συνεχίζεται....
(Μάριος Ν. Δομουχτσής, Θέλω να ζήσω μαζί σου)
Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα!
Ένα μπλογκ για την εκπαίδευση με Ορθόδοξες σκέψεις, πνευματικά θέματα και προεκτάσεις!
συνεχίζεται....
(Μάριος Ν. Δομουχτσής, Θέλω να ζήσω μαζί σου)
Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα!
Ο Θεός, για να μας διδάξει έμπρακτα πώς πρέπει να ζούμε οι άνθρωποι, έβαλε μέσα στη φύση νόμους και κανόνες. Όλα γύρω μας λειτουργούν μ' ένα πρόγραμμα. Τίποτε δεν λειτουργεί ακατάστατα, τυχαία. Τα αστέρια, για παράδειγμα, έχουν κινήσεις και τροχιές με συγκεκριμένες ταχύτητες, χρόνους, κατευθύνσεις. Κι όλα αυτά βέβαια τα κατευθύνουν οι νόμοι του Θεού.
Επιπλέον, ο Θεός κομμάτιασε τον χρόνο σε ημέρες, εβδομάδες, μήνες, χρόνια. Και μέσα στο ετήσιο πρόγραμμα έβαλε την εναλλαγή των εποχών -χειμώνας, άνοιξη, καλοκαίρι, φθινόπωρο. Όχι μόνο για να έχει ποικιλία η ζωή μας, εναλλαγές, ρυθμό. Αλλά κι επειδή με κάθε περιοδικότητα θέλει κάτι να μας διδάξει.
Ειδικότερα για τη μέρα και τη νύχτα, ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος λέει ότι η εναλλαγή της ημέρας και της νύχτας δεν είναι ένα τυχαίο γεγονός. Δεν έφτιαξε ο Θεός τυχαία τη μέρα και τη νύχτα. Για σκεφτείτε, λέει, να μην υπήρχε νύχτα. Να μην ξεκουραζόταν ο άνθρωπος, να μην υπήρχαν ώρες ησυχίας... Θα κατέρρεε όλο το ανθρώπινο σύστημα. Ο Θεός όμως τα έκανε έτσι, ώστε να εναλλάσσονται τα θηρία με τους ανθρώπους. Την ώρα που κοιμούνται οι άνθρωποι να ξυπνούν τα θηρία και την ώρα που τα θηρία πάνε να κοιμηθούν, να ξυπνούν οι άνθρωποι.
Και υπάρχει μια σχέση αγάπης μεταξύ της νύχτας και της μέρας. Και αυτή η σχέση είναι τέτοια, ώστε να μας δείξει ο Θεός ότι δεν μπορούμε να ζήσουμε διαφορετικά, αλλά μέσα στον προγραμματισμό των ωρών που ο Θεός έβαλε. Άλλωστε και μέσα στον άνθρωπο ακόμη λειτουργεί και κάποιο βιολογικό ρολόι. Άλλες ώρες ύπνου ξεκουράζουν περισσότερο και άλλες λιγότερο.
Βέβαια στην εποχή μας αυτό δεν το καταλαβαίνουμε. Διότι με το ηλεκτρικό ρεύμα έχουμε κάνει τη νύχτα μέρα. Πριν εκατό χρόνια που δεν υπήρχε ρεύμα και τον χειμώνα νύχτωνε από νωρίς το απόγευμα, οι άνθρωποι δεν μπορούσαν να κάνουν βόλτες στους δρόμους μέσα στο σκοτάδι. Εμείς σήμερα έχουμε αντιστρέψει την καθημερινότητά μας. Η τεχνολογική πρόοδος έχει βελτιώσει τη ζωή μας, αλλά και την έχει ταυτόχρονα αναστατώσει.
Το να έχουμε καθημερινό πρόγραμμα στη ζωή μας, μάς το δίδαξε ο ίδιος ο Θεός, όχι μόνο μέσα από τις εντολές Του, αλλά και με τον τρόπο που έζησε ως άνθρωπος στη γη μας. Διότι ο Κύριός μας ως άνθρωπος είχε καθημερινό πρόγραμμα. Θα πείτε, μπήκε σε όρια και σε περιορισμούς ο Θεός; Ναι, ως άνθρωπος μπήκε στη ζωή μας έχοντας κι αυτός πρόγραμμα. Πάμε λοιπόν να δούμε πώς ζούσε ο Χριστός ως άνθρωπος στο καθημερινό του πρόγραμμα.
Τι ώρα ξυπνούσε ο Χριστός; Συνήθως ξυπνούσε "ἔννυχα λίαν". Πολύ πριν ξημερώσει, όταν ακόμη ήταν όλα κατασκότεινα. Και πολύ συχνά οι μαθητές, όταν ξυπνούσαν το πρωί, δεν τον έβρισκαν στο σπίτι που έμεναν μαζί. Διότι σηκωνόταν κι έφευγε, πριν ακόμη ξημερώσει, και πήγαινε σε ερημικά μέρη, στα γύρω βουνά, για να προσευχηθεί. Αλλά και σε άλλες ώρες της ημέρας, αποσυρόταν σ' ερημικά μέρη και προσευχόταν. Κάποιες φορές μάλιστα προσευχόταν όλη τη νύχτα.
Τι άλλο έκανε μέσα στην ημέρα ο Χριστός; Περπατούσε ώρες πολλές και πήγαινε από χωριό σε χωριό, από πόλη σε πόλη και διακονούσε τους ανθρώπους. Δίδασκε και θεράπευε. Περιόδευε όλες τις πόλεις και τα χωριά κηρύττοντας το χαρμόσυνο κήρυγμα της Βασιλείας του Θεού και θεράπευε κάθε ασθένεια. Μάλιστα κάποτε ήταν τόσο απορροφημένος από το έργο της διδασκαλίας και των θαυμάτων, ώστε έφτανε και στο σημείο και να μην τρώει.
Και ο Μέγας Βασίλειος μας λέει σχετικά ότι "ο Κύριος ως άνθρωπος άφησε την επίγεια ζωή του ως παράδειγμα αρετής και με πρόγραμμα ζωής για όλους τους πιστούς που θέλουν να ζήσουν με ευσέβεια... Έθεσε τον δικό του βίο ως εικόνα άριστης ζωής σε όλους τους πιστούς..... για να μιμηθούν, όσο είναι δυνατόν, τη ζωή του". Και ρωτά ο ιερός Πατήρ: "Πώς λοιπόν έζησε ο Χριστός μας και πώς συμπεριφέρθηκε;.... Δεν καθόταν σε μια γωνιά, αλλά καταπονούνταν στο σώμα... Βάδιζε συνεχώς πεζός και υπηρετούσε συγχρόνως τους μαθητές... Δίδασκε επί ώρες και μετέβαινε ακούραστα, από τόπο σε τόπο, για τη σωτηρία μας".
συνεχίζεται....
(Μάριος Ν. Δομουχτσής, Θέλω να ζήσω μαζί σου)
Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα!
Αλλά κι αυτές όμως οι νηστείες τηρούνται διαφορετικά από τους πιστούς, ανάλογα με την ηλικία, την υγεία και τις αντοχές του καθενός. Επίσης μέσα στη ζωή της Εκκλησίας υπάρχουν και άλλα μικρά ασκητικά αγωνίσματα κοινά για όλους, για να βρίσκονται οι πιστοί σε καθημερινή πνευματική εγρήγορση. Αλλά κι αυτά τηρούνται με διαφορετικό τρόπο, ανάλογα με τις οδηγίες του Πνευματικού.
Τέτοια μικρά αγωνίσματα είναι: 1) η τήρηση καθημερινού προγράμματος ύπνου, εργασίας, μελέτης, προσευχής. 2) η ορθοστασία, το γονάτισμα, οι μετάνοιες στην προσευχή. 3) η λιτότητα στο φαγητό μας, στα ρούχα μας, στα έπιπλά μας, στα πράγματά μας. 4) η συνετή χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας. 5) η διακονία μας σε διάφορες εργασίες στο σπίτι. 6) η φροντίδα μας σε αρρώστους και ενδεείς, 7) η διακονία μας σε ιερά έργα της Εκκλησίας, στην καθαριότητα του ναού, στο φιλόπτωχο έργο της, στο ποιμαντικό έργο της, ακόμα και σε διάφορα τεχνικά έργα κ.α.
Βέβαια, πολλοί Χριστιανοί μέσα σε μια έξαρση ενθουσιασμού, καθώς διαβάζουν πνευματικά κατορθώματα ασκητών, κάποιες φορές αδιάκριτα προσπαθούν να τα μιμηθούν. Αυτό όμως δεν είναι σωστό. Το τι μπορούμε να ακολουθήσουμε από τη ζωή των Αγίων, θα μας το πει ο Πνευματικός μας. Λέει σχετικά ο άγιος Ιωάννης της "Κλίμακος":
"Το να θαυμάζει κανείς τους κόπους των Αγίων είναι καλό. Το να ζηλεύει να τους μιμηθεί είναι σωτήριο. Αλλά το να θέλει με μιας να τους μιμηθεί είναι παράλογο και ακατόρθωτο". Ένας πιστός μέσα στον κόσμο δεν μπορεί να ασκηθεί το ίδιο όπως οι ερημίτες. Χρειάζεται όμως κι αυτός κάποια άσκηση, πάντα βέβαια σύμφωνα με τις οδηγίες του Πνευματικού του.
Το καθημερινό πνευματικό πρόγραμμα είναι ένα από τα βασικότερα στοιχεία της πνευματικής ζωής. Στις μέρες μας όμως δυστυχώς οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θέλουν ένα τέτοιο πρόγραμμα στη ζωή τους και ιδιαιτέρως οι νέοι άνθρωποι. Πώς να πεις σ' έναν νέο άνθρωπο σήμερα να έχει καθημερινό πρόγραμμα, να ξυπνά νωρίς, να κοιμάται νωρίς, να έχει κανόνες και όριο; Όταν οι περισσότεροι γύρω του ξυπνούν το μεσημέρι, ξενυχτούν το βράδυ, ζουν ακατάστατα, χωρίς σχέδιο και στόχο!
Αλλά αν διαβάσουμε κείμενα αγίων Πατέρων που αναφέρονται στην καθημερινή πνευματική ζωή των πιστών, όλοι τους τονίζουν ότι δεν μπορεί να υπάρξει πνευματική ζωή χωρίς στοιχειώδες καθημερινό πρόγραμμα. Διότι κάθε μέρα οι πιστοί έχουμε μπροστά μας έναν σκληρό αγώνα εναντίον του κόσμου, του διαβόλου και του εαυτού μας.
Και οι τρεις αυτοί μεγάλοι αντίπαλοι συχνά καταφέρνουν να μας νικήσουν, γιατί μας βρίσκουν πνευματικά απροετοίμαστους. Κι έτσι παρουσιάζουμε πτώσεις. Και τις πτώσεις αυτές μπορούμε με τη Χάρι του Θεού να τις αποφύγουμε, όταν είμαστε προσηλωμένοι σ' ένα πρόγραμμα πνευματικής ζωής. Διότι το πρόγραμμα αυτό μας κρατά σε εγρήγορση και μας προφυλάσσει από αιφνιδιαστικές επιθέσεις του εχθρού.
συνεχίζεται....
(Μάριος Ν. Δομουχτσής, Θέλω να ζήσω μαζί σου)
Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα δια των πρεσβειών του οσίου Νικοδήμου του Αγιορείτου!
Η σωματική άσκηση κάνει πιο δυνατή την ψυχή, διότι όσο συγκρατούμε το σώμα, τόσο μπορούμε να συγκρατούμε και την ψυχή. Η σωματική άσκηση, είναι ένας τρόπος για να μάθει ο άνθρωπος να κυριαρχεί στην ύλη, να νικά το κακό. Και αντίστροφα, όταν η ψυχή δυναμώνει, τιθασεύει το σώμα και το κατευθύνει στο καλό.
Η ορθόδοξη άσκηση αποβλέπει στη συμμετοχή του σώματος στην άσκηση του πνεύματος, για να γίνει "αγνή η γη του σώματος". Για παράδειγμα, όταν νηστεύουμε, δεν νηστεύουμε επειδή θεωρούμε ότι οι τροφές έχουν κάτι το κακό. Αλλά μαθαίνοντας με τη νηστεία να μην τρώμε κάτι που μας αρέσει πολύ- μια πίτσα, ένα παγωτό, μια σοκολάτα- εξασκείται η θέλησή μας, ώστε να μπορεί να ελέγχει όχι μόνο τα φαγητά που έχει χειροπιαστά μπροστά του, αλλά να ελέγχει και τον άπιαστο χώρο του νου.
Μαθαίνοντας να μην τρώμε κάτι που μας ελκύει πολύ, μαθαίνουμε να ελέγχουμε το στόμα μας όχι μόνο από τις τροφές, αλλά και από τα λόγια μας. Μαθαίνουμε να ελέγχουμε και τις σκέψεις μας από κακούς λογισμούς. Και τα μάτια μας από σαρκικούς πειρασμούς. Εξασκώντας το σώμα μας εξασκούμε και την ψυχή. Διότι ουσιαστικά εξασκούμε τη θέλησή μας, που είναι κοινή και για τα σωματικά και για τα πνευματικά παλαίσματα. Κι όσο πιο πολλές ασκήσεις κάνουμε, για να καλιεργήσουμε μέσα μας μια αρετή, τόσο πιο πολύ δυναμώνει μέσα μας αυτή και τόσο πιο εύκολα την εξασκούμε,
Αντίθετα, κάθε φορά που μένουμε χαλαροί, αργοί, νωθροί, πολύ πιο εύκολα υποχωρούμε σ' ένα πάθος και αυτό διαρκώς δυναμώνει. Ενώ με την άσκηση το πάθος σιγά - σιγά αδυνατίζει και στο τέλος πεθαίνει. Μήπως όμως η άσκηση είναι μόνο είναι μια προσπάθεια επικρατήσεως του πνεύματος πάνω στο σαρκικό φρόνημα; Μήπως είναι μόνο εξάσκηση, γύμναση και αγώνας για τη θεραπεία των παθών μας; Όχι, ασφαλώς. Διότι η άσκηση δεν είναι μόνο μια αρνητική στάση απέναντι στο κακό, ή ακόμη και μια θετική προσπάθεια καλλιέργειας των αρετών.
Αλλά άσκηση είναι και η δυναμική προσπάθεια να διοχετεύσουμε όλες τις δυνάμεις της ψυχής μας στον Θεό. Να ετοιμάσουμε την ψυχή μας να γίνει δεκτική της Χάριτος του Θεού. Ασκούμαστε, για να ενωθούμε με τον Θεό, για να κατοικήσει ο Χριστός μέσα μας. Γι' αυτό η άσκηση δεν είναι μόνο ο αγώνας μας για τη μίμηση των αρετών του Χριστού, αλλά είναι και η είσοδός μας στη ζωή του Χριστού. Διότι με την άσκηση ουσιαστικά οι άνθρωποι επιστρέφουμε στην κατάσταση που ζούσε ο πρώτος άνθρωπος μέσα στον παράδεισο της Εδέμ, η οποία του έδινε τη δυνατότητα να έχει θέαση του Θεού, κοινωνία του Θεού.
Για να μπορέσουμε όμως να φθάσουμε στην κατάσταση της ενώσεώς μας με τον Θεό, δεν αρκεί μόνο η δική μας προσπάθεια. Είναι απαραίτητη η Χάρις του Θεού. Εμείς προσφέρουμε την άσκησή μας, και ο Θεός τη Χάρι Του. Εμείς προσφέρουμε τον αγώνα μας, τη νηστεία μας, την εγκράτειά μας, την αγρυπνία μας, κάθε σωματική και πνευματική άσκηση, και ο Θεός κατέρχεται στην ψυχή μας, στο θυσιαστήριο της καρδιάς μας, και καθιστά την ψυχή μας ναό του. Και ασφαλώς δεν μπορεί να νοηθεί ορθόδοξη άσκηση χωρίς μυστηριακή ζωή.
Η άσκηση δεν είναι τυραννία, στραγγαλισμός, καταναγκασμός, αλλά ελεύθερο δόσιμο της ψυχής μας στον Χριστό. Κι ενώ αρχικά φαίνεται δύσκολη, στην πορεία μας γίνεται εύκολη κι ευχάριστη, διότι την καθιστά έτσι ο Χριστός μας που λέει: "τό φορτίον μου ἐλαφρύν ἐστιν....". Η ψυχή μας πλέον πετά. "Μετά τη δυσκολία του χειμώνα, η εποχή της άνοιξης είναι φορτωμένη με φύλλα, άνθη και καρπούς".
Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα!