Νουθεσίες Κοσμά Αιτωλού

Τρόπος της λατρείας του Θεού

- Εδώ, χριστιανοί μου, πως πηγαίνετε; Κάνετε λακριντιά (συζήτηση, ψιλοκουβέντα) μέσα εις την εκκλησίαν;  

- Κάνομε, άγιε του Θεού.

- Αμή η αγιωσύνη σας, άγιοι ιερείς, τι τους λέγετε;

- Τους λέγομε να μην κουβεντιάζουνε, μα αυτοί δεν μας ακούν.

- Και τι είναι η αφορμή και δεν σας ακούν; Με φαίνεται πως να ήστενε η αιτία η αγιοσύνη σας και δεν σας ακούν. Ας σηκωθεί απάνω ένας παπάς από τη αγιοσύνη σας να τον ερωτήσω ένα ρώτημα. Έχεις παιδιά, παπά μου;

- Έχω.

- Όταν βάνης την τράπεζαν να φάγουν ψωμί τα παιδιά σου, πού πρέπει να την βάλης; Εις την μέσην από τα παιδιά σου, δια να σώνουν όλα, ή εις την άκρην τα μισά να τρώγουν και τα άλλα μισά να μην τρώγουν;

- Εις την μέσην, δια να σώνουν όλα.

- Μα αν τύχη και την βάλης εις την άκρην, τα μισά να τρώγουν και τα άλλα μισά να μην τρώγουν, δεν πρέπει να σε κατηγορήσουν τα παιδιά σου;

- Πρέπει.

- Να ιδούμε τώρα, δέσποτά μου, ποίος είναι πατέρας, τράπεζα ποία είναι, το φαγί ποίον είναι και ποία είναι τα παιδιά.

Πατέρας πνευματικός και επίτροπος είσαι η αγιωσύνη σου, οπού σε έκαμεν ο Θεός, μητέρα είναι η εκκλησία, τράπεζα το αναλόγι, φαγί είναι τα βιβλία της Εκκλησίας, και το άγιον Ευαγγέλιον, παιδιά πνευματικά είναι οι χριστιανοί. Τώρα δεν σε φαίνεται πως ομοίως πρέπει να κάνης και η αγιοσύνη σου; Δεν το λέγω μόνον δια λόγου σου, αλλά παράδειγμα να ακούσουν και οι άλλοι. Να βάνης το αναλόγι εις τη μέσην της Εκκλησίας, να διαβάζεις παστρικά και μεγαλοφώνως, δια να ακούουν όλοι οι χριστιανοί και ωσάν ακούουν δεν κουβεντιάζουν.

Αμή όταν διαβάζης ομπρός εις τον Χριστόν και τα λέγεις μέσα σου, οπού ο Χριστός τα ηξεύρει, και τα ακούεις μοναχός σου, έτσι και οι χριστιανοί, άνδρες και γυναίκες, ωσάν δεν ακούουν και δεν έχουν φαγί, αρχινούνε τα λακριντιά μέσα εις την εκκλησίαν και λέγει η μία γυναίκα την άλλην, ποία έχει καλύτερα φορέματα και στολίδια. Ύστερα, παίρνουν και φεύγουν και δεν έχουν όρεξιν να ματαέρθουν, και γίνεσαι αιτία και κολάζονται και εκείνες και  κολάζεσαι και η αγιωσύνη σου.

Μα τι πρέπει να κάμης, παπά μου, δια να μην κολασθής; Ετραγούδησες καμμίαν φοράν, δέσποτά μου; Εγώ είδα μίαν φοράν έναν πόρνον, οπού εδιάβαινε αποκάτου από ένα σπίτι υψηλό, και εις ένα παράθυρον μίαν κόρην. Την είδε ο πόρνος, μα δεν την έβλεπε τόσον καλά. Ανέβηκε εις σε υψηλότερον τόπον και την έβλεπε καλύτερα. 

Αρχίνησε και ετραγούδα και έλεγε: Άχ, μαύρα μάτια, μαύρα φρύδια (να ειπώ και άλλον ένα;) στου παπά τα παραθύρια. Τι ήτανε ο σκοπός του; Να διώξη τον Χριστόν από την καρδίαν της κόρης και να φέρη τον διάβολον, να διώξη την παρθενίαν και να φέρη την πορνείαν. 

Τώρα δεν πρέπει και η αγιωσύνη σου να κάμης ομοίως; Να ανεβής υψηλά και να λέγης με κατάνυξιν και μεγαλοφώνως: Ελέησόν με ο Θεός, κατά το μέγα έλεος σου και κατά το πλήθος των οικτιρμών σου εξάλειψον το ανόμημά μου. Και αν ημπορής να κλαίης, δια να διώξης τον διάβολον από την καρδιάν των χριστιανών και να φέρης τον Χριστόν, να διώξης την πορνείαν και να φέρεις την παρθενίαν, να διώξης την υπερηφάνειαν και να φέρης την ταπείνωσιν. Αν θέλετε οι ιερείς να σωθήτε και να σωθούν και οι χριστιανοί, αυτό να κάμνετε.

(Μακαριστού Μητροπολίτου Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτη, ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, σελ. 251-253) 

Πάλιν εσύ, γυναίκα, έχεις περισσότερον χρέος από τον άνδρα να ἀνατρέφης τα παιδιά σου καί να τα νουθετάς εις τα καλά έργα. (Α2, 1η 170, 5η 106).Καὶ ὅ­ταν τὸ παι­δὶ ση­κώ­νε­ται ἀ­πὸ τὸν ὕ­πνο καὶ σοῦ γυ­ρεύ­ει ψω­μί, μὴν τοῦ δί­νεις, μό­νο νὰ πά­ρεις τὸ ψω­μί, νὰ τὸ βά­λεις ἐμ­πρὸς στὴν εἰ­κό­να τοῦ Χρι­στοῦ καὶ νὰ τοῦ πεῖς: 

«Ἐ­γώ, παι­δί μου, δὲν ἔ­χω ψω­μί. Ὁ Χρι­στὸς ἔ­χει. Σή­κω νὰ κά­νεις τὸν σταυ­ρό σου, νὰ πα­ρα­κα­λέ­σου­με τὸν ἅ­γιό σου νὰ πα­ρα­κα­λέ­σει τὸν Χρι­στὸ νὰ σοῦ τὸ δώ­σει. Καὶ ἔ­τσι τὸ παι­δὶ πα­ρα­κι­νεῖ­ται ἀ­πὸ τὴν ἀ­γά­πη τοῦ ψω­μιοῦ καὶ εὐ­θὺς ὅ­ταν ξυ­πνᾶ, τὸν ἅ­γιό του βλέ­πει. Καὶ ἔ­τσι νὰ συ­νη­θί­ζε­τε τὰ παι­διά σας, νὰ τὰ παι­δεύ­ε­τε ἀ­πὸ μι­κρά, γιὰ νὰ συ­νη­θί­ζουν στὸν κα­λὸ δρό­μο. Καί νά τό παίρνῃς εἰς τήν ἐκκλησίαν καί νά τό ὀρμηνεύῃς νά κάνῃ σωστά τόν σταυρόν του μέ τά τρία δάκτυλα. Καί νά τό βάνῃς νά ἀσπάζεται τάς ἁγίας εἰκόνας καί πάντα νά τό διδάσκῃς τά χριστιανικά καμώματα, ὅτι ἔχεις νά δώσῃς ἀπολογίαν δι' αὐτό. 

Καλημέρα σας! Καλή και ευλογημένη εβδομάδα!