"Μην κατακρίνεις"

Τίποτα δεν απογυμνώνει τόσο τον άνθρωπο και δεν τον φέρνει σε εγκατάλειψη Θεού, όσο η καταλαλιά, η κατάκριση και η εξουδένωση του πλησίον. Καταλαλιά είναι ότι φανέρωσες με εμπάθεια το αμάρτημα κάποιου. Κατάκριση είναι βαρύτερο αμάρτημα, γιατί αρπάζουμε την κρίση από τον Θεό. Εξουδένωση είναι όχι μόνο να κατακρίνει κανείς, αλλά και να εκμηδενίζει τον πλησίον, να τον σιχαίνεται σαν κάτι αηδιαστικό.

Κι εμείς οι άθλιοι κατακρίνουμε ασύστολα, αποστρεφόμαστε, εξουδενώνουμε, αν τύχει να δούμε ή να ακούσουμε ή να υποψιαστούμε κάτι. Και το φοβερότερο είναι ότι δεν σταματάμε μέχρι τη δική μας βλάβη, αλλά συναντάμε κι άλλον αδερφό κι αμέσως του λέμε:"Αυτό κι αυτό έγινε". Έτσι, βλάπτουμε κι εκείνον, βάζοντας στην καρδιά του αμαρτίες.

Καθένας ας κοιτάξει τα δικά του σφάλματα. Μόνο του Θεού έργο είναι είτε να δικαιώσει είτε να καταδικάσει. Όσοι όμως θέλουν να σωθούν, δεν προσέχουν καθόλου τα ελαττώματα του άλλου. Κοιτάνε πάντα μόνο τις δικές τους αδυναμίες. Κι έτσι προκόβουν πνευματικά. Τέτοιος ήταν εκείνος που είδε τον αδερφό του να αμαρτάνει και είπε αναστενάζοντας: "Σήμερα αυτός, αύριο οπωσδήποτε κι εγώ!" 

Βλέπεις ασφάλεια; Βλέπεις ετοιμασία ψυχής; Πώς βρήκε τρόπο ν' αποφύγει την κατάκριση του αδερφού του; Λέγοντας "αύριο οπωσδήποτε κι εγώ¨, έβαλε στον εαυτό του φόβο και μέριμνα για τις αμαρτίες που δήθεν θα έκανε. Κι έτσι ξέφυγε την κατάκριση του πλησίον. Και δεν αρκέστηκε μόνο ως εδώ, μα έβαλε τον εαυτό του πιο κάτω λέγοντας: "Και αυτός μεν θα μετανοήσει για την αμαρτία του, ενώ εγώ δεν είναι σίγουρο πως θα μετανοήσω"

Κι εμείς λοιπόν ας αποκτήσουμε αγάπη, ας αποκτήσουμε ευσπλαχνία για τον πλησίον, για να φυλαχθούμε από τη φοβερή καταλαλιά, την κατάκριση και την εξουδένωση του άλλου. Ας βοηθήσουμε ο ένας τον άλλο σαν να είμαστε μέλη του ιδίου σώματος. 

Ποιος έχει τραύμα στο χέρι ή στο πόδι ή σε κάποιο άλλο μέλος του και σιχαίνεται τον εαυτό του ή κόβει το μέλος κι αν ακόμα σαπίσει; Ίσα-ίσα που το καθαρίζει, το πλένει, του βάζει έμπλαστρα, το σταυρώνει, το ραντίζει με αγιασμό, προσεύχεται, παρακαλεί τους αγίους να πρεσβεύσουν γι' αυτόν, όπως έλεγε κι ο αββάς Ζωσιμάς. Με δυο λόγια, δεν εγκαταλείπει και δεν αποστρέφεται το μέλος του ούτε τη βρωμιά του, αλλά κάνει τα πάντα, για να το γιατρέψει. 

Αν λοιπόν είμαστε ένα σώμα και μέλη ο ένας του άλλου, τότε, όταν υποφέρει ένα μέλος, υποφέρουν όλα τα μέλη. Αγωνισθείτε να βοηθάτε πάντα ο ένας τον άλλο είτε διδάσκοντας και βάζοντας στην καρδιά του αδελφού λόγο Θεού είτε παρηγορώντας τον σε καιρό λύπης είτε δίνοντάς του χέρι και βοηθώντας τον σε κάποια δουλειά. Με ένα λόγο, καθένας, ανάλογα με τη δύναμή του, κάντε το παν να ενωθείτε μεταξύ σας. Γιατί όσο ενώνεται κανείς με τον πλησίον, τόσο ενώνεται και με το Θεό. 

Φανταστείτε έναν κύκλο στη γη, δηλαδή μια στρογγυλή γραμμή, χαραγμένη με διαβήτη, που έχει ένα κέντρο. Κέντρο ονομάζεται το μέσο ακριβώς του κύκλου. Υποθέστε ότι αυτός ο κύκλος είναι όλος ο κόσμος και το κέντρο του κύκλου ο Θεός. Οι ακτίνες του κύκλου, δηλαδή οι ευθείες γραμμές που οδηγούν από την περιφέρεια στο κέντρο, υποθέστε ότι είναι οι δρόμοι, δηλαδή οι διάφοροι τρόποι ζωής των ανθρώπων.

Όσο προχωρούν οι άνθρωποι προς το κέντρο, ποθώντας να πλησιάσουν το Θεό, τόσο βρίσκονται κοντά και στο Θεό και μεταξύ τους. Και όσο πλησιάζουν το Θεό, πλησιάζουν κι ο ένας τον άλλο. Όσο πάλι πλησιάζουν ο ένας τον άλλο, τόσο πλησιάζουν και το Θεό. Αντίστροφα τώρα, φανταστείτε το χωρισμό: όσο απομακρύνονται από το Θεό και γυρίζουν πίσω προς τα έξω, τόσο αποχωρίζονται και μεταξύ τους. Και όσο απομακρύνονται μεταξύ τους, τόσο απομακρύνονται κι από το Θεό. 

Τέτοια είναι η φύση της αγάπης: όσο είμαστε έξω και δεν αγαπάμε το Θεό, τόσο έχουμε απόσταση κι από τον πλησίον. Αν όμως αγαπήσουμε το Θεό, όσο Τον πλησιάζουμε με την αγάπη μας, τόσο αυτή η αγάπη μας ενώνει και με τον πλησίον. Και όσο ενώνεται κανείς με τον πλησίον, τόσο ενώνεται και με το Θεό. 

(Αββά Δωροθέου, Μην κατακρίνεις, εκλογή αποσπασμάτων, Ιερά Μονή Παρακλήτου)

Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα!