Θρησκευτικές παραινέσεις

Είναι έμφυτος πόθος και σταθερή επιδίωξη του ανθρώπου το να θέλει να φαίνεται σπουδαίος απέναντι στους άλλους, επιτυχημένος, καταξιωμένος. Συνήθως όμως πώς το επιδιώκει; Όπως ο Φαρισαίος: εξυψώνοντας τον εαυτό του και υποβιβάζοντας τους άλλους. Γι' αυτό και προσπαθεί να επιδείξει τα ταλέντα του σωματικά ή πνευματικά (Προς τη Νίκη, τεύχος 780).

Την Κυριακή του Ασώτου η Εκκλησία μας καλεί να θυμηθούμε την περιπέτεια του νέου εκείνου ο οποίος θέλησε να ζήσει ελεύθερος, μακριά από το σπίτι του πατέρα του και τελικά κατέληξε ένας ελεεινός δούλος. Ωστόσο το δράμα του επεναλαμβάνεται στη ζωή κάθε ανθρώπου, ο οποίος στο όνομα της ελευθερίας περιφρονεί τον Θεό και τελικά καταλήγει δούλος των παθών και των κατώτερων επιθυμιών του (Σωτήρ). 

Η Κυριακή της Ορθοδοξίας είναι αφιερωμένη στη μνήμη των ενδόξων αγώνων και της νίκης που επιτέλεσε η Ορθόδοξη πίστη εναντίων των εικονομάχων, οι οποίοι δεν ήθελαν να προσκυνήσουν τιμητικά τις άγιες εικόνες, καθώς και εναντίον όλων των εχθρών παλαιών και νεοτέρων. Νίκη του Ιδρυτού της Εκκλησίας, του Κυρίου Ιησού Χριστού (Κυριακοδρόμιο, τόμος 4ος, σελ. 66, εκδόσεις Σωτήρ). 

Ω Γλυκειά Παρθένα, Κεχαριτωμένη, με γαλάζιο φως έχει την Ελλάδα Συ στεφανωμένη. Κι όσοι κι αν χυμήξουν "Στρατηγέ", χρυσή κράτα την ψυχή της λεύτερη κι αγνή (Α. Αυγερινού, από το βιβλίο "Χαρά μου, Ελλάδα μου").

Τα κόλλυβα στην Εκκλησιά θα φέρω και θ' ανάψω αγνό κερί και θα σταθώ σε μια γωνιά να κλάψω του χωρισμού μας τον καημό, ψυχές αγαπημένες, μα με ελπίδα περισσή πως είστε ασφαλισμένες μέσα στα χέρια του Θεού, σ' ακύμαντο λιμάνι σ' αραξοβόλι ήσυχο π' αγέρας δεν το πιάνει... Στην Εκκλησιά για τις ψυχές κερί ήρθα ν΄ ανάψω και κόλλυβα όσο θα ζω να φέρνω δεν θα πάψω (Ανθή Λιβάνη).  

Η κατανυκτική περίοδος της αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής βοηθεί πολύ τις ψυχές στη σωστή κατεύθυνση της ζωής. Βοηθεί στον εντοπισμό των παθών, των ελλείψεων και των ελαττωμάτων μας. Φωτίζει εσωτερικές πληγές και αποκαλύπτει πνευματικά προβλήματα που μπορεί άλλοτε να είναι απωθημένα μέσα μας και άλλοτε αδιευκρίνιστα. Λειτουργεί διαρκώς ως συνεχής πρόσκληση για προσωπική μεταμόρφωση (Σωτήρ, τεύχος 2084).  

Τρεις τάξεις έχει το φαγητό: α) Εγκράτεια: όταν θέλει να φάει κάποιος κι άλλο, όμως σηκώνεται από το τραπέζι χωρίς να έχει χορτάσει, β) Αυτάρκεια: όταν φάει κανείς το αρκετό, γ) Κόρος: Όταν σηκώνεται από τραπέζι χορτασμένος. Ο Μέγας Βασίλειος συνιστά να τρώμε με εγκράτεια (Σωτήρ). 

Οι αμαρτίες των άλλων φαίνονται πιο μεγάλες από τις δικές μας και γι' αυτό μας τυφλώνουν οι προβολείς των απέναντι αυτοκινήτων (Προς τη Νίκη).  

Εάν ομολογούμε τις αμαρτίες μας με συναίσθηση της ενοχής μας, ο Θεός είναι αξιόπιστος τηρητής των υποσχέσεών Του που σχετίζονται με την άφεση των αμαρτιών μας. Επιπλέον είναι και δίκαιος. Και επειδή είναι και αξιόπιστος και δίκαιος και δέχθηκε τη θυσία του Υιού Του, συγχωρεί τις αμαρτίες και μας καθαρίζει από κάθε αδικία (Α' Ιωάνννου, α, 9).

Παντί ἀνθρώπῳ μή ἔκφαινε σήν καρδίαν, καί μή ἀναφερέτω σοί χάριν: μην ανοίγεις την καρδιά σου σε κάθε άγνωστο άνθρωπο και μη δέχεσαι εύνοια και φιλία απ' αυτόν (Σοφία Σειράχ, η, 19). 
 Εάν για λόγους υγείας δεν μπορείς να νηστέψεις, πρέπει να προσέχεις να μη σκανδαλίζεις τους άλλους. Δεν γνωρίζουν οι άλλοι ότι εσύ για λόγους υγείας καταλύεις τη νηστεία (Σκέψεις ιεράρχη).

Χωρίς την πίστιν, χωρίς το φως που ακτινοβολείται από το Αιώνιον και καταυγάζει τα ερέβη του επί γης βίου, ὀλα μεταβάλλονται εις έρημον, που ολονέν εξαπλώνεται περισσότερον εντός ημών και γύρω από ημάς. Από την τραγικότητα μιας τοιαύτης καταστάσεως, αναφωνεί ο Νίτσε: η ερημιά μεγαλώνει, αλλά μόνο σε όποιον κρύβει μέσα του ερημιές (Νικολάου Λούβαρι, Η ουσία της θρησκείας κατά την σύγχρονον φιλοσοφίαν, ομιλία στην Ακαδημία Αθηνών 17/12/1960).

Τα 7 έργα της Υλικής ελεημοσύνης: 1) πεινῶντα τρέφειν, 2) διψῶντα ποτίζειν, 3) γυμνόν ἐνδύειν, 4) ξένον ὑποδέχεσθαι, 5) ἀσθενῆ ἐπισκέπτεσθαι, 6) αἰχμάλωτον ἐξαγοράζειν, 7) νεκρόν θάπτειν. Τα 7 έργα της Πνευματικής ελεημοσύνης: 1) τόν ἁμαρτάνοντα διορθοῦν, 2) τόν ἀμαθῆ διδάσκειν, 3) τῷ ἀποροῦντι καλῶς συμβουλεύειν, 4) ὑπέρ τῆς σωτηρίας τοῦ πλησίον προσεύχεσθαι, 5) τόν λυπούμενον παρηγορεῖν, 6) τήν ὕβριν ὑπομένειν, 7) τά πταίσματα τοῖς ἐνὀχοις συγχωρεῖν (Σκέψεις ιεράρχη). 

Απόσχου ἀπό μάχης, καί ἐλαττώσεις ἁμαρτίας· ἄνθρωπος γάρ θυμώδης ἐκκαύσει μάχην: φύγε μακριά από κάθε φιλονικία και θα λιγοστέψεις τις αμαρτίες σου. Διότι ο θυμώδης άνθρωπος θ' ανάψει σαν φωτιά τη φιλονικία και αν βρεθείς ανακατεμένος και συ, επόμενο είναι να παρεκτραπείς και να αμαρτήσεις (Σοφία Σειράχ, κη, 8)

Ο Θεός δεν θα μας ρωτήσει για τα επώνυμα και ακριβά ρούχα που έχουμε στις ντουλάπες μας. Θα μας ρωτήσει πόσους φτωχούς ντύσαμε! (Χριστ. Βασιλειάδης, Περιοδικό Ποιμήν) 
Πᾶν ῥῆμα ἀργόν, ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι, ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως: για κάθε λόγο περιττό κι ανώφελο που τυχόν θα πουν οι άνθρωποι, θα δώσουν λόγο γι' αυτ΄΄ον την ημέρα της κρίσεως (Ματθαίου, ιβ, 36)

Οι άνθρωποι έλαβαν από τον Κύριο τη δύναμη της χρήσεως των πέντε αισθήσεων (όραση, όσφρηση, γεύση, ακοή, αφή) με τις οποίες κανονίζουν τις διάφορες ενέργειές τους. Ως έκτο δε τους δώρισε τον νου και το λογικό, και ως έβδομο χάρισμα τους έδωσε τον προφορικό λόγο , για να δίνει με αυτόν εξηγήσεις, γιατί ενεργεί έτσι ή αλλιώς (Σοφία Σειράχ, ιζ, 5).

Ελεύθερη βούληση και γλώσσα και μάτια, αυτιά και καρδιά έδωσε ο Θεός στους ανθρώπους, για να σκέπτονται. Τους γέμισε με γνώση και σύνεση και τους υπέδειξε με τη συνείδηση ποια είναι τα καλά και ποια τα κακά (Σοφία Σειράχ, ιζ, 6-7). 

Κάθε λεπτό που διαθέτει κανείς για έργα καλά είναι χρόνος, κεφάλαιο κατατεθειμένο με υπέρογκο τόκο, στο ουράνιο ταμιευτήριο· θησαυρίζει κανείς θησαυρό στον ουρανό (Σκέψεις ιεράρχη). 
Μετά φόβου και τρόμου ας κατεργαζόμαστε το έργο της σωτηρίας, καμιά αμέλεια, καμιά ασύγγνωστη ραθυμία. Με επιμέλεια, με σπουδή και συνεχή φροντίδα, με όλη μας την προσοχή στο έργο της σωτηρίας μας. Αυτή είναι το παν για όλους μας (Κυριακοδρόμιο, τόμος 4ος, σελ. 50, εκδόσεις Σωτήρ).  

ποῦ πορευθῶ ἀπὸ τοῦ πνεύματός σου καὶ ἀπὸ τοῦ προσώπου σου ποῦ φύγω; ἐὰν ἀναβῶ εἰς τὸν οὐρανόν, σὺ ἐκεῖ εἶ, ἐὰν καταβῶ εἰς τὸν ᾅδην, πάρει· ἐὰν ἀναλάβοιμι τὰς πτέρυγάς μου κατ᾿ ὄρθρον καὶ κατασκηνώσω εἰς τὰ ἔσχατα τῆς θαλάσσης, καὶ γὰρ ἐκεῖ ἡ χείρ σου ὁδηγήσει με, καὶ καθέξει με ἡ δεξιά σου (Ψαλμός 138, 7-10).

Αλλά αν μια μέρα θα εκδηλωθεί στην ψυχή σου, όπως η θύελλα στους κήπους μας, με μια τέτοια δύναμη που θα νιώθεις χαμένος, τότε θυμίσου ότι υπάρχει ένα σωσίβιο που μπορείς να αρπάξεις. Η προσευχή, και ότι σου μένει ένας Θεός...Προσευχή με τη φωνή της ψυχής, που χωρίς δύναμη πετιέται προς την άλλη αυτή ανώτερη δύναμη: "Θεέ μου... Θεέ μου...."( Α. Degallier, μετάφραση Κώστα και Εριέττας Διαμαντοπούλου).

Θεέ μου, κάνε ο πλούτος του ενός να λιγοστεύει τη φτώχεια του άλλου. Αυτός που τραγουδά, να τραγουδά μαζί μας· αυτός που προσεύχεται, να προσεύχεται μαζί μας· αυτός που οργώνει, να οργώνει μαζί μας· αυτός που χτίζει, να χτίζει μαζί μας· κι ο καθένας να απολαμβάνει το ταλέντο του άλλου και να χαίρεται( Α. Degallier, μετάφραση Κώστα και Εριέττας Διαμαντοπούλου).

Ω Κύριε, τρέξε, σώσε μας, θερμά σου το ζητάμε, κράτησε τον κατήφορο, στην άβυσσο μην πάμε. Και φέρε, στην ανηφοριά, όλοι μαζί να μπούμε, τον δρόμο της επιστροφής κοντά Σου για να βρούμε (Ανθή Λιβάνη). 
Πάντα ὅσα ἄν αἰτήσητε  ἐν τῇ προσευχῇ πιστεύοντες, λήψεσθε: όλα όσα ζητήσετε στην προσευχή σας με πίστη στη δύναμη του Θεού, θα τα λάβετε (Ματθαίου, κα, 22). 

Ήρθε πάλ' η άνοιξη, ήρθαν τα λουλούδια. Πράσινα η γη φορεί και ανθίζει το κλαρί και παντού χαρές, χοροί και παντού τραγούδια. Έλιωσαν στις κορυφές των βουνών τα χιόνια. Άνθισ' η τριανταφυλλιά και στην πρώτη τους φωλιά ήρθαν πάλι τα πουλιά, ήρθαν και τα αηδόνια (Αλφαβητάριο, Τα παιδάκια, 1939). 

 Πανίσχυρο όπλο, Πηγή δυνάμεως, Στήριγμα ασάλευτο, Σύμβολο χαράς και νίκης, Άγκυρα ασφαλής στο καράβι της ζωής μας, Φυλακτήριο για όσους περπατούν, αλλά και για όσους ξεκουράζονται, Βράχος υπομονής γι' αυτούς που πονούν και υποφέρουν (Περιοδικό προς τη Νίκη. 

Παλαιότερη ΟΜΙΛΙΑ του Γέροντα  Νεκταρίου Βιτάλη για την αγία και μεγάλη Τεσσαρακοστή:

Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα! Ευφρόσυνος και δημιουργικός ο μήνας Απρίλιος!