Μαθητικά μαργαριτάρια Μέρος 1ο

Τα κείμενα που ακολουθούν προέρχονται από μαθητικά γραπτά Εξετάσεων Ιουνίου 2012. Αν και λατρεύω τα παιδιά, άλλοτε γελώ με τα μαργαριτάρια τους κι άλλοτε κλαίω με τα χάλια της εκπαίδευσης. Σήμερα θα δείτε το πρώτο μέρος της δημοσίευσης, ενώ τη Δευτέρα 27/8 θα αναρτηθεί το 2ο και τελευταίο μέρος των σχολικών γραπτών. 
Τα σημερινά είναι γραπτά από τμήμα της Β Γυμνασίου: τα παιδιά κλήθηκαν να γράψουν προτάσεις αποδίδοντας τη σημασία των λέξεων. Ακολουθούν φράσεις από την Ιστορία της Α Γυμνασίου. Στην παρένθεση παρατίθενται τα δικά μου σχόλια, πάντα με αγάπη και διάθεση σάτιρας: 

Κοσμοπολίτης (πολυταξιδεμένος, εκείνος που θεωρεί πατρίδα του ολόκληρη τη γη):

1. Αυτός ο άνθρωπος είναι ο κοσμοπολίτης του κόσμου (του πάνω ή του κάτω;)

2. Ο θείος μου είναι κοσμοπολίτης, πιστεύει δηλαδή ότι έχει την  εξουσία του κόσμου (γήινου ή άυλου, άραγε;)

3. Ο κοσμοπολίτης πρέπει να σέβεται το περιβάλλον (να τον εγγράψουμε  στους Οικολόγους;)

4. Εύχομαι για λίγο να γίνω κοσμοπολίτης όλου του κόσμου (αμ τι του μισού;) και να πληρώνω φόρους, για να τους βοηθώ. (Όπα, το λύσαμε το οικονομικό πρόβλημα της χώρας!)

5. Κάθε κοσμοπολίτης πρέπει να πληρώσει φόρους (αμέ τι νομίζατε, μόνο οι απλοί φορολογούμενοι έλληνες πολίτες;)

Κοσμιότητα (ευπρέπεια, ευγένεια):

1. Εγώ φτιάχνω με κοσμιότητα το δωμάτιό μου (από πού την πουλάνε να αγοράσω κι εγώ;)

2. Η κοσμιότητα της πόλης μας είναι η πιο ωραία από όλες (φαντάσου των άλλων πόλεων δηλαδή!)

3. Η συμπεριφορά των παιδιών είναι κοσμιότητα (κι εγώ που νόμιζα το αντίθετο!)

4. Στην Αθήνα υπάρχει λίγη κοσμιότητα και πολλή ασέβεια (να και η θρησκευτική έκλαμψη!)

Απόκοσμος (αντικοινωνικός, που ζει μακριά από τον κόσμο):

1. Σήμερα ο περισσότερος πληθυσμός της Ελλάδας ζει στον απόκοσμο της Αθήνας (οι μετανάστες είναι μέσα;)

2. Ο απόκοσμός μας φαίνεται ωραίος από πάνω (γιατί από κάτω μυρίζει; Φτου να πάρει!)

3. Ο απόκοσμος είναι βρώμικος (πουφ... φέρτε μου αρωματικά χαρτομάντιλα! )

4. Στον απόκοσμο(εννοούσε υπόκοσμο) γίνεται παράνομο εμπόριο (φαντάσου και στο διάκοσμο τι γίνεται!)

5. Το κέντρο της Αθήνας γεμίζει με απόκοσμο (επιχείρηση σκούπα της Αστυνομίας.... τώρα!)

6. Στον απόκοσμο μιλιούνται πολλές και διαφορετικές γλώσσες! (Βαβέλ μας βγήκε ο απόκοσμος!)

Ιστορικές φράσεις των παιδιών:

1. Ο ιστορικός πρέπει να ψύχει (εννοούσε ψέγει, κατακρίνει) τους φίλους και τους συγγενείς του, όποτε οι πράξεις τους το αποδεικνύουν (Στην κατάψυξη όλο το σόι γρήγορα!)

2. Οικιστής είναι ο κύριος του σπιτιού (οικοδεσπότης δηλαδή!)

3. Οικιστής είναι ο υπεύθυνος για το σπίτι (μπερδεύτηκα, ο οικοδεσπότης ή ο θαλαμηπόλος;)

4. Οικιστής είναι εκείνος που ικετεύει (λίγα ψίχουλα διαβάσματος γυρεύω!)

5. Οικιστής είναι εκείνος που μάθαινε τη ρητορική τέχνη και την ορθή στάση (!), αυτός που τους έκανε αληθινούς άντρες (!!) και ήταν μορφωμένος Έλληνας (Άμα σου έμοιαζε, καμάρι μου, τα πιάσαμε τα λεφτά μας! Το παιδάκι μου μάλλον εννοούσε τους σοφιστές!)

6. Οι γυναίκες στη Σπάρτη μορφώνονταν, για να μπορούν να γίνουν ικανές μητέρες και καλές νοικοκυρές (ναι, δούλες και κυρές!), αλλά και να μπορούν να κάνουν όλες τις δουλειές του σπιτιού (αναρωτιέμαι οι οικιακές δούλες τι υπηρεσίες παρείχαν....!)

7. Μέτοικοι ήταν όσοι είχαν τον ένα γονιό Έλληνα (δηλαδή οι άλλοι ήταν απότοκοι;)

8. Μέτοικοι ήταν άνθρωποι της πόλης, οι σημερινοί δημότες (το πολίτες δηλαδή θα σε χαλούσε ως έννοια;)

9. Θολωτοί τάφοι ήταν κάτι μαρμάρινοι τάφοι, σκαλισμένοι στο χέρι. Απέξω γράφανε το χαρακτήρα του πολεμιστή που είχε πεθάνει. Δυο από τους θολωτούς τάφους ήταν της Κλυταιμνήστρας και του Αντρέα (όχι του Ατρέα, τον κάναμε απόστολο το βασιλιά!)

10. Χορηγία είναι όταν κάποιος δίνει λεφτά, για να παρουσιάσει την εκπομπή του (εξέπεμπε-η εκπομπή του Σωκράτη- δορυφορικά μέσω digea, άραγε;)

11. Ηλιαία ήταν ένα ποίημα (του Σεφέρη ή του Ρίτσου; ή μήπως του Πίνδαρου; α... το βρήκα της χύτρας, γιατί εκεί μέσα θα πέσεις! )

12. Η σεισάχθεια ήταν ένας νόμος που δημιούργησε ο Σολομώντας (ο Σόλωνας που ξέρω εγώ μάλλον λάθος είναι ε;) 

Ελπίζω να ζείτε ακόμη! Καλημέρα και καλή εβδομάδα! 

 

Απανθίσματα αρχαίας ελληνικής σοφίας

Ἀνδρείας οὐδὲν ὄφελος μὴ παρούσης δικαιοσύνης

(Αγησίλαος): Η ανδρεία δεν ωφελεί σε τίποτα, όταν απουσιάζει η δικαιοσύνη. 

Μὴ χρήμασιν, ἀλλ' ἀνδρείᾳ καὶ ἀρετῇ σπουδάζειν πλουτεῖν (Αγησίλαος): Να μην επιζητείτε τον πλούτο στα χρήματα, αλλά στην ανδρεία και την αρετή. 

Οὐχ οἱ τόποι τοὺς ἄνδρας ἐντίμους, ἀλλ' οἱ ἄνδρες τοὺς τὸπους ἐπιδεικνύουσιν (Αρχαίο ρητό): Δεν καθιστούν εντίμους οι θέσεις, τα αξιώματα και οι τόποι τους ανθρώπους, αλλά οι άνθρωποι αναδεικνύουν τις θέσεις και τους τόπους περιφανείς. 

Σ' αὐτοῦ μὴ ἀμέλει (Περίανδρος): Να μην παραμελείς κι αδιαφορείς για τον εαυτό σου.

Ἀμελοῦντα τοῦ ζῆν, οὐκ ἔστιν ἀσχημονεῖν (Αρχαίο ελληνικό ρητό): Όποιος ζει με αμέλεια (αδιαφορεί για τις υποθέσεις) στη ζωή του, αυτός δεν μπορεί να ζει με ευπρέπεια. 

Ἐν φρεσὶ θέσθε αἰδὼ καὶ νέμεσιν (Πίνδαρος): Να βάλετε βαθιά στη σκέψη σας την αρετή του σεβασμού (της ντροπής) και της δικαιοσύνης. 

Ὁ ἐλαχίστοις ἀρκούμενος πλουσιώτατὸς ἐστι (Σωκράτης): Αυτός που αρκείται στα ελάχιστα είναι υπερβολικά πλούσιος.

Μέθης δὲ καὶ πολυοινίας τὸ παράπαν τὸν νέον (δεῖ) ἀπέχεσθαι (Πλάτων): Ο νέος πρέπει τελείως να απέχει από μεθύσια και κραιπάλες. 

Ἔχει κίνδυνον ἡ ἀκαιρία μέγαν (Πλούταρχος): Όταν κάτι δεν γίνεται στην κατάλληλη ώρα και στιγμή, τότε είναι εκτεθειμένο σε μεγάλο κίνδυνο.

Βαρύ ἀπαιδευσία (Πιττακός ο Μυτιληναίος): Είναι ανυπόφορο(βαρύ) πράγμα η έλλειψη μόρφωσης (αγραμματοσύνη). 

Oἱ ἀνόητοι καὶ παρόντα τὰ χρηστὰ παρορῶσι καὶ ἀμελοῦσι (Πλούταρχος): Οι ανόητοι, ακόμα κι αν είναι μπροστά τους τα ωφέλιμα, τα παραβλέπουν (παραμελούν) κι αδιαφορούν γι' αυτά. 

Οἱ παρὰ τοῖς εἰδόσι ἀλαζονευόμενοι εἰκότως γέλωτα ὀφλισκάνουσι (Αίσωπος): Αυτοί που υπερηφανεύονται μπροστά σε ανθρώπους που τους γνωρίζουν καλά ποιοι είναι, φυσικό είναι να γελοιοποιούνται.

Μὴ σπεῦδ' ἅ μὴ δεῖ σπεύδειν, μηδ' ἅ δεῖ σπεύδειν μένε (Μένανδρος): Μη βιάζεσαι να κάνεις όσα δεν πρέπει, ούτε να καθυστερείς όσα πρέπει να βιαστείς να κάνεις.  

Παῖς ὤν, κόσμιος ἴσθι, ἠβῶν ἐγκρατής, μέσος δίκαιος, πρεσβύτερος εὔλογος (Ηράκλειτος): Όταν είσαι παιδί να είσαι κόσμιος, όταν είσαι έφηβος να είσαι εγκρατής. Όταν είσαι μεσήλικας να είσαι δίκιαος. Όταν γεράσεις να είσαι λογικός.  

Οὐκ ἐστιν σιγᾶν αἰσχρὸν, ἀλλ' εἰκῆ λαλεῖν (Αρχαίο ρητό): Ντροπή δεν είναι να σιωπάς, αλλά να φλυαρείς άσκοπα και παράλογα. 

Οὐ γὰρ ἀργίας ὤνιον ἡ ὑγίεια καὶ ἀπραξίας, ἅ γὲ δὴ μέγιστα κακῶν τοῖς νόσοις πρόσεστι (Πλούταρχος): Η υγεία δεν εξαγοράζεται με την αργία και την αδράνεια. Διότι αυτά τα δυο (δηλαδή η αργία και η αδράνεια) αποτελούν δυο μέγιστα καλά που σχετίζονται με τις ασθένειες. 

Πυθαγόρας ἐρωτηθεὶς πῶς δεῖ ἀγνωμονούσῃ πατρίδι  προσφέρεσθαι, εἶπεν ὡς μητρί. (Αρχαία φράση): Ο Πυθαγόρας όταν τον ρώτησαν πώς πρέπει να συμπεριφέρεται κάποιος στην πατρίδα του, όταν αυτή του δείχνεται αχάριστη, είπε όπως και στη μητέρα του. 

Γυναικὶ κόσμος ὁ τρόπος, οὐ τὰ χρυσία (Μένανδρος): στολίδι στη γυναίκα είναι οι καλοί τρόποι, το ήθος της κι όχι τα χρυσαφικά της. 

Ἡ ἐν τῷ ποιεῖν εὐχέρεια καὶ ταχύτης οὐκ ἐντίθησι βάρος ἔργον μόνιμον, οὐδέ κάλλους ἀκρίβειαν (Πλούταρχος): Η ευχέρεια και η ταχύτητα στην εκτέλεση κάποιου έργου δεν δίνει στο έργο μονιμότητα, ούτε και ακρίβεια ομορφιάς-δηλαδή να αφήνει ανέπαφη την ομορφιά στους αιώνες. 

Διογένης ἐρωτηθεὶς τὶ τῶν θηρίων κάκιστα δάκνει, ἔφη· τῶν μὲν ἀγρίων συκοφάντης, τῶν δὲ ἡμέρων κόλαξ: Όταν ο Διογένης ερωτήθηκε ποιο από τα θηρία δαγκώνει χειρότερα, είπε από τα άγρια ο συκοφάντης, ενώ από τα ήμερα ο κόλακας.  

 Λόγω ολιγοήμερης απουσίας μου, η προβλεπόμενη ανάρτηση της Δευτέρας 23/7 γίνεται σήμερα. Και να θυμάστε: ο Κύριος είναι πάντα ο προστάτης μας! Καλό καλοκαίρι σε όλους!  

 

Αρχαία ελληνικά ρητά σοφίας

Οὔτοι συνέχθειν, ἀλλά συμφιλεῖν ἔφυν (Αντιγόνη, Σοφοκλέους): Γεννήθηκα, για να αγαπώ κι όχι, για να μισώ. 
Ὤδινεν ὄρος, τὸ δὲ ἔτεκε μῦν (κοιλοπονούσε το βουνό και γέννησε ένα ποντίκι: για όσους υποσχέθηκαν ότι θα κάνουν μεγάλα έργα και τελικά μόνο ασήμαντα έκαναν) 

Τὸ ψεύδεσθαι ἀνελεύθερον, ἡ ἀλήθεια γενναῖον (αρχαίο ελληνικό ρητό που σημαίνει το να λέει κανείς ψέματα είναι χαρακτηριστικό ανελεύθερου και δουλοπρεπούς ανθρώπου, ενώ το να λέει κανείς την αλήθεια δείχνει άνθρωπο με γενναίο φρόνημα)

Ψυχῆς δὲ σωφροσύνη καὶ ἀνδρεία ἀρεταὶ νέου (Αριστοτέλης): Αρετές του νέου θεωρούνται η εγκράτεια και η ανδρεία. 

Ὁ πολὺς ἄκρατος ὀλιγ' αναγκάζει φρονεῖν (Μένανδρος): Πολύ κρασί ανέρωτο αναγκάζει τον άνθρωπο να σκέπτεται λίγο. 

Ἄν τα παρεληλυθότα μνημονεύῃς, ἄμεινον περὶ τῶν μελλόντων βουλεύσει (Ισοκράτης): Εάν θυμάσαι τα όσα συνέβησαν στο παρελθόν, τότε θα σκέπτεσαι και θα προγραμματίζεις καλύτερα αυτά που θα συμβούν στο μέλλον. 

Τὸν αὐτὸν αἰνεῖν καὶ ψέγειν, ἀνδρὸς κακοῦ (Είναι χαρακτηριστικό κακού ανθρώπου τον ίδιο άνθρωπο άλλοτε να τον επαινεί κι άλλοτε να τον κατηγορεί).

Ἄν ἀγνοῶν τι παρὰ τινος θέλῃς μαθεῖν τὸ τοῦ μαθητοῦ πρῶτον, ἔχε τὴν σιγήν. (Μένανδρος): Όταν αγνοείς κάτι και θέλεις να το μάθεις από άλλον, κάνε πρώτο ό, τι κάνει ο μαθητής: να κρατάς σιωπή.

Φρονεῖν γὰρ οἱ ταχεῖς οὐκ ἀσφαλεῖς (Σοφοκλής): Σφάλλουν και δεν είναι ασφαλείς όσοι βιαστικά και γρήγορα κρίνουν. 

Ρώμη μετὰ φρονήσεως ὠφέλησεν, ἄνευ δὲ ταύτης πλεῖον τοὺς ἔχοντας (αὐτὴν) ἔβλαψεν. (Ισοκράτης): Η σωματική δύναμη, όταν συνοδεύεται από φρόνηση και σύνεση ωφελεί. Όταν όμως υπάρχει δύναμη σωματική χωρίς φρόνηση, τότε αυτή βλάπτει περισσότερο αυτούς που την έχουν. 

Ἄσκησις ὑγίειης· ἀκορίῃ τροφῆς, ἀοκνίῃ πόνων (Ιπποκράτης): Η άσκηση για την απόκτηση καλής υγείας γίνεται με αποχή από πολλή τροφή και με καθόλου αποφυγή κόπων. 

Χρόνος δὲ φευγέτω σε μηδὲ εἷς ἀργός (Αρχαίο ρητό: Ας μη περνά ούτε μια στιγμή χωρίς εργασία. Δηλαδή να μη μένεις αργός ούτε ελάχιστο χρόνο.)

...τά τε γὰρ ὑπερβάλλοντα γυμνάσια καὶ τὰ ἐλλείποντα φθείρει τὴν ἰσχύν, ὁμοίως δὲ καὶ τὰ ποτὰ καὶ τὰ σιτία πλείω καὶ ἐλάττω γινόμενα φθείρει τὴν ὑγίειαν, τὰ δὲ σύμμετρα καὶ ποιεῖ καὶ αὔξει καὶ σῴζει. οὕτως οὖν καὶ ἐπὶ σωφροσύνης καὶ ἀνδρείας ἔχει καὶ τῶν ἄλλων ἀρετῶν. (Αριστοτέλους, Ηθικά Νικομάχεια, β, 1): οι υπερβολικές γυμναστικές ασκήσεις αλλά και οι λειψές φθείρουν τη σωματική δύναμη· επίσης τα ποτά και τα τρόφιμα, όταν γίνονται περισσότερα ή λιγότερα από κάποια συγκεκριμένη ποσότητα, φθείρουν την υγεία, ενώ τα σύμφωνα με το μέτρο τη γεννούν, την αυξάνουν και τη διασφαλίζουν. Το ίδιο λοιπόν συμβαίνει και στην περίπτωση της σωφροσύνης, της ανδρείας και των άλλων αρετών.

Ἡ φύσις ἀξιοῖ θεραπεύειν σκοποῦσα, ὅπως μὴ τόλμῃ μᾶλλον ἤ γνώμῃ, καὶ ῥαστώνῃ μᾶλλον ἤ βίῃ, θεραπεύειν (Ιπποκράτης): Η φύση επιβάλλει να θεραπεύεις με προσοχή στηριζόμενος περισσότερο στη λογική παρά στην τόλμη, με κάποια βραδύτητα πιο πολύ παρά με βιασύνη. 

 Ἰσχὺς καὶ τεῖχος καὶ ὅπλον σοφοῦ ἡ φρόνησις (Πυθαγόρας): Δύναμη και οχυρό τείχος και όπλο του σοφού είναι η φρόνηση.

«Δεῖ δ’ αὐτοὺς μηδὲ τοῖς ἐγκωμίοις ἐπαίρειν και φυσᾶν∙ χαυνοῦνται γὰρ ταῖς ὑπερβολαῖς τῶν ἐπαίνων καὶ θρύπτονται», δηλαδή, πρέπει να μην παινεύουμε υπερβολικά και φουσκώνουμε τα παιδιά με τα εγκώμια, γιατί με τις υπερβολές των επαίνων γίνονται ματαιόδοξα και κακομαθημένα». (Πλούταρχος, «περί παίδων αγωγής», εκδ. «Κάκτος», σελ. 69).

Σφράγιζε τοὺς μὲν λόγους σιγῇ, τὴν δὲ σιγὴν καιρῷ (να σφραγίζεις τα λόγια σου με τη σιωπή και την κατάλληλη ώρα να σφραγίζεις τη σιωπή, δηλαδή όταν χρειάζεται να σιωπάς στον κατάλληλο καιρό) (Σόλων)

Ἀλλήλοις θ’ ὁμιλεῖν ὡς τοὺς μὲν φίλους ἐχθροὺς μὴ ποιῆσαι, τοὺς δἐ ὲχθροὺς φίλους ἐργάσασθαι (Πυθαγόρας):  Η μεταξύ των ανθρώπων συναναστροφή πρέπει να είναι τέτοια, ώστε να μην κάνει τους φίλους εχθρούς, να κάνει όμως τους εχθρούς φίλους.

Φίλει μὲν ὡς ὁ μισήσων, μίσει δὲ ὡς ὁ φιλήσων (Βίας ο Πριηνεύς): Να αγαπάς τον άλλο σαν να πρόκειται κάποτε να γίνει εχθρός σου και να τον μισήσεις. Ενώ να αντιμετωπίζεις με το πρόσωπο που είναι τώρα εχθρός σου κατά τέτοιο τρόπο σαν να πρόκειται να γίνει φίλος σου. 

Ἔργον δ' οὐδὲν ὄνειδος, ἀεργίη δὲ τ' ὄνειδος (Ησίοδος): Καμιά εργασία δεν είναι ντροπή. Ντροπή είναι να αποφεύγεις την εργασία και να τεμπελιάζεις.

Κτηνέων μὲν εὐγένεια ἡ τοῦ σκήνεος εὐσθένεια, ἀνθρώπων δὲ ἡ τοῦ ἤθεος εὐτροπίη (Δημόκριτος): Η καλή ράτσα των ζώων διακρίνεται από το γερό κι υγιές σώμα τους. Η ευγένεια όμως του ανθρώπου φαίνεται από τον ήπιο και καλό χαρακτήρα.  

Ἡ δὲ ἀρετῆς κτῆσις μόνη μὲν συγγηράσκει, πλούτου δὲ κρείττων, χρησιμωτέρα δὲ εὐγενείας ἐστί (Ισοκράτης): Η αρετή είναι το μόνο απόκτημα που μένει μαζί μας μέχρι τα γεράματα, μια και είναι καλύτερη από τον πλούτο και χρησιμότερη από την ευγενική καταγωγή.

Κι ένα νεοελληνικό.... (από κάποιον γνωστό μου): Γιατί όχι μονάχα ο παράξενος τύπος δεν είναι πάντα μερικότητα και κάτι το ξέχωρο, μα απεναντίας, συμβαίνει πολλές φορές αυτός ίσα - ίσα ν' αποτελεί τον πυρήνα της ολότητας κι όλοι οι άλλοι άνθρωποι της εποχής του, ν' αποχωρίστηκαν απ' αυτόν για κάποιον ανεξήγητο λόγο!!!...

Πατήρ Αλέξανδρος Σμέμαν: Η σημασία της Εκκλησίας στην ανθρώπινη ζωή

Ο μόνος λόγος που η Εκκλησία παραμένει στον κόσμο είναι για να λέμε ξανά και ξανά: "Κύριε, καλὸν ἐστί ἡμᾶς ὧδε εἶναι". Ο σύγχρονος πολιτισμός μιλάει μια θρησκευτική γλώσσα και την ίδια στιγμή μισεί τη θρησκεία. Το πραγματικά δαιμονικό μυστήριο του πολιτισμού μας δεν βρίσκεται τόσο στην αναζήτηση κάποιου νοήματος, όσο στο ότι αναζητά τόσο παθιασμένα ένα νόημα δίχως Θεό. Το όνομα αυτής της ανοησίας είναι η υπερηφάνεια: "ἔσεσθε ὡς Θεοί". 

Η ιδέα της Εκκλησίας, η μυστηριακή αρχή της ζωής της, βρίσκεται ακριβώς στο ότι θέλει να μας απομακρύνει από τη δραστηριότητα (πᾶσαν τὴν βιοτικὴν αποθώμεθα μέριμναν), να μας κάνει να κοινωνήσουμε με μια νέα ζωή, την αιωνιότητα, τη Βασιλεία. 

Ο άνθρωπος είναι capax Dei (ικανός να είναι με το Θεό). Όταν το φως της Βασιλείας του Θεού, που βρίσκεται μόνο στην καρδιά, μόνο μέσα μας, πέσει πάνω στον κόσμο και τη ζωή, τότε όλα φωτίζονται και ο κόσμος γίνεται ένα χαρμόσυνο σημείο, ένα σύμβολο και μια προσδοκία. 

Η πίστη είναι πάντοτε η μεταφορά σε μια άλλη διάσταση, σε ένα άλλο επίπεδο και γι' αυτό είναι ο εκμηδενισμός των προβλημάτων, όχι η λύση τους. Το ουσιαστικό λάθος του σύγχρονου ανθρώπου είναι η αδυναμία να ζήσει τη ζωή ως ένα διαρκές δώρο. 

Η Εκκλησία είναι το σπίτι μας, από το οποίο ξεκινούμε, για να πάμε στην εργασία μας και στο οποίο επιστρέφουμε με χαρά, για να βρούμε τη ζωή, την ευτυχία και τη χαρά, και όπου όλοι μας μεταφέρουμε τους καρπούς των κόπων μας. Εκεί τα πάντα μεταμορφώνονται σε γιορτή, σε ελευθερία, σε πλήρωμα, σε παρουσία και εμπειρία εκτός χρόνου, αμετάβλητη, αποκαλύπτοντας την αιωνιότητα.

Η Εκκλησία είναι η μόνη γνήσια συνάντηση  με την Πραγματικότητα του Θεού. Το μυστήριο είναι αποκάλυψη, συνάντηση, γνώση, κοινωνία. 

Νόμος της Εκκλησίας είναι να δίνεσαι σε αυτό που είναι δεδομένο, να μην αναζητάς το δικό σου. Τα πάντα είναι πεπληρωμένα, δεδομένα. 

Εκκλησία και ευχαριστία παραμένουν και υπάρχουν στον κόσμο, για να μπορεί να υπάρξει αυτή η αποξένωση, αποστασιοποίηση, να μπορεί η ζωή μας να "κέκρυπται σὺν τῷ Χριστῷ ἐν τῷ Θεῷ".

Η Εκκλησία είναι η μνήμη και η ανάμνηση, αλλά στο φως της Ανάστασης. Η Ευχαριστία είναι το πλήρωμα των πάντων εν Αγίω Πνεύματι. Εδώ βρίσκεται το πραγματικό νόημα της επίκλησης, στην ένωση με τον Χριστό μέσω του Αγίου Πνεύματος. Η Εκκλησία εξαγιάζει τον λαϊκό καθιστώντας τον κοινωνό της Βασιλείας του Θεού και εξαγιάζει τη ζωή του στον κόσμο, δείχνοντάς του έστω και ιδεωδώς το νόημα της ζωής.

(Πατήρ Αλέξανδρος Σμέμαν, Ημερολόγιο, Εκδόσεις Ακρίτας)