ἐκεῖνος
πού ἀδικεῖ κρυφά, γι’ αὐτό καί κολάζεται σκληρότερα.
Ὅποιος προσεύχεται γιά τούς ἀνθρώπους πού τον ἀδικοῦν, χτυπᾶ
μέ ὁρμή τούς δαίμονες. Ὅποιος ἐναντιώνεται στούς ἀνθρώπους πού τόν ἀδικοῦν,
πληγώνεται ἀπό τούς δαίμονες.
Μήν προσπαθεῖς νά λύσεις τά δύσκολα προβλήματα μέ φιλονικία,
ἀλλά μέ τά μέσα πού ἐπιβάλλει ὁ πνευματικός νόμος, δηλαδή μέ τήν ὑπομονή, τήν
προσευχή καί τήν ἁπλότητα τῆς ἐλπίδας.
Καλύτερα νά σέ πολεμοῦν οἱ ἄνθρωποι παρά οἱ δαίμονες. Ἐκεῖνος
πού εὐαρεστεῖ τόν Κύριο, τούς νίκησε καί τούς δύο.
Στόν καιρό τῆς θλίψεως νά προσέχεις τήν ἐπίθεση τῆς ἡδονῆς.
Γιατί τότε γίνεται εὔκολα ἀποδεκτή, ἐπειδή παρηγορεῖ τή θλίψη.
Φωτιά πού καίει εἶναι ἡ ἁμαρτία. Ὅσο, λοιπόν, ἐλαττώνεις τό ὑλικό
πού τήν τροφοδοτεῖ, τόσο και θά σβήνεται. Καί ὅσο προσθέτεις ὑλικό, τόσο καί θα
φουντώνει.
Μήν ἀφήσεις ἁμαρτία χωρίς νά τήν ἐξαλείψεις, ἀκόμα κι ἄν εἶναι
πολύ μικρή, γιά νά μή σέ παρασύρει μετά σέ μεγαλύτερα κακά.
Τά μικρά ἁμαρτήματα ὁ διάβολος μᾶς τά παρουσιάζει ἀσήμαντα, ἐπειδή
μέ ἄλλον τρόπο δέν μπορεῖ νά μᾶς ὁδηγήσει σέ μεγαλύτερα κακά.
Ὅταν ἁμαρτήσεις κρυφά, μήν προσπαθήσεις νά κρυφτεῖς. Γιατί «ὅλα
εἶναι γυμνά καί ξεσκεπασμένα στά μάτια τοῦ Κυρίου» (Ἑβρ. 4:13), στόν ὁποῖο θα λογοδοτήσουμε
γιά τίς πράξεις μας.
Γιά ὅποιον ἁμαρτάνει φανερά, χωρίς νά μετανοεῖ, καί δέν
παθαίνει τίποτα μέχρι τόν θάνατό του, νά πιστεύεις πώς ἡ Κρίση θά εἶναι ἀνελέητη.
Ὅπως τούς ἀνόρεχτους τούς ὠφελεῖ ἡ πικρή ἀψιθιά, γιατί τούς ἀνοίγει
τήν ὄρεξη, ἔτσι καί τούς κακότροπους τούς συμφέρει νά παθαίνουν συμφορές, γιατί
τούς κάνουν νά μετανοοῦν.
Ἄν ἐξετάζεις τίς δικές σου ἁμαρτίες καί ὄχι τοῦ πλησίον σου,
ποτέ δέν θά λεηλατήσουν οἱ δαίμονες το πνευματικό ἐργαστήριο τοῦ νοῦ σου.
Ἄς ὑποθέσουμε πώς εἶναι δώδεκα τά πάθη. Ἄν ἀγαπήσεις ἕνα ἀπ’
αὐτά μέ τή θέλησή σου, εἶναι ἱκανό νά ἀναπληρώσει καί τά ἄλλα ἕντεκα.
Αἰτίες κάθε κακίας εἶναι ἡ κενοδοξία καί ἡ φιληδονία. Ἐκεῖνος
πού δέν τίς μίσησε αὐτές, δέν νικᾶ κανένα πάθος.
Ρίζα ὅλων τῶν κακῶν ἔχει ὀνομαστεῖ ἡ φιλαργυρία (βλ. Α΄ Τιμ.
6:10). Αὐτή, ὡστόσο, σαφῶς ἀποτελεῖται ἀπό τήν κενοδοξία καί τή φιληδονία. Ἀπ’
αὐτά τά τρία πάθη, τή φιλαργυρία, τήν κενοδοξία καί τή φιληδονία, τυφλώνεται ὁ
νοῦς.
Ἐξαιτίας αὐτῶν τῶν παθῶν, ἔχουν αὐξηθεῖ τόσο πολύ ἀνάμεσα
στούς ἀνθρώπους ὁ θυμός, ἡ ὀργή, οἱ πόλεμοι, οἱ φόνοι καί ὅλα τά ὑπόλοιπα κακά.
Πρέπει, λοιπόν, νά τά μισήσουμε ὡς μητέρες τῶν κακῶν και μητρυιές τῶν ἀρετῶν.
Τά κακά παίρνουν δύναμη τό ἕνα ἀπό τό ἄλλο. Ὅμοια καί τά
καλά αὐξάνονται τό ἕνα μέ τή βοήθεια τοῦ ἄλλου, ὠθώντας ὅλο καί πιό μπροστά τόν
ἄνθρωπο πού μετέχει σ’ αὐτά.
Ὅταν βρίσκεσαι στήν ἀρχή τοῦ κακοῦ, μή λές: «Δεν θά μέ
νικήσει». Γιατί ἔχεις ἤδη νικηθεῖ τόσο, ὅσο βρίσκεσαι μέσα στό κακό. Δίχτυ
πολύπλοκο εἶναι ἡ μέθοδος τῆς κακίας, κι ἐκεῖνος πού μπλέχτηκε λίγο, ἄν ἀμελήσει,
σφίγγεται ὁλόκληρος μέσα σ’ αὐτό.
Ἀπό τή φιληδονία ἔρχεται ἡ ἀμέλεια καί ἀπό την ἀμέλεια ἡ
λήθη τῶν καλῶν. Γιατί ὁ Θεός ἔχει χαρίσει σέ ὅλους τή γνώση ἐκείνων πού μᾶς
συμφέρουν.
Ἡ φιλήδονη καρδιά γίνεται φυλακή καί ἁλυσίδα γιά τήν ψυχή
τήν ὥρα τοῦ θανάτου, ἐνῶ ἡ φιλόπονη καρδιά εἶναι πόρτα ἀνοιχτή στό ἔλεος τοῦ
Θεοῦ.
Ἄν δέν θέλεις νά πάθεις κακό, μή θέλεις νά κάνεις κακό.
Γιατί, ἀναπόφευκτα, τό ἕνα ἀκολουθεῖ τό ἄλλο. «Ὅ,τι σπέρνει ὁ ἄνθρωπος, αὐτό
καί θά θερίσει» (Γαλ. 6:7). Ὅταν, λοιπόν, μέ τή θέλησή μας σπέρνουμε τά κακά
καί ἔπειτα χωρίς τή θέλησή μας τά θερίζουμε, πρέπει νά θαυμάζουμε τή δικαιοσύνη
τοῦ Θεοῦ.
(Οσίου Μάρκου Ασκητού, Ο πνευματικός νόμος, «Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ» τ. 34, ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ, Ωρωπός Αττικής )
συνεχίζεται......
(Οσίου Μάρκου Ασκητού, Ο πνευματικός νόμος, «Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ» τ. 34, ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ, Ωρωπός Αττικής )
συνεχίζεται......
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου